VPMV
HOOFDSTUK DIABETES
Waar kom je het tegen als verpleegkundige:
Thuiszorg
Spoed, revalidatieafdeling
Diabeteskliniek
DIABETES MELLITUS
Wat is het:
= diabetes mellitus of suikerziekte is een metabole, chronische aandoening waarbij het
bloedsuikergehalte verhoogd is.
Dit kan 2 oorzaken hebben:
1. Het lichaam maakt onvoldoende tot geen insuline meer aan. Men spreekt over een
defect in de insulinesecretie.
2. De geproduceerde insuline is onvoldoende werkzaam. Er treedt insulineresistentie
op.
In beide gevallen kunnen de cellen onvoldoende glucose opnemen, waardoor het zich
ophoopt in het bloed.
Anatomie&fysiologie van diabetes:
= insuline wordt geproduceerd in de pancreas, in de β-cellen van de eilandjes van
Langermans. Bij een niet-diabeet produceert de pancreas 25IE insuline per 24u.
Doel: sleutel op receptoren om glucose op te nemen en om te zetten tot glycogeen
en als energiebron te gebruiken.
Natuurlijke antagonisten: adrenaline, glucagon, cortisol.
WERKING VAN INSULINE
= insuline speelt een rol in de stofwisseling van zowel koolhydraten, vetten als eiwitten.
1. Koolhydraatstofwisseling:
Insuline zorgt ervoor dat de glucose gemakkelijk door de celwand van de spier-of
vetcellen komt. Hierdoor wordt de opname van glucose bevorderd terwijl
tegelijkertijd de afgifte van glucose uit de lever wordt geremd.
Insuline bevorderd de opbouw van glycogeen in zowel de lever als in de spiercellen.
Insuline zorgt ervoor dat cellen beter glucose kunnen gebruiken
Insuline remt de stijging van het glucosegehalte in het bloed.
1
, 2. Vetstofwisseling:
Insuline bevorderd de opbouw van vetten vanuit glucose in de vetcellen.
3. Eiwitstofwisseling:
Insuline bevorderd de opbouw van eiwitten.
VORMEN VAN DIABETES
1. Diabetes mellitus type 1
2. Diabetes mellitus type 2
3. Gestationele diabetes (zwangerschapsdiabetes)
4. Secundaire diabetes ( complicatie van andere aandoening)
Diabetes Type 1:
Auto-immuunziekte, vernietiging van de β cellen.
- Lichaam kan dus geen of bijna geen insuline meer aanmaken.
Acuut ontstaan.
Levenslang SC insuline nodig.
Meestal bij jongere leeftijd (<40) = juveniele diabetes.
Hyperglycaemie en keto acidose
Symptomen:
- Poly-urie (overmatig urineren)
- Polydipsie (grote dorst)
- Vermoeidheid
- Ongewild gewichtsverlies
Diabetes type 2:
Β cellen zijn niet vernietigd, maar wel minder gevoelig voor de normale
glucoseprikkel zodat er minder insuline dan nodig wordt afgescheiden.
- Enerzijds is er insulineresistentie
- Anderzijds kunnen de cellen nog wel insuline aanmaken, maar slagen ze er niet
meer in de resistentie tegen insuline te compenseren.
Ontstaat meestal na de leeftijd van 40 jaar. Ook wel ouderdomsdiabetes genoemd.
Ontstaat traag, vaak ontdekt via complicaties.
Uitlokkende factoren:
- Zwaarlijvigheid
- Sedentaire levenswijze (te weinig beweging)
- Verkeerde voedingsgewoonten
2
, Onderscheid type 1 versus type 2:
Keto-acidose: verzuring van bloed
Ketosis: verhoogde concentratie ketonen in het bloed
Glucosurie: aanwezigheid glucose in urine
Gestationele diabetes:
Zwangerschapsdiabetes, gestoorde glucosetolerantie.
Onder invloed van zwangerschapshormonen kan na de 20ste week een tijdelijke
resistentie voor insuline ontstaan.
SC toedienen van insuline noodzakelijk.
Verhoogde kans op type 2 na zwangerschap.
Secundaire diabetes:
Gevolg van een andere ziekte
Meest frequente oorzaken:
- Pancreasaandoeningen
- Metabole aandoeningen (bv hemochromatose)
- Chirurgische wegname van pancreas
- Endocriene ziekten (bv acromegalie)
- Gebruik diabetogene geneesmiddelen (bv corticosteroiden)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lenadejonck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.