Deze samenvatting omvat de lesnotities van de les Historische Kritiek door Jan Dumoleyn, het boek 'Historici en hun métier' door Marc Boone en ook alle cassusen die behandeld werden tijdens de les. De samenvatting is geen garantie om erdoor te zijn!
Historische kritiek
- viking helm was zonder hoorns → deze waren waarschijnlijk een soort drinkbeker
- viking = soort term voor Noormannen maar deze zijn niet hetzelfde
- Welke (viking) bronnen?
- contemporaine (=hedendaags) overleveringen?
- geen teksten v/d noormannen zelf
- wel inscripties met runen op voorwerpen
- vooral religieuze betekenis
- ze deden bv. niet aan het schrijven van hun
geschiedenis
- bijna alle schriftelijke getuigenissen: clerici va het Europese vasteland
- zeer beknopt
- bijna allemaal Latijn, behalve The Anglo-Saxon Chronicle
-
- zeer beperkte geschreven bronnen
- wel: annalen (=jaarlijkse geschriften i/h Latijn)
- bv. Annales Vedastini
- door monniken
- waren niet geïnteresseerd in geschiedenis
vikings → ze vonden de vikings barbaren die
alles kapot kwamen maken en alleen maar
miserie betekenen
→ stereotyp discours
- bij ons is er in de grond ook zeer weinig te vinden
- monumentale overblijfselen? opgerichte Forten in Brugge,...
- castella recens facta = naam van forten
- als bewapening tegen vikings door Frankische koning
- 851: monniken van Sint-Bavo (Gent) vluchten naar Brugge en verliezen er
een zilveren kruis
-
- zo is ook de cursus opgebouwd
- op het einde moet men een verhaal kunnen vertellen
= historisch narratief
- kritisch omgaan met de informatie die aan ons is overgeleverd + interpreteren
- paradigma = stelsel van met elkaar samenhangende wetenschappelijke
theorieën
- Doel van Historische Kritiek?
- allemaal theorieën + standpunten de dag van vandaag
- bv.antivaxxers
- meer dan ooit is het nodig dat mensen kritisch kunnen nadenken
- “We leven in een kennismaatschappij”
- nog nooit kregen we zo’n constante toestroom aan informatie
- is deze informatie ook KENNIS?
- hoe komen we tot kennis/wijsheid
- wat te kennen voor examen?
- handboek: VOLLEDIG → blauwe kaders
- casussen in slides ook te kennen
- studeren op de plek waar ze voorkomen in de cursus, niet apart
1: DE BRON? BOUWSTOF VOOR DE KENNIS V/H VERLEDEN
1. DE NOTIE BRON
- typologische/geschreven bronnen → getuigenissen
- verhalen/literaire teksten
- diplomatische teksten
- bronnen v/ sociale boekhouding
- CASUS: vikingen (vervolg)
- overblijfselen (bv.munten, wapens) vs overlevering (schriftelijk/oraal)
- monnikenschrift → wat wist hij / wat interesseerde hem?
→ sociaal-economische context?
- annalen?
- archeologisch overblijfsel is bijna nooit bewust aan ons overgeleverd
- artefacten = onthullen onbewuste realiteit
- somt beter te vertrouwen / te interpreteren dan bewust
overgeleverd materiaal
- CASUS: Oorlog Rusland - Oekraïne
- wij moeten oordelen over de agressie die we op TV zien
- de vraag naar morele schuld
- ideologisch interpretatiekader, wetenschappelijk paradigma
- wat zijn de feiten? hoe komen we dat te weten?
- het bloedbad van Bucha
- https://en.wikipedia.org/wiki/Bucha_massacre
- Hoe komt zo’n wikipediapagina tot stand? Wanneer is iets een
‘officieel feit’?
- Welke documenten kunnen we gebruiken?
- Welke getuigenissen zijn betrouwbaar? Wie heeft welk belang
om te liegen en te verdraaien?
- Hoe kunnen juiste feiten op een selectieve manier gebruikt
worden?
- Specifieke bronnen zoals luchtfoto’s en satellietbeelden: wie
kan de informatie ter plaatse checken?
- hoeveel mensen zijn er nu écht vermoord?
- fact-checking
- sommige mensen kunnen stroom aan informatie niet aan
- bv. vrije Live Laugh Love hippie → extreem rechtse vlaams belanger
- makkelijk beïnvloedbaar
- IEDEREEN MANIPULEERT → Oekraïne ook
- niet alleen reporters → maar ook politiekers zouden aan ‘fact-checking’
moeten doen
- hoe worden ook juiste feiten ‘geframed’ en gemanipuleerd
- bv.dood van kindje (4) werd ook misbruikt door Oekraïense politici
, 4
- ANNE MORELLI - 10 geboden van oorlogspropaganda
-
- Noam Chomsky
- bestudeert deze dingen al jaren
- de grootste bedreiging voor de wereld is nog steeds de VS /
Amerika
- VOORBEELDEN
- Cambodja + Oost-Timor in de jaren 70
- VS verantwoordelijk voor staatsgrepen,
om eigen economie te helpen, t.v.v.
multinationals
- Iran + Guatemala
- zoek dit allemaal nog
beetje beter op
- bekijk alle kanten
- ook censuur in ‘vrije’ landen
- discours : woorden die je gebruikt hebben een betekenis
- bv. stierf ↔ werd doodgeschoten
- denotatie / connotatie
- CULTURE WAR
- bv Texas Shooter = transgender???
- onbewuste bronnen zijn vaak interessanter
- typologie in functie van de intentie:
- audiovisuele bronnen: in theorie bewust gemaakt,
MAAR ‘unwitting testimony’ (= ongewilde getuigenis)
- CASUS: De moord op JFK
- Abraham Zapruder test net nieuwe camera uit
- dit is een voorbeeld van een unwitting testimony
- een ongewilde getuigenis
- hij wou deze moord helemaal niet filmen
- bv. gewapende staatsgreep gepland Spaans parlement 1981 → er waren
camera’s in het parlement voor een aangekondigd debat → de Putschisten
(=mensen die staatsgreep pleegden) wisten niet dat hun acties gefilmd
werden
- in onze eigen tijd: beelden worden zonder problemen op mondiale wijze verspreid
- leidt soms tot algemeen gevormde opinies/self made facts
- slecht nieuws voor mensen die zaken willen verbergen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Kunstwetenschappen888. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
