Samenvatting voeding
Relatie tussen voeding en gezondheid deel 1
Modellen
- Moleculair: BW (body weight) = FM + FFM (fat mass + fat free mass)
o FFM = water, eiwit en mineralen
- Weefsel: BW = adipose tissue + lean body mass
o Dit is dus de lichaamssamenstelling die we onderverdelen in vetweefsel en pure
lichaamsmassa
o AT =/ FM
o LBM =/ FFM
o LMB = skeletspier, viscerale organen, hersenen en skelet
Bepalen lichaamssamenstelling
Direct:
- chemische karkasanalyse
o gebaseerd op kadavers
- IVNAA: in vivo neutron activatie analyse
o Neutronen schieten met gekende laag energie niveau
o 14N + 1n 15N* + spec gamma straling
Indirect: stikstof bepalen -> eiwit omzetten via factor 6.25
- Nt altijd voor iedereen geldig
- Densiometrie (hydrostatische weging) – klassieke methode => FM meten
o Hydrostatische weging
FM: densiteit 0.9 kg/l; FFM: densiteit 1.1 kg/l
Wet van Archimedes
o Air displacement – Bod pod
Luchtverplaatsing (met badmuts anders verschillen meten)
- Beeldvorming – klinische methode => LBM meten
o DEXA: dual energy X ray absorptiometry
Botmineralen meten
2 C model:
BW: vet + lean tissue (blauwe kleur op X ray)
BW: bot + soft tissue (alle twee rode kleur op X ray)
3 C model:
BW: bot + vet + lean soft tissue
o CT scan: Computed tomografie scan
Principe: X rays roteren en gaan doorheen het lichaam, vervolgens
detecteren fotocellen de weerkaatsing
Beeldvorming:
Zwart: vet en lucht
Wit: bot
organen identificeren
adipocyten identificeren
zie ppt dia 22 voor subcutaneus en visceraal weefsel
o MRI: Magnetische resonantie beeldvorming
, Principe: magnetische veld wordt blootgesteld
Beeldvorming:
Structuren en interne inhoud zichtbaar
Subcutaan en visceraal vet zichtbaar
Dubbel indirect: statische verbanden zoals huidplooi
o Bio impedantie analyse (BIA)
o antropometrie
Bepalen lichaamsvet
Veronderstellingen maken en adh hiervan vetweefsel bepalen
- Bot aanname
- Component based (water van H2) vs property based (lichaamsvet van huidplooi)
- Experimenteel afgeleide aannames
Relatie tussen voeding en gezondheid deel 2
Methoden
Dubbel indirecte
Bio-elektrische impedantie analyse (BIA)
- Principe – elektrische geleiding
o Vet en bot => elektrische isolatoren
o Elektrolyten in FFM => elektrische geleiders
o Kleine hvlh stroom => impedantie
- Bepaling van
o LBM
o Schatting van FM, FFM, totale body water
- Extra en intracell vloeistof kan ook bepaald worden bij hogere frequentie (dan is weerstand
cellen lager)
- Meer accuraat bij vrouwen met obesitas
- Praktisch: elektrodes plaatsen op dominante zijde van lichaam, benen uit elkaar plaatsen
Antropometrie
- Lengte en gewicht -> indices berekenen
o Weight for age and for height, height for age, BMI (Quetelet index)
- Werking: heup en buik omtrek nemen; ratio buik/heup
o Onderschatting bij obesen
o Overschatting bij oedema
o Inter-observer variabiliteit
Buikomtrek:
- Meet centrale obesitas
- Gerelateerd met CV risico, maar ook met totale mortaliteit
- Idealiter: gecorrigeerd voor lengte, maar weinig bijkomende info hierbij winnen
- Alternatief: waist-to-hip ratio: moeilijker
Huidplooi dikte meting
, - Meting subcutaan vet
- Accuraatheid hangt af van caliper en onderzoeker
Mid upper arm circumference:
- <115 mm – ernstig ondervoed
- Schouder – elleboog: hier in het midden
BMI – vetplaatsen
- Androïde (appel) type obesitas (man)
- Gynecoïde (peer) type obesitas (vrouw)
- Abdominale (viscerale) obesitas -> groter risico
- Femorogluteale obesitas
, Methode soorten specifiek Bepalen van... voordelen nadelen
Direct Karkasanalyse FFM (water, eiwit, - basisch voor indirect en
(deel 1) mineralen) dubbel indirect
IVNAA (in vivo Spec chem - in vivo - zeldzame
neutron activatie elementen - fundamentele studie expertise
analyse) - validatie bestaande - duur
techniek in spec - bestraling
populaties
Indirect densiometrie HFMydrostatische FM
(deel 1) weging
Air displacement FM
– bod pod
beeldvorming DEXA LBM; - reproduceerbaar - beperkte plaats
botmineralen - beperkte straling om te scannen
- eenvoudig - verschillende
- in ziekenhuis voorzien + resultaten tussen
periferie verschillende
machines
CT scan LBM
MRI LBM - verschillende - complex
compartimenten - gn positieve
zichtbaar ervaring
- informatief - tijdrovend
Dubbel BIA: bio impedantie LBM - Betrouwbaar voor - Beperkte
indirect analyse Schatting van FM, hvlh water populaties
(deel 2) FFM, total body - Snel, veilig, accuraat, gevalideerd
water nt invasief - Goedkoop vaak
imprecise
antropometrie - Eenvoudig, veilig, nt - Verkeerde
invasief, toepasbaar interpretaties
bij grote populaties van nutritionele
- Goedkoop, draagbaar status
- Gn uitgebreide - Meetfouten
opleiding nodig - Verandering
- Precies en accuraat samenstellings-
(als het karakteristieken
gestandardiseerd is) vh weefsel
- Informatie - Gebruik van
voedingspatroon formule
verleden - Onderzoeker-
- Identificatie milde, bias
gemiddelde, ernstige
ondervoeding
- Evolutie in tijd, tussen
verschillende
generaties
FM: fat mass
FFM: fat free mass (met bot) – 73,2% FFM = water
LBM: lean body mass (zonder bot)
!! slide 17 lichaamssamenstelling deel 2 !!
