Samenvatting
Samenvatting handboek Rechtsfilosofie
alle hoofdstukken van het handboek zijn samengevat met paginaverwijzing
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting rechtsfilosofieH1: de wens van de soeverein
John Austin
Wilde de structuur en werking van recht begrijpen zonder een standpunt in te nemen
ten aanzien van de waarde of de rechtvaardigheid van het recht
Het gaat hem erom een beschrijving te geven van het bestaande recht zonder uitspraken
te doen over de verdiensten en tekortkomingen van dat recht
Wilde het recht op een neutrale en objectieve manier definiëren, los van de beoordeling
of het rechtvaardig of onrechtvaardig is
Conclusie austin: plicht om het recht te gehoorzamen ligt niet bij het feit dat we anders het
recht zouden schenden, maar dit ligt in het feit dat we sancties willen ontlopen
Bevel: p. 17-19
Wetten en regels in de eigenlijke betekenis van de term zijn een soort bevelen; neutrale
en objectieve manier
Recht als het tegendeel van niet-recht (en niet onrecht)
Een bevel wordt onderscheiden van andere wensuitingen door de macht en het doel van
degene die beveelt om kwaad of pijn toe te brengen ingeval de wens wordt genegeerd
Bevel = wensuiting met de bijzonderheid dat de partij aan wie de wens wordt gericht
gestraft kan worden indien hij deze niet naleeft
Recht: p.20
= geheel van bevelen van een superieur, die gepaard gaan met de mogelijkheid sancties op
te leggen bij niet-nakoming.
Austin baseert het recht op macht een bevel is enkel een bevel als degene die beveelt ook
de mogelijkheid heeft om sancties op te leggen bij niet-naleving
Onze plicht tot gehoorzaamheid aan de wet hoeft niet op een normatieve aanvaarding van
het recht te berusten, maar kan slechts voortvloeien uit de wens om sancties te ontlopen.
Wetten worden afgekondigd door superieuren = tautologie, want wetten zijn bevelen en
bevelen kunnen alleen uitgevaardigd worden door superieuren
Soeverein: p. 21-25
= een persoon (of instantie) aan wie het merendeel van de bevolking de gewoonte heeft te
gehoorzamen, maar die niet zelf pleegt te gehoorzamen aan een hogere macht
= soevereinen worden niet als soeverein geboren, maar genieten pas op grond van regels die
hun bepaalde bevoegdheden verlenen:
,Aan wat kan de soevereiniteit onderscheden worden: kenmerken soevereiniteit:
1. Het merendeel van de leden van een bepaalde samenleving heeft de gewoonte om
te gehoorzamen of zich te onderwerpen aan een aanwijsbare en gemeenschappelijke
superieur
2. Dat aanwijsbare individu of dat bepaalde lichaam bestaande uit individuen heeft zelf
niet te gewoonte te gehoorzamen
Enige deel van de samenleving dat onafhankelijk is het soevereine deel van de
samenleving
Dit zijn de 2 kenmerken om een samenleving politiek en onafhankelijk te noemen
Samenleving is niet onafhankelijk als de superieur bevelen moet krijgen
Ander leden van de samenleving:
- Deze zijn ondergeschikt aan die aanwijsbare superieur
DUS
niet alle bevelen zijn dus als rechtsregels of wetten te beschouwen, alleen de bevelen
van de soeverein tellen als recht (superieur die ook soeverein is)
soeverein is voor Austin geen juridisch begrip, maar alleen de aanduiding van iemand of
een instantie die niet een bepaalde gewoonte heeft anderen te gehoorzamen, maar zelf
wel gehoorzaamd wordt
Algemeen: p. 26-28 (wordt verder besproken in hoofdstuk VI)
Niet alleen preciseert Austin van wie de bevelen afkomstig moeten zijn als ze als rechtsregels
worden beschouwd, hij preciseert een belangrijke eigenschap waaraan die bevoelen moeten
voldoen als ze als recht willen worden beschouwd: ze moeten algemeen zijn
waar het bevel in het algemeen verplicht om een bepaalde klasse/categorie van handelingen
te verrichten of na te laten, daar noemen we het een wet of een regel
bij een wet worden handelingen van een klasse op een algemene wijze ge- of verboden: de
wet is een bevel dat een of meerdere personen verplicht tot een bepaalde gedragskoers
