Complete samenvatting van het vak Algemeen Inleiding Recht (AIR). Bevat alle voorgeschreven stof uit het boek, aantekeningen van de colleges en de voorgeschreven jurisprudentie. Alles wat je moet weten voor het tentamen !
Algemeen: AIR is met name gebaseerd op de Grondwet
75% van de antwoorden staat ongeveer in de wettenbundel
Jurisprudentie → uitspraken van rechters vergelijken
• Gemeenschap van mensen
• Grondgebied
• Gezag
• Erkenning → Een staat moet internationaal worden erkend om te kunnen functioneren
- Een staat is een organisatie die met voorrang boven andere organisaties effectief gezag
uitoefent over een gemeenschap van mensen op een bepaald grondgebied.
- Dwang: toepassing van dwang ter handhaving van een gemeenschap is kenmerkend voor
een staat
- Gezag: Organen die bevoegd zijn tot het uitoefenen van dwang noem je het gezag
Check and Balances: taakverdeling; verdeling van het gezag over de verschillende organen.
• Regering → uitvoerende macht
• Parlement → houdt toezicht op de regering
• Rechterlijke macht → spreekt recht aan de hand van de wet of Grondwet
- Territoriale splitsing; hierbij is er een andere verdeling, een deel van de bestuursbevoegdheid
wordt verleend aan regionale overheden. (zoals in Duitsland of de VS).
Montesquieu: bedenker van Trias Politica → Machtenscheiding
- Wetgevende → parlement
- Uitvoerende → Koning / regering
- Rechtsprekende → rechters
Staatsrecht: (elke staat bepaald zijn eigen indeling)
- Staatsinrichting en het functioneren van en de verhoudingen tussen de staatsorganen
• Constituerend: het creëren van organen van de staat
• Attribuerend: het nieuw bedenken van bevoegdheden
• Regulerend: tot hoe ver / waar gaan de bevoegdheden (stellen van beperkingen aan
bevoegdheid)
Democratische rechtsstaat: (democratie/demoscratia = het volk regeert)
➔ Een democratie alleen is levensgevaarlijk!
- Bescherming van de vrijheid van burgers door:
• Tegengaan concentratie van overheidsmacht
• Grenzen stellen aan overheidsoptreden
• Scheppen staatsvrije ruimte voor burgers
Basiselementen van de democratische rechtsstaat:
+ Legaliteitsbeginsel + Onafhankelijke rechtspraak
+ De machtenscheiding + Grondrechten
,Legaliteitsbeginsel: (is een ongeschreven recht)
• Een overheidsorgaan heeft geen bevoegdheid zonder grondslag in wet of Grondwet
• Overheidsoptreden moet berusten op een voorafgaande regeling in wet of Grondwet
➔ Werking van legaliteitsbeginsel erkent in jurisprudentie : Meerenberg
Is bij elk handelen vanuit de overheid een wettelijke grondslag noodzakelijk?
- Bij belastende, verplichtende en ingrijpende maatregelen zondermeer.
- Bij voorzienende maatregelen minder (maar hier wordt aangewerkt om op te nemen in de
GW)
Verantwoordingsplicht of controle: (Grondregel)
- Niemand kan een bevoegdheid uitoefenen zonder verantwoording schuldig te zijn of zonder
dat die op uitoefening van controle bestaat
Rechtsstaat: een staat waarvan de organisatie erop gericht is dat burgers beschermd zijn tegen
machtsmisbruik door de staat zelf.
De Constitutie: (staatsinrichting van een staat)
- Hoe de inrichting eruit ziet is vastgelegd in de Grondwet
• Rigid Constitution: De Grondwet wijzigen gaat niet zomaar hier is een verzwaarde procedure
voor m.a.w. Rigid.
• Systematisch
Ongeschreven regels: Het gaat niet alleen om de geschreven regels vanuit de Grondwet, het gaat
ook over de gebruiken, de bevoegdheden en eventuele jurisprudentie.
Regering Regering Onafhankelijke rechters
Koning + Ministers Koning + Ministers
Staten-Generaal
Eerste en Tweede Kamer Benoeming
Regering : samengesteld orgaan
Machtenspreiding: de regering is zowel wetgevend als uitvoerend
Staten-Generaal: (art. 50-64 Grondwet) [de Eerste kamer is bedacht door de Belgen
• Tweede Kamer
- 150 leden → stemmen zonder last
- Elke 4 jaar gekozen (hoewel?!)
- Door het volk gekozen;
Iedereen van 18 jaar of ouder, behalve gedetineerden, asielzoekers etc.
• Eerste Kamer
- 75 leden
- Elke 4 jaar gekozen (altijd!)
- Door provinciale staten gekozen → getrapt gekozen;
# Burger kiest provinciale staten, provinciale staten kiest leden voor de Eerste Kamer
- Chambre de reflection (Kamer van reflectie)
- Amenderen
➔ Initiatiefwetsvoorstel wel in de Tweede Kamer, niet in de Eerste Kamer.
➔ Tweede kamer is meer gehyped
➔ Eerste kamer is meer doordacht met wijsheid
Regering: Koning + Ministers (wordt ook wel “de Kroon” genoemd)
- Ministers: worden gekozen na de formatie door de partij, Minister-President + Koning
ondertekent benoeming. → Waardoor MP eigen benoeming ondertekent
- Ministerraad: alle Ministers bij elkaar
- Departementen met verschillende portefeuilles
- Staatssecretarissen
+
- Ministers = samen het Kabinet
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kennyian. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,44. Je zit daarna nergens aan vast.