1. Spierwerking -jdens inspanning
1.1 Energiewisseling in spierweefsel
ATP aanmaak: adenine + ribose + fosfaatgroepen
Laatste twee bindingen tussen
fosfaatgroepen zijn energierijk
1.1.1 De basis 3 energiesystemen
ATP kan op 3 manieren aangemaakt worden:
• uit energierijke fosfaten (anaeroob) = het fosfaatsysteem
• Bjdens de glycolyse onder producBe van melkzuur (anaeroob) = anaerobe glycolyse
• door oxidaBeve fosforylering (aeroob) = aeroob metabolisme
® keuze is aGankelijk van de duur en intensiteit van de inspanning
1.1.1.1 De energierijke reservefosfaten in de spier
In cellen: ATP en CP
• CP = creaBnefosfaat = gefosforyleerde vorm van creaBne
• fosfaatmolecule met hoge energie-inhoud dat energie opslaat
• wordt niet rechtstreeks ingezet als energieleverancier, fungeert als energiebuffer en
voorkomt ATP-schommelingen
Skeletspiervezel contraheert
• ATP verbruik
• ADP + creaBnefosfaat ® ATP + creaBne
- CP draagt energierijke fosfaatgroep over aan ATP
- katalysator: creaBnekinase
Skeletspiervezel in rust
• reservevorming
• ATP + creaBne ® ADP + creaBnefosfaat
- ATP draagt energierijke fosfaatgroep terug over aan CP
- Katalysator: creaBnekinase
1
,Lifestyle
ATP voorraad: enkele seconden
CP voorraad: 10 extra seconden ATP-vorming
® +- 15 seconden
® andere mechanismen nodig om ADP in
ATP om te zeTen
ATP-producBe in de cel op 2 manieren:
• anaeroob in cytosol: glycolyse
• aeroob in mitochondriën: oxidaBeve fosforylaBe
1.1.1.2 ATP vorming tijdens de anaerobe glycolyse
Glycolyse= afbraak van glucose
• wat?
- productie van atp
• hoe?
- in afwezigheid van glucose (anaerobe omstandigheden)
• waar?
- ter hoogte van het cytosol (niet in mitochondria)
• 1 molecule glucose (6C) wordt omgezet in 2 moleculen pyruvaat
• 2 ATP moleculen worden geïnvesteerd en 4 ATP moleculen worden gegenereerd ®
neTowinst per glucosemolecule: 2 ATP
• de H+ ionen en elektronen vrijgekomen bij oxidaBe worden gebonden aan co-enzym
NAD+
• 2 moleculen NAD+ worden gereduceerd tot 2 NADH moleculen
- NADH is een elektronendonor: vangt elektronen op, gee] ze door en stelt de
energie eruit vrij
- cel hee] beperkte voorraad NAD+ dus NADH moet snel elektronen kunnen
overdragen om weer beschikbaar te zijn
- overdracht naar moleculen aGankelijk van cellulaire omstandigheden
- NAD+: lage energie
- NADH: hoge energie
2
,Lifestyle
® Anaeroob vervolg van a^raak: hoe verder met pyrodruivenzuur?
• in anaerobe omstandigheden is glycolyse enige bron van ATP-vorming
• pyruvaat treedt op als elektronenacceptor in cytosol
• pyruvaat wordt gereduceerd tot 2 x lactaat/melkzuur
- door elektronenoverdracht uit NADH
• lactaat/melkzuur treedt op als protonendonor
- hierdoor daalt pH
- bij pH daling treedt denaturaBe op
• lactaat/melkzuur diffundeert uit cel naar bloed
- wordt gebufferd aan protonen, dus geen effect op pH
• verdere vorming van H+ ionen leidt toch tot verzuring (= metabole acidose)
- levert inacBvaBe van enzymen op spiervermoeidheid
Lactaatvorming is belangrijk om vorming ATP mogelijk te maken in anaerobe
omstandigheden, maar blij] door verzuring Bjdelijke oplossing
1.1.1.3 ATP vorming door oxidaBeve fosforylering
Oxidatie van pyrodruivenzuur (pyruvaat) naar acetylCoA en CO2 - aeroob vervolg
• wat?
- productie van acetylCoA
• hoe?
- in aanwezigheid van zuurstof
• waar?
- ter hoogte van mitochondria (mitochondriale matrix)
3
, Lifestyle
• pyruvaat wordt d.m.v. transporteiwitten in mitochondria ingevoerd en geoxideerd
• acetylgroep (CH3-CO-) van pyruvaat wordt verbonden met co-enzym A (CoA) tot het
AcetylCoA
• NADH en CO2 wordt gevormd
- 3 C ® 1 C wordt uitgeademd CO2
2 C: acetyl
• deze reacties worden door 3 enzymen gekatalyseerd
Citroenzuurcyclus (Krebscyclus) - aeroob vervolg
• wat?
- Vrijmaking H+ en e-
• hoe?
- in aanwezigheid van zuurstof
• waar?
- ter hoogte van mitochondria (mitochondriale matrix)
• acetlgroep van acetylCoA wordt toegevoegd aan reactieketen die doorgaat in
mitochondriale matrix: de citroenzuurcyclus
• acetylgroep wordt in aerobe omstandigheden geoxideerd tot CO2
• acetylgedeelte bindt aan 4C-molecule en vormt zo 6C-molecule (citroenzuur)
• 2 C gaan verloren via CO2, terug 4C-molecule
• elektronen en H+ ionen worden vrijgemaakt en
- gebonden aan NAD+ met vorming van NADH
- gebonden aan FAD (elektronenacceptor) met vorming van FADH2
• 4C molecule kan na enkele omzettingen weer ingezet worden aan begin cyclus
• per cyclus wordt 1 ATP geproduceerd
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur devoslore. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.