Samenvatting
Samenvatting Endocrinologie alles
- Vak
- Endocrinologie
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Samenvatting Endocrinologie alles
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 58 pagina's
Voorbeeld 4 van de 58 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
EndocrinologieHC 1 & 2 Principen
Dierbiologie:
- Twee manieren van onderverdelen:
- Processen
- Niveaus van organisatie
Endocrinologie
- Hormonen
- Groeifactoren
- Bloed en intercellulair vloeistof
- Homeostase in stand houden
- Regulatie van ontwikkelings/seizoenale processen
Geschiedenis
- 1848: Berthold, castratie van hanen
- Tot 1940: endocriene klieren verwijderen en functie van endocriene klieren onderzoeken
- Ene kant zei neuronale aansturing heeft major belang, andere zei endocriene aansturing
- 1962: Sutherland, second messengers gedetecteerd
- 1980: techniek liet de moleculaire en genetische basis van hormonen en hun effecten zien
- 2000: analyse van complex netwerk en interacties van hormonen mogelijk
Hormonen
- Stof die wordt afgegeven door een klier (die niet verbonden is aan de buiten wereld) aan het
bloed met een fysiologisch en morfogenetische functie in het lichaam
- Maar signalerings moleculen kunnen door organen/weefsels worden geproduceerd (die niet
als primaire functie hormonen maken hebben) en gezien worden als hormonen
- Maar stoffen zoals Na, glucose, NO en CO2 kunnen werken als hormonen op korte afstand
- Maar het transport vindt ook plaats via intracellulair vloeistof, of cell-cell contact
- Dus: “Chemische stof uitgescheiden door een cel of groep cellen in het bloed voor transport
naar een (verre) doelwit, waar het in zeer lage concentraties werkt”
Hormonen en homeostase
- Intern en extern invloed op homeostase
- Wat doen hormonen?:
- Interne balans behouden
- Intracellulair moet zo constant mogelijk zijn
- Homeostatic setpoints
- Fixed
- [Ca2+] & [Glucose]
- Lichaamtemp (warmbloedigen)
- Variabel
- Ontogenese
- Temporale cycli
- Dag/nacht
- Seizoenaal
- Ovarian cycli
- Reactie op stress
- Respons op omgeving
- Hormonen reguleren:
- Groei en ontwikkeling
- Metabolisme
- Voortplanting
Classificatie van hormonen
- Plaats van productie
- Klierhormonen
, - Weefsel hormonen
- Releasing & inhibiting hormonen van hypothalamus
- Groeifactoren
- Feromonen
- Vaak chemisch afgeleid van steroidhormonen
- Receptor type
- Membraan
- Nucleair
- Biochemisch
- Steroiden1
- (poly)peptiden
- Glycoproteinen
- Peptidketens met suiker zijketens
- Aminozuur derivaten2
Response loops
- 3 componenten:
1. Stimulus
2. Hormone release
3. Respons
Hormoon routen
- Endocrien
- Bloed
- Cell-cell
- Paracrien/autocrien/intacrien
- Buurcel mag een andere celtype zijn
- Intracrien
- Receptor in de cel zelf
- Neurosecretoir
- Stimulus —> neuronen —> bloed —> doelwit cel
- Feromoon
Bij deze routen kan het zenuwstelsel ook een rol spelen:
Hormoon release
Twee manieren
- Wateroplosbare hormonen
- Exocytose: Secretie granula
- Snoeren af van Golgi apparaat
- Vetoplosbare hormonen
- Steroidhormonen
- Gaan door de lipiden van secretie granula dus kunnen
niet op voorraad gemaakt worden, hebben acute synthese
Feedback mechanismen
- Negatieve feedback
- Positieve feedback
- Werkt alleen met een externe remming erop (bijv wegvallen van de stimulus)
- Anders resonantie catastrophe
- Leidt niet tot homeostase
- Voorbeeld: geboorte
- Cervical stretch —> oxytocine —> weeën —> meer stretch
Hormoon invloed op cellulair niveau
1. Receptor activatie door ligand binding
2. Receptor conversie
- Membraan receptor
1 Meestal nucleair
2 Rest meestal membraan
, - Wordt kanaal eiwit
- Maar meestal structuurverandering die second messenger mechanismen activeren
- Leidt tot aanpassing van de activiteit van bestaande eiwitten
- Fosforylatie van transcriptie factoren —> veranderingen in genexpressie
- Intracellulaire receptoren
- HormoneReceptor-complex wordt TF (vaak samen met ander HR-complex: homodimeer
of met andere eiwitten heterodimeer) —> veranderingen in genexpressie
- HR-complex wordt dan een “second messenger”
3. Respons
- Verschillende typen reacties in de cel
Typen receptoren
- Membraan receptoren
- Kanaal eiwitten
- Receptor-enzym
- Binding van ligand activeert
intracellulair een enzym
- Groeifactoren
- G-protein coupled receptor
1. Ligand bindt —> GDP komt los,
GTP bindt
2. Alpha-subunit bindt aan adenylate
cyclase
3. Adenylate cyclase zet ATP om in
cAMP
4. cAMP activeert protein kinase A
5. PKA fosforyleert regulator eiwitten
6. Hierdoor amplificatie
- Tyrosine kinase
- Ion kanalen
- Intracellulaire receptoren
- Type I: in cytoplasma of kern
- geslachtssteroïden en glucocorticoïde receptoren
- Type II: altijd in de kern
- retinoïde- en schildklierhormoonreceptoren
- Lipofiele hormonen
- Steroïde hormonen
- Membraan receptoren, cytoplasma receptoren & nucleaire
receptoren
- Nucleair relevants
- Meestal dimerizatie
- Schildklierhormonen
- Receptor is altijd in de kern en op het DNA en zonder
hormoon onderdrukt hij genexpressie
- Calciferol (vit D-derivaat)
- Retinezuur (vit A-derivaat)
- Interactie
- Receptor wordt beschermd door chaperon eiwit
Receptor regulatie
- Homologe receptoren: verlagen receptor productie
- Heterologe receptoren: verhogen receptor productie
- Dus hormonen op hun eigen receptor verlagen de receptor productie
maar verhogen de receptor productie op andere receptoren
Terminatie van hormoon actie
- Negatieve feedback op hormoon secretie
- Hormoon afbraak/verwijdering
- Afbraak van cAMP
- Secretie van hormoon antagonist
, - Defosforylatie van doelwit eiwitten
- Heropname van Ca2+ door ER (als activatie berust op verhoogde Ca2+ in cytoplasma)
- Down-regulatie van receptor
- Degredatie (snel)
- Bij GPCR’s
- Arrestin-dependant internalisation —> endocytose van GPCR
- Getriggerd door ligand
- Gen expressie (langzaam)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pipleopold. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,96. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen