Samenvatting
samenvatting historische kritiek (geslaagd 1e zit)
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
dit is een samenvatting van het boek met mijn notities uit de les als kapstok
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 85 pagina's
Voorbeeld 4 van de 85 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
2020-2021
Overzicht van de
historische kritiek
MARC BOONE
CRIMINOLOGIESTUDENTE
, Deel 1: de bron, bouwstof voor de
kennis van het verleden
1. De notie bron
- Wat is een bron? Verschil tussen overblijfselen en bronnen
o Overblijfselen zijn onbewust overgebleven getuigenissen van het verleden. Het zijn
ook gebouwen, die iets kunnen zeggen over wat je had moeten zien en de
oorspronkelijke reden waarom het daar staat.
- Bib KU Leuven: bib van Sarajevo die in 1914 tijdens WOI op 25/08 doelbewust werd
verwoest. Resulteerde in het uitbouwen van een nog imposantere, grotere bib door
Whitney Warren met de leuze “Furore Teutonico diruta, dono Americano restituta” = door
het Duitse geweld geveld, maar door het Amerikaanse geld hersteld. De bib droeg een
fries met vermelding van Amerikaanse instellingen (Harvard, Ivy League) ter ere van hun
tussenkomst en hulp met herstelling. Het fries toont hoe de Duitse adelaar wordt
vertrappeld. Rector Ladeuze verkocht het fries aan Dinant, waar het in WOII werd
opgeblazen door de Duitsers. Hij liet een neutraal in de plaats aanbrengen wat leidde tot
wetenschappelijke controversie, want het gebouw verwijst niet naar de oorspronkelijke
bedoeling van de architect. Dit werd verwoest door Felix Morren ter protest die vond dat
de daad van de Duitsers herinnert moest blijven. Hij werd hiervoor opgesloten.
- 1958: internationale commissie – Duitsers verklaarden hun daden als: Duitse eenheden zijn
op elkaar beginnen schieten in verwarring in Leuven
- Het gebouw is een overblijfsel dat toont welke informatie niet in geschreven bronnen
staat, maar wel in de architectuur.
, 1.1. Bronnen: bewuste creaties?
- Synoniem bronnen: artefacten. Voorwerpen uit/over het verleden
- Artefact: er wordt veel informatie gehaald uit toevallig bewaard gebleven zaken die
onbewust bewaard werden en gevonden zijn in bijvoorbeeld afvalputten.
- Audiovisuele bronnen: in theorie bewust gemaakt, maar let op van ‘unwritten testimony’:
zien wat men wilt zien. Ze zijn dan wel bewust gemaakt, maar is het wel betrouwbaar, is
het een poging om een bepaald beeld te schetsen?
- USA (Dallas) op 20 november 1963 filmt Abraham Zapruder per toeval de moord op JFK
bij het testen van een nieuwe 8mm camera
o Zijn filmmateriaal was enige beeldmateriaal van de moord op JFK
1.2. De vormeigenschappen: geschreven en ongeschreven bronnen
1.2.1. Geschreven bronnen
1.2.1.1. Verhalende of literaire teksten, tussen ‘dichtung und Wahreit’
(J.W. von Goethe)- egodocumenten
- Egodocumenten: verhalende of literaire teksten, vanuit de ik-vorm die een persoonlijke
visie weergeeft. Jaqcues Presser bedacht de term. 1750-1850: bloeitijd voor
egodocumenten (Rousseau, Goethe). Dit is niet toevallig, aangezien dit de periode is van
de Franse revolutie, de verlichting, industrialisatie. Mensen begonnen zich meer en meer
af te vragen wie zij zijn, hoe zij hierover denken/tegenover staan (brieven, memoires).
o (1750-1850 = periode van de verlichtin)
- Brieven van Leopold en Victoria (Deneckere, 2011): belang van brieven als
egodocument. Dit is een bundeling van brieven tussen Leopold I en Victoria. Hij was als
een soort oomfiguur voor haar die jong haar vader verloor. Gemiddeld 3 keer per week
schreven zij brieven. Hierdoor heb je een inzicht op de politiek in die periode, hun
waarden, hun persoonlijke ervaringen etc. Dit zijn zeer interessante bronnen.
- Nu: ‘autofiction’ of ‘faction’: hybridevorm waarin men fictieve teksten vermengt met
historische documenten. Vb. Verhulst, zoon van een foute Vlaming (SS) of Stefan
Hertmans die een boek schrijft over het samenwonen met een SS’er.
1.2.1.2. Diplomatische teksten
- Diplomatische teksten: voornamelijk oorkonden. Officieel stuk dat bewaard is gebleven in
archieven. Vaak gebonden aan bepaalde regels qua opstelling en nodig oor
rechtsgeldigheid. In de middeleeuwen waren diplomatische bronnen de belangrijkste
bronnen. De verwoording is heel gecodificeerd (diploma, huis kopen, wetten).
1.2.1.3. Bronnen van de sociale boekhouding
- Bronnen van sociale boekhouding: bronnen waarin mensen naar voren komen die
belasting betalen (doopregister, bevolkingslijsten, overlijdensregister, inschrijving UGent,
geheugensteun als toekomstige regering zoals oude belastingbrieven).
, 1.2.2. Ongeschreven bronnen
1.2.2.1. Materiële voorwerpen
- Archeologische bronnen,
- Overblijfselen,
- Munten,
- Manueel vervaardigde abeeldingen (kunst: normen en waarden uit bepaalde periode
proberen ontdekken),
- Mechanisch vervaardigde abeeldingen (foto en film)
1.2.2.2. Orale tradities
- Interviews (cf. infra),
- Liederen (vb. Heimliche Aufmarsch, Marseillaise tijdens Franse Revolutie of Bob Dylan in
studentenrevoluties)
- Heimliche Aufmarsch 1898 – 1962 (Hanss Eisler): Strijdlied dat strijders mobiliseert, ontstaan
in de Weimarrepubliek na WOI (veel politiek geweld, economische crisis, zware schulden,
spanningen). “Arbeidersbroeders we moeten een communistische partij oprichten, onze
trots ruggengraat hart en hersenen is de eigen partij van de arbeidersklasse”. Het lied zet
zich af tegen het nazisme en het extreemrechtse. Hanss vlucht naar de VS. Beland ook
daar in een heksenjacht/ achtervolging op alles wat links is.
o (was tijdens de Koude Oorlog)
2. Onderscheid tussen bron en historisch werk
- Bron: bouwsteen waar historicus mee aan de slag gaat
- Historisch werk: resultaat van de scheppingsdaad. Een historische studie kan ook een
bron worden (bij grote schaarste): Herodotos, Thucydides, Eusebius van Caesarea
- Getuigenissen en egodocumenten in grensgebied (mémoires en getuigenissen van
politici)
- 1 bron geeft geen aanleiding tot 1 interpretatie:
- Galbert van Brugge (1127 – 1128): dagboek over de moordaanslag op de Graaf van
Vlaanderen. Hij creëert zelf een historische bron. Vele historici (Caenegem, Dhondt) zich
hebben hierop gebaseerd à Hoe functioneert Graafschap Vlaanderen? Hoe is de
twaalfde eeuwse clerus?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper criminologiestudenteee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen