Resume
Samenvatting Jeugdrecht en jeugdbescherming
- Établissement
- Hogeschool Gent (HoGent)
- Book
- Praktisch jeugdrecht
Samenvatting van notities, boek en powerpoint
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Hoofdstuk 1: Inleiding rond het ontstaan vdjeugdbescherming in België
- NU: rechten van kinderen/jongeren zijn gewaarborgd
- Geen evidente zaak want eerste beschermingswet pas in 1912
- Categoriaal beleid is recent, daarvoor werden volwassenen en kinderen als 1 categorie
beschouwd
- Belang van Verlichting met opkomst van wetenschappen zoals criminologie, penologie en
psychologie die inzichten verschaffen waardoor men kinderen pedagogisch anders wou
benaderen en bestraffen
Cultuur wordt overgedragen door twee processen
1. Proces van socialisatie
a. Het zich eigen maken van waarden en normen die in de samen die in de
maatschappij aanwezig zijn en gelden als de norm van die maatschappij
b. Opvoeding door verinnerlijken van waarden en normen
2. Proces van sociale controle
a. Straffen en bestraffen als de norm ve maatschappij niet wordt nageleefd
b. Zowel formeel (bv strafrecht) als informeel (bv wijzen op het feit dat iets niet kan)
Zorgen ervoor dat er veranderingen id maatschappij ontstaan en evolutie
Kijken door gebruik te maken van:
Geschiedschrijving = vertrekken uit verleden (vroeger → nu)
Chronocentrisme = de nu bestaande middenklasse wordt als norm genomen voor
menselijke ontwikkeling doorheen alle tijden en op alle plaatsen (nu → vroeger)
MOF = MISDRIJF OMSCHREVEN FEIT
1. Misdaad = bv moord – hof van assisen (jury bepaald (on)schuld) → >5 jaar celstraf
2. Wanbedrijf = correctionele rechtbank → 8 dagen – 5 jaar celstraf
3. Overtreding = politierechtbank → tot 8 dagen celstraf + boetes
Wanneer je niet weet welk soort misdrijf, kijk naar straf die in strafwetboek staat
1.Jeugdbescherming in België: Het ontstaan ve
categoriaal beleid
1.1. Evolutie vd socialisatie
- Kinderen worden eeuwen beschouwd als een ‘volwassene’ met hier en daar uitzonderingen
- Kindbeeld en huidige opvattingen over socialisatie zijn een recente sociale constructie die is
gegroeid en geëvolueerd obv inzicht in de geschiedenis
Verlichting is bepalend voor het categoriaal beleid
Nog-niet positie: nog niet verantwoordelijk, nog niet zelfstandig,…
Weten nog niet het verschil tss goed en kwaad
Toekomst, vooruitgang, ratio staat centraal
Twee mensbeelden in de Verlichting
1. Volwassene: kent zijn lot
2. Kind: kneedbaar, maakbaar, evolueerbaar → te socialiseren wezen
1.1.1. GEEN KINDBEELD
- Tot 7 jaar beschouwd als last, een ding
- Ervoor praktijken die aantonen dat er geen belang gehecht wordt aan kinderen
Afwezigheid kindbeeld in Oudheid: kleine volwassene
Achterlaten v kinderen en vooral meisjes en kinderen met beperkingen eerst
Offeren aan Godheid: god staat centraal en bepaald alles
Als afval weggooien op de mesthoop
Ook recentelijk (17e – 18e eeuw) geen kindbeeld
, Hogere klasse schakelde voedsters in, dus weinig interesse en hoge kindersterfte of was dit
omgekeerd?
