Samenvatting
samenvatting natuurkunde h11
- Vak
- Natuurkunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
een samenvatting van hoofdstuk 11 van het boek overal natuurkunde vwo 5
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 2 pagina's
Voorbeeld 1 van de 2 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting5 vwo, hoofdstuk 11
Samenvatting
11 Astrofysica
Sterren waarnemen
Astronomie is het waarnemen van sterren. Astrofysica is de
wetenschap waarmee je in modellen naar natuurkundige verklaringen
voor deze waarnemingen zoekt.
De atmosfeer van de aarde is alleen transparant voor zichtbaar licht, Binas tabel 30E
een deel van infraroodstraling en radiostraling.
Radiotelescopen kunnen alleen of in een array waarnemingen doen
aan radiostraling.
Met ruimtetelescopen, zoals de Hubble-telescoop, heb je geen last
van de atmosfeer, omgevingslicht of radiozenders. Door
waarnemingen te combineren kun je verschillende stralingsprocessen
van een ster bekijken.
Sterspectra
Atomen blijken straling van specifieke golflengtes te absorberen en te
emitteren. Hun absorptie- en emissiespectrum vormen zo een Binas tabel 20
‘vingerafdruk’, waarmee de aanwezigheid van bepaalde atoomsoorten
gedetecteerd kan worden.
Het discrete gedrag van de atomen kun je beschrijven aan de hand Binas tabel 21
van het energieniveauschema: bij elke stationaire toestand van het −13,6 eV
atoom hoort een scherp bepaalde energie. En = (voor H)
n2
Wanneer een atoom van een hoger naar een lager energieniveau
gaat, springt er een elektron van een hogere naar een lagere baan.
Hierbij wordt een foton geëmitteerd met een energie corresponderend Ef = Em − En met m > n
met het energieverschil. Een atoom kan ook van een lagere naar een
hogere energietoestand gaan wanneer er een foton met exact de hc
juiste energie geabsorbeerd wordt. Hierbij springt een elektron van Ef =
een lagere naar een hogere baan.
Met spectroscopie meet je de door een ster geabsorbeerde en
geëmitteerde golflengtes nauwkeurig, zodat je van de absorptie- en
emissiespectra een analyse kan maken van de samenstelling van een Binas tabel 20
ster. Zo kun je met de fraunhoferlijnen van de zon vaststellen, dat de
zon waterstof bevat.
Snelheid van sterren
Door de parallaxverschuiving van sterren kun je hun afstand bepalen.
Een andere methode om afstanden te meten is door in de loop van de
tijd nauwkeurig de hoek te meten waaronder je een ster ziet, kun je de
afstand en de tangentiële (loodrecht op de verbindingslijn met de
aarde) snelheid bepalen.
Door de radiale snelheid kan het dopplereffect optreden. Hierbij vrad = c
worden golven van een bewegende bron korter als hij je nadert en
langer als hij zich van je verwijdert. Zo vertoont het licht van een Binas tabel 32B
naderende ster blauwverschuiving en van een zich verwijderende ster
roodverschuiving.
Door de golflengteverschuiving van karakteristieke spectraallijnen te
meten, kan zo de radiale (in de richting van de verbindingslijn met de
aarde) snelheid van sterren worden bepaald.
Omdat het merendeel van de sterren roodverschuiving vertoont, Binas tabel 32H
hebben astrofysici vastgesteld dat we in een uitdijend heelal leven. De
snelheid van de uitdijing kun je berekenen met de wet van Hubble Binas tabel 32F
© Noordhoff Uitgevers bv Overal Natuurkunde, 5 vwo, Hoofdstuk 11 Pagina 1 van 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Aya020. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,46. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48041 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen