Een samenvatting van de wpo's van psychologische gespreksvoering en interactionele vaardigheden voor arbeids- en organisatiepsychologie. Slides + eigen notities en op het einde staan de 2 hoofdstukken uit het boek ZEER BEKNOPT samengevat.
Succes!
WPO 1
1.1 Basisvaardigheden
1.1.1 Grondhouding
➢ 3 kernelementen van een zijnshouding:
o Echtheid
o Empathie
o Onvoorwaardelijk respect:
▪ Waarden en normen spelen een rol
Zijn een noodzakelijke voedingsbodem om een veranderingsproces bij een cliënt op hang te brengen,
maar ook het cruciale medium waardoor verandering mogelijk is
➢ Geen technieken, maar zijnswijzen:
o Echtheid/authenticiteit:
▪ Belangrijk anders krijg je een averechts effect
o Transparantie:
▪ Eerlijk zijn, zoals vb. zeggen dat je even niet weet wat zeggen
o Gelijkwaardigheid:
▪ Tussen gesprekspartners
o Betrouwbaarheid
o Niet in defensie gaan
o Empowerment
o Aansluiting zoeken
o Stel je grenzen:
▪ Wat wil je delen over jezelf indien client iets vraagt
▪ Aanrakingen?
o Nice to know, need to know
o Empathie:
▪ Binnenkant = empathie voelen
▪ Buitenkant = uiten, zeggen dat het oke is
▪ Zelf herinneringen ophalen die je hetzelfde gevoel gaven
▪ Sympathie = sta je boven de cliënt
➢ Plaatsing in de ruimte:
o Tegenover elkaar met een tafel tussen
o Tegenover elkaar schrijlings
o Zeer ver uit elkaar
o 90° is de beste manier, cliënt kan makkelijk oogcontact vermijden of opzoeken
➢ Externe factoren:
o Aparte, rustieke kamer
o Onderbrekingen vermijden
o Voldoende tijd
o Weinig omgevingsgeluiden
o Bewustzijn van eventuele interne factoren (vb. zelf heel erg slecht nieuws gehad)
1.1.2 Selectieve en niet-selectieve luistervaardigheden
➢ Luistervaardigheden:
o Cliënt ruimte bieden
o Ruimte maken voor verhaal
o Onderscheid tussen:
▪ Niet-selectieve luistervaardigheden:
• Non-verbaal gedrag:
o Wat is belangrijk?
1
, ▪ Gelaatsuitdrukking
▪ Oogcontact
▪ Lichaamstaal
▪ Aanmoedigende gebaren
o SOFTEN:
▪ Smile
▪ Open posture
▪ Forward lean
▪ Touch
▪ Eye contact
▪ Nod
• Verbaal volgen:
o Waaruit blijkt verbaal volgen voor de cliënt?
▪ Mmm, ja, en dan…
▪ Knikken
▪ Naar voor leunen
o Nauwkeurig volgen van wat de cliënt gezegd heeft en geen nieuwe
onderwerpen aansnijden
o Om de cliënt te kunnen volgen, is het belangrijk dat de hulpverlener
zich zo goed mogelijk in de situatie van de cliënt in leeft
• Stiltes:
o Vaak beangstigend voor jonge psychologen
▪ Verschillende soorten stiltes:
• Psycholoog wil nog meer horen van de cliënt
• Psycholoog weet niet meer wat te zeggen
• Verhaal van de cliënt stokt
o Voordelen:
▪ Het zijn verwerkingsmomenten
o ! Let op: stilte kan ook een aanwijzing zijn van verwarring of
onduidelijkheid bij de spreker
▪ Selectieve luistervaardigheden:
• Vragen stellen:
o Verschillende soorten vragen:
▪ Open vragen
▪ Gesloten vragen
▪ Waarom vragen:
• Vermijden! Cliënt krijgt het gevoel dat hij/zij zich
moet verantwoorden
• Parafraseren:
o = Een korte, in eigen bewoordingen gestelde herhaling van wat de
ander net gezegd heeft. Daarop kan de ander dan reageren door
nuances aan te brengen in zijn verhaal.
o Waarom parafraseren?
▪ Belonende en erkennende functie
▪ Controlerende functie
▪ Sturende functie
▪ Stimulerende functie
• Reflecteren van gevoel:
o Psycholoog probeert te begrijpen hoe de cliënt zich voelt
o Functies:
2
, ▪ Gevoelens worden geaccepteerd en krijgen aandacht
▪ Cliënt voelt zich veilig
▪ Eigen ideeën/interpretaties aftoetsen
• Concretiseren:
o Cliënt zo concreet mogelijk over de zorgen laten vertellen
o Verschillende vaardigheden worden aangesproken
1.1.3 Regulerende vaardigheden
➢ Duidelijkheid over de gang van zaken in het gesprek
1.2 Eerste gesprek
➢ Intake:
o Dubbele opdracht:
▪ Ondersteunende en verdiepende functie van het gesprek waarbij de attitudes
empathie, echtheid en aanvaarding centraal staan
▪ Specifiek taakgerichte componenten:
• Informatie inwinnen en geven
▪ Het in elkaar verweven van taakgerichte en relationele componenten
o Algemeen verloop:
▪ 1. Openen van het gesprek:
• Wie ben je?
• Hoe lang zal het gesprek duren?
• Wat is het doel van het gesprek?
• Wat zal er besproken worden in het gesprek?
▪ 2. Verkennen van de situatie
▪ 3. Afstemmen van de verwachtingen
▪ 4. Bepalen van de hulpvraag
▪ 5. Afsluiten van het gesprek:
• Wat is er gezegd?
• Nog iets toe te voegen?
• Wat komt erna?
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Flo321. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.