Praktijken die nu heden ten dag in onze ogen barbaars overkomen
Kinderen gezien als noodzakelijk kwaad
Onhygiënische omstandigheden, geen voorbehoedsmiddelen, ziektes leidden tot hoge
kindersterfte en geen aandacht
Meisjes waren minder waard en dit zal zich verder manifesteren doorheen de geschiedenis
Vanaf 7 als volwassene beschouwd in alle aspecten vh sociale leven
Jongens vertoefden in leerscholen
Meisjes bleven thuis om het huishouden te leren
1.1.2. AANZET TOT KINDBEELD
16e eeuw licht onderscheid die zich vooral manifesteerde bij jongens uit de hogere klasse
Vertoefden in scholen om kennis te vergaren
Mensbeelden ontstonden cfr. Romantici en Moralisten
Romantici: het kind is ‘inherent goed’, maar de negatieve invloed van buitenaf
Moralisten: het kind is ‘slecht’ geboren en de opvoeding moet het kind ‘goed’ maken
Verlichtingsperiode is cruciaal
Onder de impuls vd verlichting werden kinderen meer en meer een aparte groep met eigen
kenmerken en eigen gedragingen
Aanzet tot categoriaal beleid met 2 mensbeelden (zie supra)
1) Volwassenen: kent zijn lot en rol id maatschappij
2) Kind: moet men nog opvoeden en afschermen vd maatschappij
Sociogenese = op grond van maatschappelijke verandering volwassenen en kinderen
apart gaan zien
Psychogenese = eigenschappen worden specifiek aan kinderen toegeschreven, worden
op een bepaald moment ontdekt en vanaf dan beschouwd als eigen aan kinderen en
overgeaccentueerd in relatie met kinderen, wat vervolgens psychologische consequenties
heeft voor de kinderen
Ontstaan van verschillende fasen binnen het kind-zijn
Ontstaan van eigen afdelingen binnen de wetenschappen zoals pediatrie
Ontstaan van kinderwetten
o Verbod op kinderarbeid
o Wet op leerplicht
o Wie was hiermee gebaat?
1.1.3. HUIDIGE KINDBEELD
Krachtig persoon met eigen mogelijkheden
Kijken naar het ‘kunnen’
Hun vermogen om zelf te groeien en leren is eindeloos, geboren onderzoekers
Verschillende ontwikkelingsfases met eigen mogelijkheden en beperkingen
Fases van kinderen/jongeren verschillen kwalitatief van volwassenen
Afsluiten v volwassenwereld
Naarmate kinderen ouder worden, zullen die specifieke benaderingen verminderen en
worden ze opgegeven bij volwassenheid, waardoor de zogenaamde ‘quarantaine’ verdwijnt
1.2. Evolutie vd sociale controle
- Gaat over bestraffen
- Controle of je de waarden en normen vd maatschappij volgt
- Geen onderscheid volwassen en kind
- Uitzonderlijk door pater familias, pretor en Godheid (willekeurig!)
- Verlichting brengt terug soelaas en zorgt voor wijziging in bewuste bestraffing van kinderen
,1.2.1. VROEGE TIJDEN
Oud-Romeins recht: wet der XII tafelen
Strafrechtelijke uitzondering mbt onmondigen/niet huwbaar
Onderscheid opzettelijk en onopzettelijke daden = oordeel des onderscheid
Klassieke tijdvak
Onderscheid verduidelijken door waarneembare gegevens zoals geslachtsrijpheid en
sluwheid
Oordeel des onderscheid: kijken hoe sluw en bewust iemand is van zijn daden (cfr. Huidige
strafrecht)
Val Romeinse Rijk
Opnieuw beroep gedaan op familiale solidariteit
Elk volk/stam eigen gewoontes: recht spreken is verschillend van stam tot stam, de
gewoonte bepaalt hoe
11e eeuw: heropflakkering Romeins Recht, waardoor de aandacht voor en het onderscheid vh
kind terugkeerde
13e eeuw
Opkomst vd staten
Centratie
Openbare orde en Openbare rust
o Staatsfunctie die regels oplegde
o Aanzet tot accusatoir berechten itt inquisitoir
o Aanstellen van rechter
1532:‘Constitutio Criminalis Carlinae’
Eerste wettelijke verwijzing naar het ‘oordeel des onderscheids’
Verzachting ve straf voor kinderen ingevoerd
L’usage de raison (reden) dus andere bestraffing voor kinderen en volwassenen
Iemand kan zijn reden gebruiken voor een gepleegde feit en als hij zijn reden niet kan
gebruiken, dan wordt de straf anders beoordeeld
1.2.2. VERLICHTING
- Tegen wrede en barbaarse straffen Ancien Regime
- Rede, toekomst, recht, ethiek,… staan centraal
