Een uitgebreide samenvatting voor het vak 'Gedragsneurowetenschappen Deel 1' met grote slaagkans. Deze samenvatting is gebaseerd op het boek "Neuro" van Rudi D'Hooge en aangevuld met de hoorcolleges. Dit is een eerste jaarsvak aan de KU Leuven. De samenvatting is in het Nederlands en geschreven in ...
Epiloog: Het individuele brein
Frenologen, Franz Gall (19e eeuw) dachten dat je eigenschappen en mentale
capaciteiten kon aflezen uit de knobbels op iemands hoofd, die de versch vorm vd
onderliggende hersenen zouden weerspiegelen
o Is fout maar wel goede veronderstellingen
De versch delen vd hersenen hadden versch functies
Dachten dat hersenen (letterlijk) kneedbaar waren
Concept vd kneedbare/ plastische brein in hedendaagse wetenschap
o Iedereen heeft een eigen stel hersenen
= resultaat v interactie tss genetisch bepaalde structuur en functies en
invloed van omgeving
o Hersenen w elke second v ons leven geboetseerd
Onmogelijk dat alles voorgeprogrammeerd zou zijn (niet elke reactie in
elke versch situatie kan vast liggen) => zou onoverleefbaar zijn
hebben dus een groot aanpassingsvermogen (bepaald dr de kneedbaarheid)
Toch zijn er ook responsen/gedragspatronen in de hersenen die
vastliggen bij de geboorte
Vooral responsen die gestuurd worden door lagere hersengebieden
ih ruggenmerg, hersenstam, diencephalon (vanaf jonge leeftijd
functioneel en zijn slechts in beperkte mate modificeerbaar door
omgevingsfactoren)
vb.leren ademen
Complexe functies
Hangen af van hogere cerebrale gebieden
Erg afhankelijk van omgevingsstimulatie
Resultaat van langdurige leerprocessen
vb. vlot praten → jaren
Neuro Epiloog: Het individuele brein 1
, o Vele ontwikkelingsprocessen kennen een periode van grote gevoeligheid voor
omgevingsinput (vb. structuur vd visuele cortex w sterk bepaald door de
vroege input die deze gebieden ontvangen)
Deprivatie of ontbreken van stimulatie => kan blijvende gevolgen hebben
Harry Harlow
Toonde aan dat makaken (apen) grootgebracht zonder moeder =>
blijvende emotionele defecten => konden zelf hun jongen niet
opvoeden => belangrijk is sensitieve periode
Bij mensen ook een sensitieve periode id ontwikkeling: groot
belang van omgevingsinput tijdens deze periode
1. Intelligentie
= combinatie van vele vaardigheden
Te maken met het efficiënt en flexibel omgaan met een veranderende wereld
Redeneervermogens en problemen oplossen (zonder eerdere confrontatie)
o Vb. weg versperd => zoek nieuwe route
o Delen v PFC zullen
de verandering in omgeving detecteren
keuze maken tss versch alternatieve routes
geplande traject aanpassen en nieuwe subdoelen bepalen
o Temporale associatiecortex en posterieure hippocampus
Staan in voor uitwerking vh nieuwe pad met gebruik van ruimtelijk inzicht
en andere soorten kennis ih episodisch en declaratief geheugen
o Cognitieve functies
Steunen op complexe verbindingen tss corticale gebieden en structuren
vd diepe grijze stof
Neuro Epiloog: Het individuele brein 2
, Hedendaagse opvatting => intelligentie = cognitieve vaardigheden en OOK sociale en
emotionele vaardigheden
o => alle ‘intelligente’ vaardigheden hebben te maken met de functies vd
associatieve hersengebieden
Associatieve gebieden
o Structuur en functie ontwikkeld tijdens jaren van input en en interactie met
gevarieerde omgeving
Heritabiliteit
o = is een maat voor de bijdrage van genen tot de variatie ve bepaald kenmerk
o Deel vd variabiliteit ve kenmerk dat het gevolg is van genetische factoren
o Intelligentie zal variëren binnen populatie mensen
Één-eige tweeling: 50%+ heritabiliteit
Meeste eigenschappen niet zo hoog %
o Richard Lewontin maakt vergelijking
2 bloempotten waarin gras werd gezaaid
Ene pot goed verzorgd met meststof (hogere grassprieten)
=> stimulerende omgeving
Andere kreeg net wat nodig was om te overleven => stimulerende
omgeving en scholing hebben immense invloed op intelligentie
2. Persoonlijkheid
Verwijst naar karakteristieke responsstijl ve individu
Bevat elementen v sturing v ons gedrag door lagere hersengebieden