een wet is pas algemeen als deze is gericht aan een algemeen geformuleerde categorie
normadressaten = categorie personen voor wie een gegeven norm geldt (hiervan wijkt
austin af hij zegt handelingen en niet personen)
Pas als de regel betrekking heeft op alle burgers is deze algemeen te noemen (= gangbare
opvatting)
!!! gangbare opvatting versus Austin’s opvatting:
gangbaar: een wet is algemeen te noemen omdat zij betrekking heeft op al diegenen
die ‘als persoon een functie zullen vervullen, en niet op de persoon zelf, maar op de
gehele functie’ = categorie personen
volgens austin is een wet algemeen te noemen als zij betrekking heeft op een
algemene klasse van handelingen (dus niet personen, maar handelingen)
,De soeverein als enige rechtsbron: p. 29-32
Austin meent dat de bevelen van de soeverein de enige bron van recht zijn
Dit is te blijken uit hij die reageert op kritiek op zijn visie
TWEE KRITIEKPUNTEN:
1. het recht wortelt in het gewoonterecht: stilzwijgende afspraken, zeden en
gewoonten die in de loop der tijd tot stand gekomen zijn
2. austin’s definitie heeft geen plaats voor het recht dat door de rechter gevormd wordt
REACTIE AUSTIN:
1. het gewoonterecht is geen product van de soeverein. Het is positief recht, maar het
bestaat niet uit bevelen.
2. Het rechtersrecht is het directe product van rechters het is een fictie = fabeltje om
te veronderstellen dat dit rechtersrecht de wil van de soevereine wetgever
vertegenwoordigt. Rechterlijke uitspraken vormen alleen een bron van recht als de
rechter bekleed is met de bevoegdheid recht te spreken door de soeverein
hierdoor blijft het een bevel van de soeverein.
Hieruit valt af te leiden dat Austin deze 2 bronnen niet ziet als bevelen van de
soeverein en dat hij ze niet erkend als bron van recht daarmee kunnen we dan
stellen dat bevelen van de soeverein volgens austin de enige bron zijn van recht.
DUS volgens austin kan enkel ander recht pas als echt recht beschouwd worden van
zover het bekrachtigd is door het bevel van een soeverein
Kritiek op het feit dat Austin geen rekening houdt met het gewoonterecht
zijn verweer: er zijn 2 manieren om de regels van het gewoonterecht te karakteriseren
1. men kan deze regels opvatten als feitelijk bestaande morele opvattingen over wat
goed of kwaad is
positieve moraal
2. ook gewoonterecht kan door de rechter worden aangenomen en bekrachtigd
dan verandert het gewoonterecht van positieve moraal in positief recht
Gewoonte is voor Austin niets anders dan een verzameling opvattingen over wat men al dan
niet behoort te doen, die geen enkele rechtskracht hebben als zij niet zijn erkend en
bekrachtigd door de soeverein
Besluit p. 34
Volgens Austin is alle recht overheidsrecht, uitgevaardigd door een soevereine wetgever,
begeleid door sancties, toegepast door de rechter op bijzondere gevallen en te
gehoorzamen door de onderdaan.
3 voordelen/zwaktepunten van Austin’s theorie
, 1. hij maakt korte metten met de gedacht dat het recht geleidelijk aan zou zijn gegroeid
en ontstaan uit de gewoonten en zeden van mensen die met elkaar samenleven
2. het is voor Austin belangrijk om een neutraal rechtsbegrip te ontwikkelen
3. om de verplichtende kracht van regels te begrijpen hoeft Austin geen beroep te doen
op de normatieve juistheid of rechtvaardigheid van de regels
Austin meent dat een wettelijke verplichting tot stand komt door de dreiging van
sancties, dat betekent niet dat sancties ook de grond zijn voor een morele
verplichting om de wet te gehoorzamen
deze 3 sterke punten vormen tegelijk de zwakte van Austin’s theorie
waarom: austin geeft een scherp omlijnde definitie van het recht dat veel kwesties
zoals die naar de functie van het recht en de mate waarin het legitiem is, buiten
beeld blijven. Maar sterktepunt is dat austin’s theorie een overzichtelijke kapstok
vormt
besluit: wetten moeten voldoen aan 2 kenmerken: afkomstig van de soeverein + algemeen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xxjjbb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen