Pompeii en Herculaneum: leven en dood van twee antieke steden
Dr. Beerden
HC 12
30-04-2019
Pompeii viel onder Romeins recht er was een stadsbestuur voor interne zaken, behalve voor onrust.
Dit mocht niet gebeuren in de stad. Meest sprekende voorbeeld is de opstand in het amfitheater. Toen
zijn de twee stadsbsestuurs magistraten weggestuurd door het centrale bestuur. Daar zie je het hoge
belang van intern zelfbestuur en dat het centrale gezag enkel ingrijpt wanneer men het idee heeft dat
men het niet zelf trekt.
Magistraten
Ieder jaar in maart verkiezingen voor magistraten duoviri en aedilen. In totaal waren er twee van elk
per jaar. In principe andere personen, geen functie die je jaren achter elkaar kon bekleden.
Duoviri verantwoordelijkheden:
- Verkiezingen organiseren van opvolgers en aedilen.
- Rechtsspraak in de stad.
o In de basilica.
o Decuriones die niet waardig bevonden werden.
Elite van de stad die in de stadsraad zit (vrijgeborenen).
o Onjuist gekwalificeerde kandidaten voor de verkiezing (bijv. geen volwaardig burger).
o Slecht gedrag tijdens de verkiezingen (bijv. eigen verkiezingsslogans op de muur
schrijven).
o Misbruik van publieke fondsen.
o Overvallen en moord.
Kortom: strafrecht en verkiezingsrecht. Dit was intensief en werd als een belangrijke taak gezien.
Decuriones konden in principe de doodstraf uitspreken, aan niet-Romeinen en slaven. Als het over
Romeinen ging moesten ze naar Rome toe en de keizer/ centrale gezag deed dan uitspraak. Zelfde als
er geld opgelegd werd boven de 16.000 sestertiën.
Aedilen verantwoordelijkheden:
- Administratie publieke gebouwen.
- Administratie religie.
- Logistiek.
o Maintenance van de wegen.
o Riool.
o Markten.
o Publieke orde.
Magistraten kregen geen loon, het was weer een erebaan en je kon alleen magistraat worden als je veel
geld had.
Quinquennales waren degenen die verantwoordelijk waren voor de census en de verkiezingen van
magistraten. Werden benoemd door mensen die duoviri waren.
Volksvergadering verkozen uiteindelijk de magistraten. Dus als je magistraat wilde worden moest je
zorgen dat je door de volksvergadering gekozen werd.
Decuriones zijn de mensen die in de stadsraad zitten.
Verkiezingen
In maart ging men campagne voeren. Dan kan je denken aan verkiezingsslogans op de muren van de
huizen (graffiti). Na de verkiezingen werden de muren gewit. Kandidaten droegen een witte toga en
hadden een slaaf bij zich die de namen kende, die kon zeggen wie iemand was en hoe je met diegene
te maken had. Zo wierven ze stemmen.
Op welke basis werden mensen nu verkozen? Dat werkt anders dan bij ons. Beerden denkt dat wij
over het algemeen stemmen op mensen of partij vanwege een partijprogramma of de charismatische
kandidaat. In de oudheid, sowieso bij verkiezingen in de Romeinse wereld, deed men geen
verkiezingsbelofte. Er was dus geen programma. Verder schepte je niet op over prestaties in het
verleden.
Uiteindelijk wat we moeten concluderen is dat het ging om persoonlijke integriteit, of in ieder geval
het imago. Had sterk te maken met het prestige. Als je in het verleden functies had die je prestige
, Pompeii en Herculaneum: leven en dood van twee antieke steden
Dr. Beerden
HC 12
30-04-2019
hadden opgeleverd hielp dit. Maar je zei niet zelf dat mensen naar je functies moesten kijken. Je
‘bondgenoot’ bood je aan door je waardig te noemen magistraat te worden.
