Goede en duidelijke samenvatting van het boek Biologie Voor Jou 5VWO, thema 5 planten. De tekst wordt ondersteund met verduidelijkende afbeeldingen. Samenvatting voor een goed cijfer.
- Organen → wortel, stengel, blad
o Bestaan uit;
▪ Dekweefsel (buitenzijde plant) → beschermt
plant tegen waterverlies en infecties
▪ Vaatweefsel → transportvaten (houtvaten,
bastvaten)
• Houtachtige stengels → houtvaten in
jaarringen, bastvaten eromheen
• Kruidachtige stengels → vaten liggen bij
elkaar in vaatbundels
• In bladeren → vaten in nerven
▪ Vulweefsel (grondweefsel) → fotosynthese, opslag en stevigheid
• Tussen dekweefsel en vaatweefsel
Groei en ontwikkeling plant
- Planten groeien hele leven (gunstige omstandigheden → voldoende
water/mineralen, zuurstof, koolstofdioxide, licht, geschikte
temperatuur)
o Cellen kunnen zich specialiseren
o Organen veranderen / nieuwe organen ontstaan
- Deling vindt plaats in meristemen (deelweefsels)
o In meristeem komen stamcellen voor
▪ Er ontstaan 2 dochtercellen → 1 blijft meristeemcel
en gaat zich weer delen, 2 ondergaat celstrekking (cel
groeit door opname water → celdifferentiatie en
celspecialisatie)
o Bevinden zich in toppen wortels en stengels (groeipunten →
lengtegroei), in knoppen en in jonge bladeren
▪ Diktegroei → in het ringvormige meristeem (cambium)
• Cellen in het cambium delen zich
• 1 van de 2 dochtercellen blijft in het cambium liggen → de andere
komt buiten het cambium
• Naar binnen toe worden houtcellengevormd, naar buiten worden
bastcellen gevormd
• Als het hout dat gedurende 1 jaar is gevormd → jaarring
o Voorjaarshout (lichte kleur → wijde houtvaten met dunne
wanden die veel water en opgeloste stoffen vervoeren
o Zomerhout (donkere kleur) → nauwere houtvaten met
dikkere wanden
, Plastiden → celorganellen met functie bij fotosynthese, het lokken van insecten en het opslaan van
reservestoffen
- Plastiden worden gevormd uit proplastiden (in het meristeem)
o In het donker worden daaruit etioplasten gevormd → bladgroenkorrels die nog niet
aan licht zijn blootgesteld
▪ In het licht ontstaan hieruit chloroplasten (bladgroenkorrels) → groene
kleur, fotosynthese
• Chromoplasten (kleurstofkorrels) ontwikkelen zich uit chloroplasten
o Leukoplast is kleurloos en gespecialiseerd in het opslaan van:
▪ Amyloplasten (zetmeel)
▪ Elaioplasten (olie)
▪ Proteïnoplasten (eiwit)
- Plastiden kunnen in ander type overgaan
o Bij rijpende tomaat worden chloroplasten omgezet in rode chromoplasten
o Chloroplasten kunnen veranderen in leukoplasten en andersom
Transport in planten → via houtvaten en bastvaten
- Planten nemen via wortels water en mineralen op → vooral via wortelharen (uitgegroeide
epidermis cellen)
o Houtvaten en bastvaten liggen in centrale cilinder
▪ Buitenste laag centrale cilinder heet de endodermis → selectieve opname
mineralen
o Water met mineralen wordt via wortelharen opgenomen en diffundeert via schors
naar endodermis
▪ In endodermis → bandje van Caspary
• Ondoordringbaar voor water en mineralen
• Ligt aan zijkant, bovenkant en onderkant → water kan alleen naar de
centrale cilinder via celwand aan kant van de schors
• Worteldruk
o Endodermis celmembraan transporteert actief mineralen
naar centrale cilinder
o Osmotische waarde in centrale cilinder wordt hoger dan in
schors
o Door osmose diffundeert er water naar centrale cilinder
o Bandjes van Caspary verhinderen dat het water met
mineralen kan terugstromen naar de schors
o Water met mineralen stijgt daardoor in houtvaten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wenkesnijders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
