1.1 DE ONTDEKKING VAN DE
ZENUWGROEIFACTOR NGF
HET ZENUWSTELSEL ONTWIKKELT ZICH UIT HET ECTODERM = DE BUITENSTE CELLAAG VAN
HET EMBRYO
16DE DAG VAN DE ZWANGERSCHAP : DE NEURALE PLAAT VORMT ZICH
DE VOLGENDE DAGEN : NEURALE GROEVE -> NEURALE BUIS
HET ROSTRALE DEEL VAN DE NEURALE BUIS GROEIT UIT TOT EEN AANTAL BLAASJE DIE
DE HERSENEN ZULLEN VORMEN -> DE REST VORMT HET RUGGENMERG
DE RANDEN VAN DE NEURALE GROEVE VORMEN HET PERIFERE ZENUWSTELSEL -> DE
UITLOPERS GROEIEN NAAR HET DOELORGAAN EN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL TOE
TIJDENS TE ONTWIKKELING
VANAF 7DE WEEK VAN ZWANGERSCHAP : HERSENBLAASJES ZULLEN TIJDENS HET PROCES VAN
ENCEFALISATIE OPSPLITSEN EN UITGROEIEN TOT DE VERSCHILLENDE DELEN VAN DE HERSENEN
ONTWIKKELING VAN HET ZENUWSTELSEL = EEN PLASTISCH PROCES
ONGEDIFFERENTIEERDE STAMCELLEN MIGREREN EN UITGROEIEN TOT ZENUWCELLEN DIE
UITLOPERS VORMEN EN CONTACTEN MAKEN MET ANDERE CELLEN
DE UITGROEI VAN UITLOPERS GEBEURT ONDER INVLOED VAN TROFISCHE EIWITTEN
GROEIENDE AXONEN MOETEN HET JUISTE DOELWIT VINDEN + SYNAPSEN VORMEN
DE DIFFERENTIATIE EN DE UITGROEI VAN ZENUWCELLEN GEBEUREN OP BASIS VAN
GENETISCHE INFORMATIE , MAAR OOK VAN OMGEVINGSFACTOREN , DIE SAMEN DE COMPLEXE
STRUCTUUR VAN ONS VOLWASSEN ZENUWSTELSEL BEPALEN
HET COMPLEXE EN DELICATE PROCES VAN DE HERSENONTWIKKELING WORDT GEÏLLUSTREERD
DOOR HET FEIT DAT VELE HERSENAANDOENINGEN HET GEVOLG ZIJN VAN STOORNISSEN IN DE
ONTWIKKELING VAN DE HERSENEN
RITA LEVI -MONTALCINI (1909-2012)
EERSTE DOORBRAKEN IN HET ONDERZOEK NAAR DE COMPLEXE MECHANISME VAN DE
ONTWIKKELING VAN HET ZENUWSTELSEL
CARRIÈRE WORDT GEKENMERKT DOOR VASTBERADENHEID EN DOORZETTING
MOEILIJK DOORDAT ZE JOODS EN VROUWELIJK WAS IN HET FASCISTISCHE REGIME
VAN B ENITO MUSSOLINI
ZE VERLOOR HAAR POSITIE AAN DE UNIVERSITEIT VAN TURIJN -> EENVOUDIG
LABORATORIUM IN HAAR SLAAPKAMER -> ONDERZOEK NAAR GROEI VAN
ZENUWVEZELS IN KIPPENEMBRYO’ S
BEPAALD TUMOREN STELLEN EEN TROFISCHE STOF VRIJ DIE DE GROEI VAN
ZENUWEN STIMULEERT
KON HAAR CARRIÈRE VOORTZETTEN AAN DE UNIVERSITEIT VAN S T. LOUIS IN DE
VERENIGDE STATEN
1
, NERVE GROWTH FACTOR (NGF) = EEN EIWIT DIE DE ENORME UITGROEI VAN
ZENUWUITLOPERS INDUCEERT -> LEVERDE HAAR DE NOBELPRIJS OP
1.2 EMBRYONALE OORSPRONG VAN HET
ZENUWSTELSEL
HELEMAAL TERUG IN DE ONTWIKKELING : UIT DE ZYGOTE ONTSTAAT EEN GROEPJE
STAMCELLEN = MORULA, DIE NOG ONGEDIFFERENTIEERD ZIJN EN DE MOGELIJKHEID HEBBEN
