Samenvatting: Sociaal ondernemen
Sociaal ondernemen
1. Wat is sociaal ondernemen
Je hebt een breed spectrum van soorten ondernemingen van non-profit tot profit!
Een vzw is een maatschappelijke onderneming en die krijgen subsidies.
Hybridiseren = van een vzw transformeren naar een sociale onderneming en dus een economische
activiteit genereren.
Er is een druk op reguliere bedrijven en maatschappelijke bedrijven om socialer te worden!
Waarom zou je hybridiseren?
• Omgevingsfactoren -> sociale clausule = als de overheid bep. producten of diensten aankopen
om organisaties dingen op te leggen
o Institutionele theorie (= factoren die moeilijk onderuit te gaan zijn)
- Dwingende vorm: Overheid verplicht eigen inkomen te genereren
- Mimetische vorm: imitatie van andere organisatie en best practises overnemen.
- Normatieve vorm: businessmodellen die het economische in het bedrijf brengen
o Resource dependence theorie (= mogelijk om eraan te ontsnappen, door bijvoorbeeld tegen
de overheid te zeggen dat ze het wel zullen doen)
- Evolutie van inkomen vb. overheid stopt met financieren
- Maar ontwijken/ beïnvloeden/ afwijzen mogelijk
Omgevingsfactoren zoals klimaatbeweging, ongelijkheid, kritiek huidig economisch model
• Organisatiekenmerken
o aard van kernactiviteit : bij sommige gemakkelijker om geld te vragen
o Ontstaansgeschiedenis: al linken met bijvoorbeeld bedrijven
o Professionele capaciteit: mensen kunnen vrij maken om na te denken over mogelijkheden
2. Typologie
Hybridiseren = sociale onderneming worden
Waarom ben je dan geen vzw meer? -> je gaat commercialiseren zodat je minder subsidies nodig
hebt en bent meer gericht op verkoopscijfers.
• Sociale ondernemingen :
- kunnen winst maken
- Zijn niet afhankelijk van overheden
- Vertrekken vanuit sociaal probleem
vb. sociaal restaurant: werken met lokale boeren, maar toch winst willen maken
1
Yola Van Assche 2019 - 2020
,• Regulieren ondernemingen vertrekken vanuit marktactiviteit en kunnen als extra sociaal
probleem helpen!!
• Non-profit: inkomensgenererende activiteiten = commercieel activiteiten zijn maar klein deel tov
geheel budget vb. broederlijk delen verkoopt stiften.
- Sociale dimensie : oplossen van een sociaal probleem vb. armoede
- Ondernemende dimensie: productie van goederen of diensten waarvoor anderen bereidt
zijn te betalen vb. je verkoopt iets om armoede te bestrijden
- Bestuurlijk dimensie: beperking uitkering van winsten, onafhankelijkheid van bestuur…
Sociale ondernemingen werken met shareholders (aandeelhouders) en stakeholders
(belanghebbenden)
Sociale onderneming 3 soorten:
• Economische activiteiten kunnen helemaal samenvallen met sociale doelen
1. Onderneming ondersteunend model: zuiver economische activiteiten die
sociale programma ondersteunen. vb. verkoop van koffie -> winst
investeren in dakloze ( staat los van elkaar)
2. Markt intermediair model: product blijft naam behouden, linkt tussen verkoper en
koper vb. fairtrade brengt product van boer aan markt en product krijgt label van
fairtrade
3. markt link model: organisatie linkt organisaties met elkaar, maar je gaat niet zien dat er
een tussenlink is.
4. coöperatieve model: samenwerken met gemeenschappelijk doel. Geen
winstmaximalisatie, maar doelmaximalisatie.
5. Gesubsidieerde diensten model: sociaal doel nastreven, maar staat losser van elkaar vb.
betaalde ouderenzorg bestaande uit luxe en gewone zorgmogelijkheid
6. Tewerkstellingsmodel
7. Geld-voor-dienst model vb. universiteiten naast lessen ook consultancy
8. Lage inkomensklanten model vb. openbare douches
• Economische activiteiten kunnen deels samenvallen met sociale doelen
-> ze ondersteunen elkaar en dragen bij tot de missie.
1. Markt link model
2. Gesubsidieerde diensten model
2
Yola Van Assche 2019 - 2020
, • Economische activiteiten kunnen niets te maken hebben met sociaal
doel
1. onderneming ondersteunend model: marktactiviteit meestal
totaal onafhankelijk van non-profit activiteit.
Sociaal verantwoorde onderneming:
= Zowel winstgevende activiteiten voor de aandeelhouders als sociale doelen nastreven voor de
stakeholders. vb. Ben&Jerry zij investeren deel van winst in goede doelen.
Niet hele winst gaat naar goede doelen en daardoor geen sociale onderneming. Kernactiviteit is nog
steeds commercieel.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen uitoefenende organisaties
= Winstgedreven, maar oefenen filantropie uit
vb. sponsors, ondersteunen vrijwilligerswerk, gemeenschapsondersteunend,
duurzaamheidsverslaggeving
Filantropie = “liefde voor de mens” = liefdadigheid
Sustainable development goals:
elk land moet 17 doelstellingen halen -> bedrijven gaan meer en meer aan deze doelstellingen
werken en dit aantonen
=> bedrijven krijgen meer druk om socialer en aan doelstellingen te werken
Windowdressing = doen alsof ze de doelstellingen volgen.
Greenwashing = MVO beleid invoeren enkel voor de buitenwereld maar weinig acties ondernemen.
je zegt dat je het doet maar gebeurd niet.
3 P model : people, planet en profit
NU 5 P model: People, Planet, Prosperity, Partnership en peace
3. Geschiedenis
jaren ’80 : crisis in België
=> overheid wilt uitgaven verminderen dus ook sociale voorzieningen => er ontstaan sociale
ondernemingen
Dus in Europa hybridiseren door vooral omgevingsfactoren want overheid draait kraan dicht.
In Verenigde Staten: Bezuiniging op overheidsuitgaven. vooral door filantropie en imitatie van
andere organisaties. Mensen geven geld aan goede doelen ipv belastingen.
3
Yola Van Assche 2019 - 2020
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Yolava. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.