Overzicht van alle ziektebeelden
Op histologie:
,Hematopoiese
Gestoorde hematopoiese:
- Hypersplenisme
- Sepsis, maligniteit
- Leukemie
- Beenmergfalen
- Deficiëntie B12/ foliumzuur
- Aplastische anemie
- PNH
- Auto-immuun pancytopenie
Problemen:
• Te weinig: aanmaak, afbraak, verlies/ verbruik
• Te veel: aanmaak (infectie, maligniteit, genetisch, toxisch)
Ziektebeeld
➔ Familiaire trombopenie (RUNX1 mutatie)
o Te weinig voorlopercellen, te wienig trombocuten
o Gebrek aan variatie, veel grote lompe myeloïde cellen
➔ Defect in ELANE gen
o Geen rijpe cellen in granulopoise, rijpingsstop
o Hoge monocyten
o Wel eosinofielen, geen neutrofielen
Erytropoiese: de aanmaak van rode bloedcellen. Dit proces kan worden beïnvloedt door een
chronische ontsteking;
- Meer ferritine bij infectie/ auto-immuunprocessen/ kanker
o Meer hepcidine (door vrijkomen interleukines), minder plasma ijzer en
transferrine
o Meer ijzer macrofagen, meer ferritine
o MPS
- Minder onttrekking van ijzer uit plasma mogelijk
o Bacteriostatisch
- Minder ijzer beschikbaar voor erytropoiese
- Cytokine release
o Toxisch voor beenmerg
o Minder EPO productie nier
Dus: door een chronische ontsteking is er minder ijzer beschikbaar voor erytropoiese.
,Zo ontstaat er dus een anemie bij een chronische ziekte.
Bij chronische hemolyse zie je;
• Meer EPO
• Meer progenitor cellen
• Meer ERFE
• Minder hepcidine productie
→ Meer ijzer opname
Oorzaken polycythemie
1. Primair
a. Congenitaal: EPO receptor mutaties
b. Verworven: polycythemia vera
2. Secundair
a. Congenitaal
i. Defect oxygen sensing; VHL mutatie, PHD2 mutaties, HIF2a mutatie
ii. Hb met hoge O2 affiniteit
iii. DPG deficiëntie
b. Verowrven
i. EPO gemedieerd: centrale hypoxie, locale hypoxie, pathol EPO
productie, Drug-geassocieerd
c. Idiopathisch
, Ijzertekort;
- Deficiënt dieet
- Verminderde opname
- Verlies
Bij ijzergebrek → te weinig rode bloedcellen → zuurstoftekort → meer EPO → meer rijping
erytroblasten → meer ERFE → minder hepcidine → meer opname van ijzer in de darm (1) /
meer afgifte van ijzer door macrofagen (2)
Ijzerstapeling;
- Hereditaire hemochromatose → erfelijke vorm, ferroportine poortjes continu open
- Secundaire ijzerstapeling → sikkelcelziekte/ thalassemie
- Metabool syndroom
- Chronische leverziekten
Bij een teveel aan ijzer gaat het neerslaan en slaan ferritine moleculen kapot, dit noemen we
hemocitrulline.
Stoornissen in de erytropoiese:
◼ Congenitale erytrocytose/ Chuvash polycythemie
o Lab: hoog Hb, verhoogd hematocriet, normaal MCV, verhoogd EPO
o Pathofysiologie: afwijkende cellen in de nier blijven EPO produceren
◼ Primaire hemochromatose
o Autosomaal recessief
o Mutatie HFE gen
o Diagnostiek: ijzerverzadiging boven 0.45, ferritine verhoogd, CRP boven 10,
normaal Hb, aantonen mutatie
o Dieet; geen jus d’orange, geen biefstuk, geen alcohol, wel thee/
maagzuurremmers
o Vervolg; screening familieleden
o Behandeling: aderlating/ flebotomie
o Kliniek
▪ Mannen meer presentatie van klachten dan vrouwen
▪ Tussen 40e en 60e levensjaar (bij mannen 10 jaar eerder)
▪ Algemene klachten, endocrien, gewrichten, leverproblemen, bruine huid,
hart en bloedvaten, infecties
◼ ARDS/ oxidatieve stress
o Longen lopen vol met vocht
o Oorzaak; sepsis, trauma, pancreatitis, brandwonden
o Door zuurstoftoediening krijg je nog meer stress in je longen – meer vrije
zuurstofradicalen
o Massale influx neutrofiele granulocyten
▪ Meer productie vrije radicalen en minder anti-oxidanten
• Celschade
• Veranderingen in cellulaire functie
▪ Destructie membraan integriteit
• Meer xanthine dehydrogenase
▪ Endotheel dysfunctie
• Toename alveolaire capillaire permeabiliteit en longoedeem
• Minder normale controle vasculaire tonis, meer pulmonale
vaatweerstand, V/P mismatch
▪ Multipele orgaanfalen