OM TOT HEEL DIVERSE CELTYPES UIT TE GROEIEN
EMBRYO WORDT TIJDENS DEZE FASE OPGESPLITST -> EEN MONOZYGOTE TWEELING
KAN ONTSTAAN
HET JONGE EMBRYO GAAT VAN ZYGOTE EN MORULA NAAR BLASTULA
TIJDENS DE GASTRULATIEFASE : DE EENLAGIGE BLASTULA ZAL EVOLUEREN NAAR EEN
MEERLAGIGE GASTRULA
VOORDIEN BESTAAT HET EMBRYO UIT EEN ENKELE EPITHELIALE LAAG GROTENDEELS
ONGEDIFFERENTIEERDE CELLEN
AAN HET EINDE VAN DE GASTRULATIE : DE DIFFERENTIATIE VAN KIEMBLADEN BEGINT
EN DE BASISASSEN VAN HET LICHAAM ONTSTAAN
DOOR HET INPLOOIEN VAN CELLAGEN ONTSTAAT EEN BUITENSTE KIEMBLAD VAN
CELLEN = DE ECTODERM -> ZAL LATER DE HUID EN HET ZENUWSTELSEL VORMEN
EEN BINNENSTE KIEMBLAD = ENDODERM -> SPIJSVEERTERINGSSTELSEL + INWENDIGE
ORGANEN
TUSSENLIGGENDE CELLEN = MESODERM = HET BLOED, SKELET , SPIEREN,
BINDWEEFSEL + UROGENITAAL STELSEL
HET MECHANISME VAN CELLULAIRE DIFFERENTIATIE IS GEBASEERD OP COMPLEXE INDUCTIEVE
INTERACTIES TUSSEN NABURIGE CELGROEPEN TIJDENS DE ONTWIKKELING
CELLEN OF CELGROEPEN VAN HET ONTWIKKELENDE EMBRYO STELLEN INDUCTIEFACTOREN VRIJ
OM MET ELKAAR TE COMMUNICEREN EN DE ONTWIKKELING VAN HET ORGANISME TE
ORGANISEREN
VAAK EIWITTEN, DIE DE EXPRESSIE VAN GENEN BEÏNVLOEDEN EN ALDUS DE
GENETISCHE IDENTITEIT VAN EEN CEL BEPALEN
2
,PRONEURALE VOORLOPERCELLEN , DIE
VERDER DELEN OM HET ZENUWSTELSEL TE
VORMEN , DIFFERENTIËREN TAMELIJK LAAT
IN DE EMBRYONALE ONTWIKKELING ->
TIJDENS HET MEERSTAPPIGE PROCES VAN
NEURULATIE
ZE ONTSTAAN DOOR NEURALE
INDUCTIE UIT HET ECTODERM , DAT
DE BUITENKANT VAN DE GASTRULA
BEDEKT
HET DORSALE DEEL VAN HET
ECTODERM VERDIKT OM DE
NEURALE PLAAT TE VORMEN ->
VERVOLGENS DE NEURALE BUIS
-> TEN LAATSTE CENTRAAL
ZENUWSTELSEL
DE NEURALE KAM : BESTAAT UIT
ECTODERMALE CELLEN AAN DE RAND VAN
DE NEURALE PLAAT
WANNEER DE NEURALE PLAAT DICHTPLOOIT OM DE NEURALE BUIS TE VORMEN, KOMEN
DE NEURALE KAMCELLEN BOVENOP DE NEURALE BUIS TE LIGGEN -> BEGINNEN TE
EMIGREREN -> HET PERIFERE ZENUWSTELSEL ONTSTAAT
ECTODERMALE CELLEN : LIGGEN MEER VENTRAAL ROND DE RAND VAN HET VOORSTE DEEL
VAN DE NEURALE PLAAT -> VORMEN DIVERSE ZINTUIGELIJKE STRUCTUREN : DE NEUS, HET
DOOR EN DE CRANIALE SENSORISCHE GANGLIA
MESODERMALE CELLEN : LANGS DE LICHAAMSAS -> SPIEREN EN EEN KRAAKBENIGE
STRUCTUUR ( CHORDA DORSALIS ) -> ZAL LATER DEEL UITMAKEN VAN DE VERVELKOLOM
DE EMBRYONALE FASE VAN DE ONTWIKKELING LOOPT AF IN DE FOETALE FASE = HET BEGIN