Emotionele elementen van oze PH w bepaald door associatieve hersengebieden
PFC speelt belangrijke rol (PHverandering als schade aan Prefrontale
hersenkwabben)
Neuro Epiloog: Het individuele brein 3
, Sommige PHkenmerken geassocieerd met de structuur en functie v specifieke
associatiegebieden
o Vb. Neuroticisme in verband gebracht met humeurigheid, angst, frustratie…,
reageren minder goed op stressoren en zlln gewone situaties als bedreigend of
frustrerend ervaren
dikkere maar minder geplooide PFC + enige verschillen in temporale en
pariëtale gebieden => functie en structuur v zulke gebieden w bepaald
door genetische kenmerken maar plasticiteit + invloed omgeving is ook
groot
Heritabiliteit van PHkenmerken
o Gemeten mbv PHvragenlijsten
o Schattingen slechts 20% → aandeel genetische factoren ih verschil in
PHkenmerken is klein
o Effect bepaald door groot aantal genen met elk een klein aandeel
o Omgevingsfactoren spele, grote rol in PHstoornissen en psychopathologie
o Je kan genetische aanleg hebben voor stoornissen maar de uiteindelijke expressie is
een interactie tss genetische aanleg en omgeving (epigenetische factoren)
3. Neurosexisme
Mannen en vrouwen vaak heel verschillende vaardigheden , vertonen vaak
verschillend gedrag onder bep omstandigheden
In het begin van de foetale ontwikkeling is de seksuele anatomie nog
ongedifferentieerd
o °b uit Mülleriaanse en Wolffiaanse systemen
Mülleriaans systeem gaat verder ontwikkelen
Door afwezigheid ve eiwit dat gecodeerd wordt door de
geslachtsbepalende regio vh Y-chromosoom (SRY)
Neuro Epiloog: Het individuele brein 4
, Gaat dus verder ontwikkelen tot tot vrouwelijke
voortplantingsorganen en externe genitaliën
Wolffiaanse systeem ontwikkelt zich verder
Door de aanwezigheid van SRY-factor en onderdrukt de vrouwelijke
ontwikkeling (Mülleriaans systeem)
Ontwikkeling piemel
o Verdere ontwikkeling in vrouwelijke of mannelijke richting heeft ook gevolgen
zoals verschillen in bepaalde delen vd hypothalamus
Niet duidelijk of hogere hersengebieden (plastisch en gevoelig aan
omgevingsinput) ook invloed ondervinden vd geslachtelijke ontwikkeling
Plasticiteit vd hersenen zo groot dat
o Het moeilijk te zeggen is of de verschillen tss gedrag man en vrouw te wijten is
aan genetischee en hormonale invloed of bepaald is door de versch
omgevingen
o Wss combinatie vd 2 en we stellen ook vast dat M en V vanaf geboorte anders
behandeld w
Aanwijzing dat de meeste geslachtsverschillen te wijten zijn aan versch
behandeling
Toch geen duidelijk bewijs dat mannen bv geschikter zijn voor
bepaalde functies
Toch blijven veel mensen/ wetenschappers zeggen dat de verschillen tss
geslachten vastliggen van het prille begin en niet veranderd knn worden
door omgeving
Cordelia Fine noemt dit ‘neurosexisme’ = het geloof in inherent en
onveranderbaar verschillende hersenen tss mannen en vrouwen
Neuro H11: Emotie 5
, H1: Perifeer en centraal zenuwstelsel
1. Cellen, weefsels en organen
• Andreas Vesalius (Van Wesel; 1514-1564)
• Anatomie
• Orgaanstelsels
• Organen
• Weefsel
• Histologie (weefselleer)
• Fysiologie
• neuroanatomie, neurohistologie, neurofysiologie
2. Delen vh zenuwstelsel
• Verschillende assen
o Verticaal
o Horizontaal
o Schuin
3. Het zenuwstelsel in beeld
• Verschillende snijvlakken/doorsneden
• Zenuwstelsel = Bilateraal symmetrisch
4. Verschillende delen vh centrale zenuwstelsel
• Centrale zenuwstelsel
o Witte stof:
o Grijze stof:
o Hersenvliezen + bot vd schedel
o Telencephalon
o Diencephalon
o Prosencephalon (voorhersenen)
o Mesencephalon (middenhersenen)
o Hersenstam bestaat verder uit
o Cerebellum (kleine hersenen)
o Ruggenmerg (medulla spinalis)
5. Telencephalon (grote hersenen)
• Bestaat uit 2 hemisferen
• Buitenkant hemisferen
o Cerebrale cortex (hersenschors)
• onder hersenschors
o Witte stof
Neuro H1: Perifeer en centraal zenuwstelsel 1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolsch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,99. Je zit daarna nergens aan vast.
