Samenvatting osteologie/beenderstelsel
OSTEOLOGIE
= studie/leer van het beenderstelsel en de gewrichten
- Deel van het tractus locomotorius of musculoskeletaal systeem
➔ Botten: 206 (1 os, meerdere ossa)
➔ Kraakbeen (cartilago)
➔ Ligamenten
➔ Skeletspieren: dwarse spieren (musculus, musculi)
- Botten:
➔ Structuren die zo sterk en stevig zijn als gewapend beton
➔ Maar wel veel lichter
➔ Her-modellering: passen zich aan aan de veranderende metabole behoeften en aan de
veranderende fysieke activiteitsniveaus
FUNCTIES BOT
1) Ondersteuning:
➔ Belangrijkste functie
➔ Stevigheid en vorm geven aan het lichaam
2) Opslag
➔ Calcium en Fosfaat: concentraties in bloed worden vanuit botreserves gereguleerd
➔ Energie: onder de vorm van geel beenmerg: vet
3) Aanmaak van bloedcellen in rode beenmerg thv de epifysaire holtes van de meeste botten
➔ Rode bloedcellen: zuurstof rondbrengen
➔ Witte bloedcellen: afweer
Granulocyten (eosinofielen/basofielen/neutrofielen): aspecifieke afweer
Lymfocyten (B- en T-lymfocyten): specifieke afweer
Monocyten
➔ Bloedplaatjes: stolling
4) Bescherming van de vitale organen (hart, longen)
5) Beweging en hefboomwerking:
➔ Aanhechting skeletspieren: locomotoriek
➔ Grootte en richting van de krachten die spieren uitoefenen mee helpen veranderen
MACROSCOPISCHE OPBOUW
- Typische uitwendige kenmerken lang bot:
➔ Gewrichtskraakbeen
➔ Epifyse
➔ Diafyse
➔ Groeischijf
➔ Beenmerg
- 4 typen:
➔ Lange botten/pijpbeenderen
➔ Korte botten
➔ Platte botten
➔ Onregelmatige botten
➔ Sesam-botjes
PLATTE BEENDEREN
- Grote botten in breedte en lengte
- Voornamelijk opgebouwd uit compact bot met een dun laagje spongieus bot erin
- Soorten:
➔ Ossa cranii
➔ Scapulae
➔ Ossa coxae
➔ Costae
➔ Sternum
- Functie:
➔ Aanhechten spieren
➔ Beschermen van de onderliggende organen
KORTE BOTTEN
- Klein in omvang
- Bestaan voornamelijk uit een dun laagje compact bot en
binnenin een dun laagje spongieus bot
- Soorten:
➔ Ossa carpi
➔ Ossa tarsi
- Functie: krachten verdelen bij mechanische belasting
,ONREGELMATIGE BOTTEN
- Botten die qua vorm en functie vrij uiteenlopend
zijn
- Dun laagje compact bot en spongieus bot erin
- Soorten:
➔ Schedelbasisbeenderen
➔ Maxilla
➔ Mandibula
➔ Gebitselementen
➔ Vertebrae
➔ Os hyoideum
SESAM-BOT
- Botten die in een pees of ligament liggen
- Soorten:
➔ Botjes in de voetpezen van de voetzool naar de grote teen
➔ Os pisiforme van de ossa carpi
➔ Patella
- Functie:
➔ Beschermen van de onderliggende structuren
➔ Hefboomfunctie
MICROSCOPISCHE OPBOUW
- Van buiten naar binnen!!
- Onderdelen:
➔ Periosteum: buitenste botvlies
➔ Compact bot: osteonen met een Havers systeem en concentrische lamellen
➔ Spongieus bot: trabekels
➔ Endost
➔ Mergholte met merg
, Periost Periosteum = buitenste botvlies
→ isolatie
→ aanhechtingsplaats voor spieren
→ plaats voor BV en ZV bot
→ belangrijke rol in groei en herstel van botten: levert nieuwe botcellen aan
→ dubbellagig
• Buitenste vlies: bindweefsellaag
• Binnenste vlies: voornamelijk osteoblasten en osteoclasten
Compact bot = buitenste cortex
Osten = Havers kanaal
→ centraal kanaal met bloedvaten
→ cilindrisch concentrische lamellen van collageenvezels als matrix met
hydroxy-apatiet als grondstof
→ ertussen bevinden zich lacunes waarin zich de botcellen bevinden
→ Volkman kanalen: verbinden van periost naar centrale merghotle
Belasting: uit beperkte richting
= dik, zwaar bot
Spongieus bot Ter hoogte van centrale merg
Geen osteonen
→ 1 holte met netwerk van evenwijdige lamellen erdoor
→ tussen de lamellen bevinden zich lacunes met botcellen erin
Belasting: eerder beperkt maar komt wel uit alle richtigen
Endosteum = binnenste vlies
→ bevat osteoblasten en osteoclasten
Functie: botgroei en helpt bij telkenmale bij remodelling - herstel
Merg - Rood beenmerg: aanmaak bloedcellen (enkel in epifyse)
- Geel beenmerg: witte vetcellen → energieopslag
Bij geboorte alleen rood beenmerg
→ vanaf 5e levensjaar voornamelijk geel beenmerg behalve in epifysen
Als er nood is aan aanmaak van bloedcellen kan het geel beenmerg wel
gedeeltelijk omgezet worden in rood beenmerg
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur braeckmankayleigh. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