Een tegenvoorbeeld was een graffito die prostituees hadden gemaakt. Dat was niet waardig en de
kandidaat wilde dit verwijderd hebben. Je wilde steun van iedereen met een beetje waardigheid (dus
geen prostituees of acteurs). Wel knoflook verkopers, bakkers, ezelleiders, etc.
Vrouwen mochten niet stemmen, maar wel lobbyen.
De leukste is de graffito waarbij de kandidaat zijn grootmoeder inzet ‘stem voor Lucius Opinus
Sabinus, zijn grootmoeder werkte hard voor de vorige verkiezingen en is gelukkig met de uitkomsten’.
Kortom: mensen die je in het verleden goed voor hebt gedaan mogen voor je lobbyen.
Nachleben
Verwerking antieke materiële cultuur
1. Archeologie.
a. 18e eeuw.
2. Popularisering.
a. 18e eeuw.
3. Nu: popular culture en modern tourisme.
a. Heden.
Archeologie
We weten dat eind 15e eeuw en begin 16e eeuw de Renaissance in Italië begon, beïnvloed door het
terugkijken naar de Oudheid. Mensen in Italië wisten er veel van, er waren veel beelden uit de grond
gekomen en men had wandschilderingen gezien. Michelangelo was al erg beïnvloed door de Romeinse
tijd, allemaal voor Pompeii en Herculaneum gevonden waren. Men wist wel van het bestaan af door
boeren en schatgravers, maar Campanië was niet het centrum van de inspiratie over de antieke cultuur.
Dat was meer in en rondom Rome. De Paus had een belangrijke rol met het verzamelen van antieke
kunst.
In de 18e eeuw is de boom voor Pompeii en Herculaneum. De Bourbons speelden een belangrijke rol,
Karel VII/ V/ III en Ferdinand I/ IV/ III zijn hier wat belangrijke mensen van.
Opgravingen erg door koningen en elite gefinancierd en gepropageerd in de beginfase.
Als je antiquiteiten in je kasteel had, wist je dat dit een statussymbool was en men deed erg hun best
om ze binnen te krijgen.
Het theater van Herculaneum, wat vroeg is opgegraven en weer dichtgegooid, was een heel belangrijk
punt in 1738. Ook de starter. Men ging ondergronds tunnelen. Vanaf 1748 ook Pompeii. Men bleef
bezig met wat kunnen we daar uit de grond halen. Heel snel hechtten mensen belang daaraan in de
schilderkunst zoals Pompeii 1776: de Isis-tempel. Kunstenaars gingen al heel vroeg erheen om
opgravingen af te beelden. Op het schilderij zie je zowel een arbeider als de elite en mogelijk de eerste
vorm van tourisme.
J.P. Hackert schilderde in 1793 het grote theater te Pompeii. Het was nog half niet opgegraven,
keurige types liepen hier langs zoals een koppel met hun hondje.
De eerste opgravers maakten spannende kaarten, ook om te laten zien wat er voor prachtigs was. Dat
gebeurde vanaf het aller eerste begin. Het is niet zo dat in één keer de opgravingen aan alle kanten
begonnen. Er waren ijkpunten waar de meest mensen op afkwamen. De zones van het theater, een
grafveld buiten de stadspoort en een woonzone waren de ‘highlights’ in de vroeg fase.
Bij Herculaneum de theaters in eerste instantie die daar werden opgegraven, daarna ook een
huishoudelijke zone.
We krijgen veel wetenschappers en verzamelaars. Drie mensen springen er echt uit.
Popularisering
William Hamilton
Brits ambassadeur in Napels, 1764-1800 leefde hij hier ook en was een focus van het hele culturele
leven in de oudheid in Napels. Mensen kwamen naar hem toe. In de 18 e eeuw vooral zien we ook de
Grand Tour, een reis van Britse aristocraten (ook enkele vrouwen) en die komen dan o.a. bij Hamilton
langs in zijn glorieuze vertrekken om naar antiquiteiten te kijken. Verder had hij het eerste grote boek
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RoosGroen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.