Cultureel bepaalde fase: in sommige culturen is de overstop geruisloos, in anderen zijn daar aparte tussenfasen voor nodig. Toch gaat het om iets universeels: biologische rijping
van het lichaam zorgt ervoor dat in alle culturen enkele jaren overheen gaan voor een kind volwassen wordt. Een verschil is er in de duur van die periode. Meer traditionele
culturen: biologische rijping + nieuwe rolverwachtingen lopen vrijwel parallel in tijd. Complexe samenlevingen: langere duur omdat de rollen die men opneemt als volwassene
ook ingewikkelder zijn en meer voorbereiding vergen.
Puberteit: het fysiologische proces van de geslachtsrijping, te situeren in het begin van de adolescentie (12 tot 16).
Adolescentie: periode van 12 tot 22 jaar, verdeeld in 3 deelfasen: vroege, midden en late adolescentie. Verhofstadt-Denève:
- Vroeg-adolescentie: 12 – 15 jaar – voornamelijk gekarakteriseerd door negatieve kenmerken en moeilijk verwerkbare spanningen
- Midden-adolescentie: 14 – 17 jaar – een actief experimenteren
- Laat-adolescentie: 17 – 21 jaar – een oplossing van moeilijkheden op de verschillende terreinen
- Eindfase: 20/21 – 24/25 jaar / Arnett: emerging adulthood
Lichamelijke Groeispurt Seksuele rijping
veranderingen Er is geen gelijkmatige uitgroei van de verschillende lichaamsdelen. Meisjes:
Gezicht: neus en kin naar voren, voorhoofd in verhouding kleiner. - Beginnende borstontwikkeling 10,5
Lichaam: sterke uitgroei ledematen (handen en voeten voorop) en de - Groei schaamlippen en clitoris 11
romp pas nadien. - Start schaamhaar 11
Strekkingsfase en nadien de vullingsfase. - Okselbeharing 11,5
Moment dat de groeispurt inzet kan sterk variëren: - Menarche 12,5
- Meisjes: rond 10 à 11 jaar met hoogtepunt 12 en 13 jaar - Voltooid 15
o Op een jaar tijd: +7 cm Jongens:
o Op 17 jaar maximumgestalte - Groei van teelballen 11,5
o Gemiddelde lengte van 169 cm - Start schaamhaar 12
o Breder bekken - Groei van de penis 12,5
o Toename onderhuids vetweefsel - Okselbeharing en baardgroei 13
- Jongens: rond 12 à 13 jaar met hoogtepunt 14 jaar - Spermarche 13,5
o Op een jaar tijd: 8 – 9 cm - Strottenhoofd neemt toe in omvang (stembreuk) 14
o Op 19 jaar maximumgestalte - Voltooid 15 – 16
o Gemiddelde lengte van 182 cm
o Bredere schouders
Acceleratiefenomeen
Jongeren maken vandaag een snellere ontwikkeling door dan enkele generaties geleden (zowel ivm groei als seksuele rijping).
- Seculaire groeiverschuiving (secula = eeuw): volwassenen worden nu gemiddeld 15 cm groter dan anderhalve eeuw geleden.
- Seksuele rijping:
o Menarche drie jaar eerder bereiken dan anderhalve eeuw geleden + borstontwikkeling ook vroeger (20% al op 8 jaar oud)
o Goldstein: sterftecijfers van jongeren in Europese landen: the accident hump (risicogedrag van jongens want de kans op ongevallen doet
toenemen) is de laatste jaren opgeschoven naar een jongere leeftijd
Hoofdstuk 8: Adolescentie
, Psychologische Rechtstreekse invloeden op het gedrag Invloed op het zelfbeeld Invloeden vanuit de sociale omgeving
gevolgen van de Jongens: + spierweefsel en + spierkracht, + Het lichaamsschema evolueert niet vlug genoeg mee: Door lichamelijke veranderingen zien
lichaamsveranderingen fysieke uithoudingsvermogen, + longvolume en + vandaar de onhandigheid en stunteligheid. adolescenten er soms volwassener uit dan ze in
rode bloedcellen. Jongens en meisjes: ernstige Gewijzigde verhoudingen in het gezicht kunnen werkelijkheid zijn. De sociale omgeving kan soms
vermoeidheidsverschijnselen door fysieke eisen maken dat jongeren zich nog nauwelijks als dezelfde dingen van hen verwachten die ze nog niet
van de groei en de toegenomen verwachtingen persoon ervaren. Uiterlijk is belangrijk voor aankunnen.
