COMMUNICATIE
VROEGER COMMUNICEREN OVER LATER/ VOORAFGAANDE ZORGPLANNING
Tijdig en regelmatig overleg voorafgaande zorgplanning
= om na te denken over de betekenis en de gevolgen van een eventuele ongeneeslijke,
levensverkortende ziekte
Levensdoelen en zorgvoorkeuren formuleren
WAT IS VOORAFGAANDE ZORGPLANNING
Stelt mensen in staat
o Om levenswaarden te benoemen die voor hen belangrijk zijn
o Om na te denken over de betekenis en de gevolgen van een ernstige ziekte
o Om doelen en voorkeuren te formuleren voor toekomstige behandelingen en zorg
Communicatieproces: dialoog tussen patiënt en zorgverleners
Continu en dynamisch proces
Met wie
o Ouderdom en of hoge kwetsbaarheid
o Levensbedreigende ziekte
o Palliatieve zorgverlening
o Acute, levensbedreigende aandoening
Belangrijk voor iedereen
KERNELEMENTEN VAN GOEDE VOORAFGAANDE ZORGPLANNING
Voordelen
o Gepaste informatie krijgen over ziekte en prognose
o Beter voorbereid op toekomst
o Vermindering van angst
o Verhoging van levenskwaliteit
o Beter om zorgdoelen te bepalen zorg die bij het naderen van hun levenseinde krijgen,
beter aansluit bij hun zorgwensen en -voorkeuren
o Voor naasten minder stress en angst
Kernelementen
o leg aan de patiënt uit wat de inhoud, de voordelen en beperkingen zijn van VZP
o ga na in welke mate de patiënt bereid is om deel te nemen aan VZP
o bespreek de doelen voor toekomstige zorg
o informeer de patiënt over de mogelijkheid om doelen en voorkeuren vast te leggen in een
wilsverklaring
o bespreek dat de uitgesproken en vastgelegde doelen altijd kunnen worden herzien
WAT IS EEN GOED MOMENT OM TE PRATEN OVER LEVENSEINDE?
Sleutelmomenten kunnen aanleiding zijn om een VZP-gesprek
1
, Voorkeur bij chronisch zieke patiënt zich in een stabiele gezondheidstoestand bevindt
situaties
o Op vraag van patiënt, familie of zorgverlener
o alle situaties die kunnen leiden tot wilsonbekwaamheid
o Aanleiding van het stellen van ernstige diagnose
o na opname in woonzorgcentrum
o Naar aanleiding van een acute achteruitgang van een chronische ziekte
o aanleiding van ziekenhuisopnames
o bij start van palliatieve zorg
triggers nabij het levenseinde meemaken
VZP IS GEEN EENMALIG GEBEUREN, MAAR EEN CONTINU PROCES VAN DIALOOG EN
REFLECTIE
patiënt ( waat wat hij/zij belangrijk vindt, wat hij wil) maakt samen met arts geïnformeerde keuzes
voor nu of in de toekomst
arts/ team ( wetenschappelijk expert in ziekte) bakent medische mogelijkheden af maakt samen
met patiënt geïnformeerde keuze voor nu of in de toekomst
patiënt bereid om deel te nemen
o kan de patiënt met bedreiging van de dood omgaan
Ja: ik mag vertrekken, mijn valies staat klaar plannen
Nee: ik ben daar niet met bezig, ik zal daar over nadenken niet plannen
o Heeft de patiënt het gevoel dat zorg rond het plannen van het levenseinde hem toekomt?
Ja: ik ben de baas, ik beslis plannen
Nee: mijn kinderen zullen dit wel voor mij beslissen niet plannen
o Beweegredenen om (niet) te plannen
Controle, schrikbeelden, weinig vertrouwen, slechte ervaringen plannen
Vertrouwen, goede ervaringen niet plannen
WIE NEEMT HET INITIATIEF VOOR DIT GESPREK
Alle zorgverleners als team
Veel patiënten een initiatief van hun arts verwachten, terwijl veel artsen net van de patiënt de eerste
stap verwachten
Het belevingsgericht gesprek/ eerste gesprek
o Leren kennen van persoon
o Oprechte nieuwsgierigheid
o Vertrouwensrelatie opbouwen
o Luisteren, samenvatten en doorvragen
o Wat leeft er in het hoofd van de patiënt
o Hoe voeren we gesprekken
Rustig moment en omgeving
Luisteren met respectvolle en open houding
Dichtbij beleving, angsten en verwachtingen van patiënt
Informeren over te verwachten prognose, therapeutische mogelijkheden
Belang, mogelijkheden en beperkingen
Rechten en ook waar patiënt geen recht op heeft
Evalueren van de toekomstverwachting
2
, o Stilstaan bij hoe de patiënt het ziekteverloop inschat en bij aankijkt tegen het eventueel
ontstaan van afhankelijkheid
o Waaraan denk je, Welke type lijden denk je?
o Welke vragen
Waar bent u bang voor?
Wat is voor u en uw naasten belangrijk?
Welke beelden heb je bij een verdere achteruitgang?
Wat is voor jou kwaliteit van zorg?
Kan je eens samenvatten wat dokters over ziekte verteld hebben?
Hoe ga je om met ziek zijn of ouder worden?
Idenitficeren van doelen laatste levensperiode
o = spreken over de resterende levensdoelen
o Waar hoopt u nog op?
o Wat wil je nog graag realiseren?
o Welke plannen heb je nog?
Registratie van VZP/ documenten
o Toekomstige zorg en medisceh interventeis worden in documenten opgenomen
o Aantal zorgkeuzes vast te leggen waarin niet langer wilsbekwaam is
o Vroegtijdige zorgplanning werd oorspronkelijk eerder beperkt tot het invullen van
wilsverklaringen
o Wilsverklaring het resultaat moet zijn van een proces
o Verschillende gesprekken noodzakelijk
o Wilsverklaring inzake euthanasie
Alleen bij comateuze patiënten
In aanwezigheid van 2 meerderjarige getuigen op papier worden gezet
Min 1 van die getuigen mag geen erfgenaam zijn
Levenslang geldig
Arts kan dit weigeren
Rekening houden met voorafgaande wilsverklaring
Patiënt lijdt aan een ernstige ongeneeslijke, door ongeval of ziekte
veroorzaakte aandoening
Niet meer bij bewustzijn
Toestand onomkeerbaar
Vorm is wettelijk vastgelegd
o Negatieve wilsverklaring
De wet op de patiëntenrechten voorziet in het fundamenteel recht van iedere
patiënt dat hij/zij toestemming moet geven voor welke behandeling dan ook -
genezend, levensreddend, levensverlengend, palliatief
Patiënt noteert zijn wensen + schrijft een vertegenwoordiger neer en beiden
ondertekenen
Chronische aandoeningen effect van een behandeling op de resterende
levenskwaliteit van de patiënt
Goed informeren en overleggen
Voorafgaande negatieve wilsverklaring
Welke onderzoeken men niet meer wenst wanneer iemand het zelf niet
meer kan vragen
Weigeren van reanimatie, TPN
Negatief afwijzen van behandelingen en onderzoeken
Artsen zijn wettelijk verplicht dit te respecteren
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ChloéG. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,94. Je zit daarna nergens aan vast.
