Samenvatting gemaakt tijdens het jaar voor het vak "psychologische gespreksvoering en interactionele vaardigheden". Omvat hoofdstukken 1 & 2 uit het handboek van Mia Leijssen "Gids voor gesprekstherapie"
Psychologische gespreksvoering en interactionele
vaardigheden
Samenvatting boek H1 & H2
Hoofstuk 1: het eerste gesprek
- Verkennend: bij het eerste gesprek onmiddellijk aangeven dat het om een
verkennend gesprek gaat. Dit gesprek is voor beide partijen nog vrijblijvend.
- Dubbele opdracht: relationele vs taakgerichte componenten
Relationeel: ondersteunende en verdiepende functie (attitudes echtheid,
empathie en aanvaarding kunnen hier niet genoeg beklemtoond worden
grondhouding)
Taakgericht: informatie inwinnen en geven. Een goeie inschatting kunnen
maken van de mogelijkheden en valkuilen van de cliënt. De cliënt de nodige
informatie geven over wat de therapie kan inhouden.
o Informatie inwinnen: welke informatie men noodzakelijk acht om in
de intakefase op tafel te hebben, verschilt naar gelang de therapie-
oriëntatie, de werkwijze en de behoefte aan duidelijkheid die de
therapeut kenmerkt.
Probleem van de cliënt: vaak niet één precieze klacht, maar in
het algemeen ontevreden zijn met hoe hun leven verloopt.
Daarbij wel verschillende aanknopingspunten waarin ze
verbetering wensen. Vaak ook veel meer aan de hand dan de
persoon zelf kan vatten, laat staan kan uitleggen. Doel van de
therapie om het algemene beeld om te zetten in het bewuste
bereik van de cliënt.
Motivatie en verwachtingen: is de cliënt gemotiveerd om aan
de slag te gaan met de therapie of niet? Wat zijn de
verwachtingen van de cliënt. Belangrijk om een realistisch
beeld te geven van wat de therapie inhoudt maar ook de hoop
van de cliënt niet weg te nemen.
Beeldvorming: hoe is de cliënt bij de therapeut
terechtgekomen? Wanneer de cliënt is doorverwezen naar het
centrum zijn er geen verwachtingen over de therapeut
persoonlijk. Wanneer de cliënt speciaal voor de therapeut
komt moet er bevraagd worden wat er precies van de
therapeut verwacht wordt. Belangrijk om ook oog te hebben
voor wat de doorverwijzers precies zeggen. Indien: ”ze gaan je
daar wel verder kunnen helpen”. Dit blijft heel erg algemeen
waar je nog alle kanten mee op kan. Exploratie over hoe de
cliënt bij jou terecht gekomen is, geeft ook een beeld van
welke drempels de cliënt heeft moeten verzetten om
hulpverlening in te schakelen.
Voorgeschiedenis: navragen naar voorgeschiedenis omtrent
psychologische hulpverlening. Dit kan je als therapeut inzichten
geven in de mogelijke valkuilen die er zijn opgetreden in vorige
therapiesessies. Beslissen om eerdere therapeut te
1
, contacteren of niet (altijd met toestemming van de cliënt zelf
en samen de informatie doornemen die doorgestuurd is
geweest).
Dagelijks leven: het dagelijks leven van de cliënt kan een beeld
geven van mogelijke beperkingen. Vragen naar de financiële
toestand en in welke mate de cliënt wil betalen voor de
therapie.
Omgeving: in welke mate is de omgeving van de cliënt op de
hoogte dat hij/zij in therapie is gegaan. Ook vragen naar de
wenselijkheid van partner -of gezinstherapie. De reactie van de
cliënt hierop geeft vaak inzicht in het systeem waarin de cliënt
leeft.
Gezin: terugvragen naar de sfeer van de kinderjaren. De relatie
de cliënt met vader of moeder had speelt vaak door in de
relatie die de cliënt tracht te ontwikkelen met de therapeut of
juist wil vermijden.
Traumatische ervaringen: heeft de cliënt traumatische ervaring
meegemaakt.
Crisissituaties: peilen naar relatie met huisarts en eventuele
psychiater.
Verslaving: is er sprake van verslaving? Vaak blijft het gesprek
dan heel oppervlakkig omtrent dit onderwerp en vermijd de
cliënt zulke gesprekken. Ook op de man af vragen of er een
verslaving aanwezig is. Ontwenning scheiden van de therapie
en dit ook als voorwaarde stellen.
Andere terreinen: andere terreinen bevragen zoals seksualiteit,
religie, kinderen, carrière, … Je kan eventueel de intakesessies
verlengen om echt opzoek te gaan naar wat de cliënt nodig
heeft.
Draagkracht: mate van veerkracht en onzekerheden van de
cliënt kan iets zeggen over de groeimogelijkheden.
Eigen gevoeligheden: hoe word ik zelf geraakt door wat de
cliënt allemaal zegt? Bij jezelf aftoetsen of je de cliënt kan
helpen zonder op je eigen gevoel te botsen.
Interactioneel patroon: ontwikkelen van relatiepatroon tussen
cliënt en therapeut.
o Diagnostisch proces: problemen en symptomen die je opmerkt bij de
cliënt relateren aan zijn/haar persoonlijkheid en bredere context.
Inschatting maken voor mogelijkheden en beperkingen. Zelf de
therapie aangaan of best doorverwijzen naar collega. Tijdens dit
beoordelingsproces worden er enkele grote lijnen gevolgd:
Tijdelijke crisis: geen ernstige psychische stoornis, maar onder
verhoogde druk van omstandigheden een tijdelijke crisis. Deze
cliënten zijn meestal binnen het jaar geholpen.
Diepere gevoeligheid: crisis kan uiting zijn van
overgevoeligheid die al langer bij de persoon aanwezig is.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lenagrootaers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