van de sociale omgeving en school. zelfwaardering en waardering van leeftijdgenoten: Meisjes: door seksueel volwassen uiterlijk kunnen
Hoe reageren jongeren op de veranderingen die zorgen maken + identiteit ze bejegend worden in de omgang met mensen.
samenhangen met de seksuele rijping? Hangt af Te vroege/late rijping impact: Door reacties v.d. omgeving wordt een meisje er
van manier waarop ze daar wel/niet op - Vroeg rijpende meisjes: affectief moeilijk onvermijdelijk mee geconfronteerd dat er iets in
voorbereid werden (menarche en eerste mee haar aan het veranderen is.
ejaculatie komen vrij onverwacht). - Vroeg rijpende jongens: positiever zelfbeeld
Cognitieve Formeel-operationele denken: een denken dat helemaal los staat van concrete inhouden. Problemen hoeven niet meer gesteld te worden in aanschouwelijke
ontwikkeling termen: denken met abstracte begrippen, soms totaal inhoudloos. De vorm (wijze waarop conclusie tot stand is gekomen) ipv de inhoud bepaald of we als juist
bestempeld wordt.
Desequilibrium: omdat de nieuwe (abstracte) inhouden in aanvang gewoon opgenomen (geassimileerd) zorden in de oude (concrete) schema’s.
Equilibrium: er worden aangepaste (geaccommodeerde) denkschema’s gevormd.
Er ontstaat de mogelijkheid om (op enkele domeinen) een wetenschappelijke denkwijze te hanteren. Ook volwassenen kunnen sommige kwesties vaak nog op
een heel concrete manier aanpakken. 6 belangrijkste eigenschappen:
Kenmerken formeel- Gebruik van abstracte begrippen Propositioneel denken
operationele denken
Adolescenten zijn in toenemende mate in staat woorden en symbolen te Adolescenten kunnen logische redeneringen opzetten = in staat afzonderlijke
begrijpen en zelf te hanteren, die een puur abstracte betekenis hebben. beweringen (proposities) zodanig op elkaar te betrekken dat er nieuwe inzichten
(Elkind) Symbolen voor symbolen. (conclusies) ontstaan. Door logische opbouw van argumentatie hoeven ze niet
Beter in staat overdrachtelijke betekenis te vatten van sommige telkens te controleren.
begrippen/uitdrukkingen + beeldspraak, woordspelingen en dubbele (Piaget) Bv. “Edith heeft donkerder haar dan Lili. Edith heeft lichter haar dan
bodems. Suzanne. Wie v.d. 3 heeft het donkerste haar?”
Hypothetisch-deductief denken Experimenteel denken
Eerst enkele mogelijke oplossingen bij elkaar zoeken (hypothesen), die Een gevarieerde herhaling om een oplossing te toetsen, bv. omgekeerde bewerking
toetsen en op die manier tot een conclusie te bekomen. uitvoeren. Eén factor wijzigen en de rest identiek houden, nauwkeurig nagaan wat
Schoolkind denkt louter inductief: uitleg verzinnen en daar blijft het bij. het effect is van die factor.
Niet afvragen of die klopt en of er misschien betere verklaring is. Bv. goocheltruc
Adolescent: mogelijke verklaringen bedenken en toetsen. Schoolkind: vraagt het nog eens te laten zien
Adolescent: vraagt het gevarieerd te demonstreren
Combinatorisch denken Inschakelen van hypothesen
Maken een combinatorische analyse van de probleemsituatie: vooraf Veronderstelde beweringen inschakelen in een denkproces, zelfs die totaal
Hoofdstuk 8: Adolescentie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nuiligthart. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.