- Maakbaarheid vh leven (cfr. Darwin)
- Vergaren en uitbreiden van kennis, waarbij exacte en feitelijke feiten de bovenhand krijgen op
gevoelsmatig denken, door middel van wetenschappelijke methoden
- Explosie van techniek door wetenschappelijke inzichten, wat leidde tot een
mechaniseringsproces, opstart van fabrieken en de industriële revolutie
- Menselijke en sociale ontreddering door uitbuiting vd arbeiders
Kinderverwaarlozing en kinderarbeid
Overheid grijpt in en er kwam een verbod op kinderarbeid
Tegenkantingen door verschillende actoren
o Alleen kinderen konden bepaald werk in de fabrieken uitvoeren
o Inbreuk op ouderlijk gezag
o Vermindering vh gezinsinkomen
Opkomst socialisme
Leed vd arbeiders verzachten en pleitte voor de uitbouw ve sociaal beleid en een betere
rechtsbescherming
Arbeiders meer rechten geven en zekerheid
Tegenreactie vd burgerij
o Bv. Liefdadigheidskermissen, soep uitdelen,…
, o Hoopte dat arbeiders opvoedingswaarden vd hogere klassen zouden overnemen en
zo wou de burgerij morele controle verwerven
Verlichte denkers
Rousseau, Montesquieu, Voltaire
Hadden eigen theorieën en kritische ideeën over straffen, bestraffing en rechtvaardigheid
van straffen
1.2.3. TENDENSEN VANAF VERLICHTING
1.2.3.1. KLASSIEKE CRIMINOLOGISCHE SCHOOL
- Tegen de repressieve, wrede, onmenselijke en onrechtvaardige straffen vanuit Ancien Regime
- Belang van efficiënte, rechtvaardige, menselijke, rationele en onwillekeurige straffen
- Verlichte filosofen opperde het begrip ‘rechten vd mens’, waardoor er meer nagedacht werd
over bestraffen
KENMERKEN/AXIOMA’S!! → vraag op examen
Wilsautonomie = de mens als rationeel wezen kiest bewust voor het goede of het kwade
en ze wegen altijd de lusten tegenover de lasten af
Morele aansprakelijkheid = in die keuze is men persoonlijk en volledig verantwoordelijk
Legaliteitsbeginsel = wil het strafrecht efficiënt en effectief zijn, dan moet men de
strafbare feiten in een wet vermelden, alsook hun straf
Proportionaliteitsbeginsel = straffen mogen niet zwaarder zijn dan noodzakelijk om de
dader moreel te beïnvloeden, dus een zwaar feit verdient een zware straf en een licht feit
een lichte straf
Gelijkheidsbeginsel = men moet het strafrecht toepassen op alle leden vd maatschappij,
ongeacht rand, stand of klasse
Drie functies vd straf
1. Vergelding: genoegdoening, wraak, lasten zijn zwaarder dan de lusten
2. Afschrikking: andere misdrijven voorkomen
3. Morele verbetering: door de straf zou de dader tot inzicht komen en zijn gedrag veranderen
(resocialiserende functie, cfr. Huidig strafrecht)
Focust zich op ‘het misdrijf’: misdadiger zelf kwam weinig aan bod om een straf individueel
aan te passen (kritiek)
Invoeren van strafrechtelijke minderjarigheid in Code pénal de la Monarchie Française
België 1867: invoeren strafrechtelijke minderjarigheid in Strafwetboek
1.2.3.2. HET POSITIVISME
- Observatie en waarneming
- Exacte en positieve feiten
- Verklaren van sociale veranderingen zoals armoede, uitbuiting om aldus oplossingen te zoeken
en te vinden om de Verlichte Maatschappij vorm te geven
Ontstaan empirische criminologie
Criminaliteit is een sociaal gegeven en is eigen aan de maatschappij
Dader wordt gezien als een mens en delict als een menselijke handeling
Intentie vd dader centraal stellen (bewust of onbewust) itt klassieke criminologische school
Observatie van criminelen in gevangenissen
Dader verschilt van niet-dader: gedraging, handeling ve persoon en die persoon moet men
bekijken en niet de daad op zich
Resocialisering!!
Sociaal Darwinisme
Evolutietheorie toegepast op socialiteit
Struggle of life
Survival of the fittest
De best aangepasten aan de omgeving zullen overleven
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur evavandeveire987. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
51662 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans