Volledige samenvatting van het leerboek en de lessen uit de les. Het is met meerder personen geschreven, je kan er dus op vertrouwen dat het volledig is!
afbeeldingen en schemas zijn ook aanwezig om het te visualiseren
Metabolisme
Hst 2: wat is metabolisme
2.1. inleiding
o In vivo → reactie in levend organisme
˃ Gebeurt efficiënter → mildere omstandigheden nl. neutrale pH, lage druk & lichaamsT…
˃ Reacties = geordend → elkaar nt storen/afzwakken
o In vitro → reactie in reageerbuis
˃ Reactie levende cel nabootsen in reageerbuis → condities kiezen gewenste reactie doorgaat
⬧ Remmers toevoegen → andere reacties vermijden bv. T↗, extreme pH…
2.2. wat is metabolisme
o Metabolisme
˃ = geheel v. chemische reacties in een levend organisme, met als doel het organisme gezond te houden.
o Doel → organisme gezond houden
˃ Individu → normaal leven, ontwikkelen & voortplanten
o Metabolisme onderverdelen
˃ Katabolisme
⬧ Afbraak macromoleculen tot bouwstenen
⬧ Verbranding bouwstenen → Energie uit halen
˃ Anabolisme
⬧ E-vragend proces → bouwstenen aaneengeschakeld tot macromoleculen
⬧ Bv. eiwitten, nucleïnezuren…
Organische materiaal
Katabolisme
Anabolisme
Dynamisch
evenwicht
Biologisch bruikbare Energie (=ATP)
+ kleine moleculen
o Kleine moleculen
˃ Nodig vr maken v. grote molecule
˃ Via voeding // katabole weg// zelf synthetiseren (Anabole weg)
o Metabole paden → aaneenschakeling v. chemische reacties
˃ Gekatalyseerd dr specifieke EZ’n
˃ Enzymen = regelbaar → actuele noden of behoefte v. organisme
, o 3 centrale gegevens
˃ Energie
⬧ Uitvoeren levensfuncties:
× Bewegen
× Groei → celdeling = aanmaken v. nieuwe cellen
× Reacties → katabole/anabole wegen
× Warmte…
⬧ ATP → opgeslagen v. Epot
× Katabolisme → leveren voldoende ATP
˃ Bouwstenen
⬧ Zelf maken // opnemen uit voeding …
⬧ Doel → versleten moleculen vervangen → nieuwe moleculen bijmaken vr groei
˃ Reducerend vermogen
⬧ Geactiveerde e—dragers vr biosynthese
⬧ Bv. NADPH
o E-verbruik v. organisme
˃ Ruststofwisseling Of basaal metabolisme
⬧ Q E nodig wnr in rust is
⬧ Onderhoud v. levensfuncties bv. hersenen (veel E nodig)
⬧ 60% = vr organen nl. lever, hersenen, nieren & hart
× Mechanisch arbeid → pompen v. hart
× CH. Synthese
˃ E vr spijsverteringsapparaat → voedsel verteren & opnemen
˃ E vr arbeid dr skeletspieren
2.4. Metabole paden
o Metabole paden
˃ = Wegen als een aaneenschakeling v. CH. reacties die v/e beginpunt vertrekken & ergens op concreet
eindpunt aankomen
˃ Structuur & logica
⬧ Afzonderlijke reacties → verband m. elkaar
⬧ Alle reacties vormen logisch geheel
o Eenvoudige metabole weg
˃ Stof A omzetten in stof F (eindprd)
˃ Structuur ligt vast
˃ EZ 1 = Flux bepalend enzym
⬧ = enzym dat hoort bij 1 bep. metabole weg (1-richtings reactie)
o 5 stappen hebben verband m. elkaar = metabole weg
o Metabole paden → deels in levende natuur
˃ Fotosynthese → uitgevoerd dr planten, algen & bep. bacteriën
˃ Synthese essentiële AZ’n → uitgevoerd dr bacteriën (mens neemt deze op uit voeding)
2.5. Metabole flux
o Metabole flux
˃ = Q molculen v/e bep. metaboliet die per tijdseenheid per cel langs een bep. punt v. metabool pad
passeert
˃Afh. van… → omstandigheden in cel
⬧ ≠ [ ] tss substraat & reactieprd
⬧ Diffusieafstand & toegankelijkheid v. Enzym vr substraat
⬧ Beschikbaarheid & mate v. activiteit v. enzym die reactie moet katalyseren
o Regeling metabolisme = gebaseerd op regeling enzymen
o Flux bepalend enyzm = enzym dat hoort bij een specieke metabole weg -> meestal begin metabool
pad
o Stel veel prd B → evenwicht nr rechts & lalle recties v. A -> B gaan door
˃ Enzym vr A -> B = fluxbep. Enzym
,2.6. Anabole & katabole wegen
o Anabolisme → opbouw van complexe biomoleculen uit bouwstenen
o Katabolisme → afbraak van biomoleculen, vaak met als doel om hier energie uit te halen
o Anabolisme & katabolisme
˃ Gescheiden → nooit tegelijk
˃ Vaak eenrichting
˃ Nt elkaars omgekeerde → omleiding volgen vr terugweg
˃ Een # = t zuiver anabool/katabool
2.6.1. Katabolisme
o Doel → cellen voorzien v. CH.-energie (nl. ATP) vr overleven & groei
o Meest gebruikte brandstoffen
˃ Koolhydraten ~ suikers
˃ Lipiden ~ vetten; opgebouwd uit VZ
˃ AZ’n
o Volledig katabolisme → C-atoom volledig geoxideerd tot CO2
˃ Meer gereduceerd C vr verbranding aanwezig →meer energie tijdens verbranding tot
o Meer moleculen ku w geoxideerd → meer E opleveren
o Figuur
˃ Vetten nl. triglyceriden
→ veel C-atomen m. OTts↘1 nl. 6C’n
→ brandstof v. CH2-gr’n
→ Methaan/benzine
˃ Glucose (andere koolhydraten)
→ intermediaire OT
→OTts 6C’n -> methanol
➔ VZ’n per C-atoom meer nuttige E opleveren d. suiker → =
meer oxidatie (volledige verbranding tot CO2)
o Triglyceriden/vet → ↗’ste E-rendement
˃ Gn H2O-mantel
˃ /g droge brandstof → 2x meer nuttige E
o Volledige verbranding glucose →oven ≠ levende cellen
˃ Kachel
⬧ 1 grote E-sprong
⬧ Grote AE2 → verbanding gebeurt pas ↗Temp.
⬧ Vrijgekomen E = warmte
˃ Cel proces opdelen → <’re stapjes
⬧ /stap → < E-sprong in exergonsiche verbrandingsreactie
⬧ AE/stap = < gehouden → efficiënte katalysatoren
⬧ Vrijgekomen E = CH. Orde creëren → E-rijke e- ‘n (NADH & FADH2) → synthese v. AT
1
Lage oxidatieioestand
2
Activeringsenergie
,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LDF. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,99. Je zit daarna nergens aan vast.