VAN DE NEGENDE WEEK VAN DE ZWANGERSCHAP
DE BELANGRIJKSTE ORGANEN ORGAANSYSTEMEN ZIJN GEVORMD
1.3 NEURALE INDUCTIE EN DE ONTWIKKELING
VAN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL
INDUCTIEVE REACTIES BEPALEN HOE DE VERSCHILLENDE SUBREGIO ’S VAN HET ECTODERM
ZICH DIFFERENTIËREN VAN ELKAAR
ECTODERMALE CELLEN SYNTHETISEREN EN SECRETEREN BONE MOPHOGENETIC PROTEIN
(BMP) -> BINDT OP DE BMP RECEPTOREN VAN NABURIGE ECTODERMALE CELLEN EN HUN
ONTWIKKELING TOT HUIDCELLEN ( EPIDERMIS ) INDUCEERT
VOORAAN IN HET EMBRYO : EEN GROEPJE CELLEN , DE ORGANISATOR VAN SPEMANN ->STELT
INDUCTIEFACTOREN VRIJ OM ECTODERMALE CELLEN TOT NEURALE CELLEN TE LATEN
ONTWIKKELEN
3
, DEZE INDUCTIEFACTOREN (CHORDINE, NOGGINE , FOLLISTATINE ) VOORKOMEN DAT
BMP AAN ZIJN RECEPTOR BINDT WAARDOOR HET DE ONTWIKKELING TOT EPIDERMALE
CELLEN NIET MEER KAN STIMULEREN EN ER PRONEURALE CELLEN ONTSTAAN
TER HOOGTE VAN HET CAUDALE DEEL VAN HET EMBRYO STELLEN MESODERMALE
CELLEN RETINOÏNEZUUR VRIJ WAARDOOR DE NEURALE CELLEN DIFFERENTIËREN
TOT CELLEN VAN HET POSTERIEUR DEEL VAN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL
(MEDULLA OBLONGATA EN RUGGENMERG)
EERSTE WEKEN VAN DE MENSELIJKE EMBRYGENESE ZULLEN ER IN HET VOORSTE ( ROSTRALE )
DEEL VAN DE NEURALE BUIS VERDIKKING ONTSTAAN = DE HERSENBLAASJES /HERSENVESIKELS
-> ZULLEN LATER UITGROEIEN TOT DE VERSCHILLENDE DELEN VAN DE HERSENEN
HET EERSTE , DRIE -VESICULAIRE STADIUM
TOONT DE AANLEG VAN DE DRIE GROTE ONDERDELEN VAN DE HERSENEN
1.DE VOORHERSENEN (PROSENCEPHALON )
2. DE MIDDENHERSENEN (MESENCEPHALON)
3. DE ACHTERHERSENEN (RHOMBENCEPHALON )
4. HET CAUDALE DEEL VAN DE NEURALE BUIS ZAL ONTWIKKELEN TOT HET
RUGGENMERG
VIJF-VESICULAIRE STADIUM
1. AANLEG VAN HET TELENCEPHALON -> GROEIT UIT TOT HET CEREBRUM
2. HET DIENCEPHALON -> WAARIN THALAMUS EN HYPOTHALAMUS ZULLEN
ONTSTAAN
3. HET MESENCEPHALON (EERSTE DEEL VAN DE HERSENSTAM )
4. METENCEPHALON EN MYELENCEPHALON -> GROEIEN UIT TOT PONS,
CEREBELLUM EN MEDULLA
OBLONGATA
1.4 DIFFERENTIATIE LANGS DE LENGTEAS VAN
HET CENTRALE ZENUWSTELSEL
DE VERSCHILLENDE DELEN VAN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL WORDEN REEDS IN DE
NEURALE PLAAT GEDEFINIEERD
WANNEER DE NEURALE BUIS EN WAT LATER DE HERSENBLAASJES ZICH ONTWIKKELEN ,
TEKENEN DE VERSCHILLENDE DELEN VAN HET VOLWASSEN CENTRALE ZENUWSTELSEL ZICH
STILAAN AF LANGSHEEN DE ROSTRACAUDALE AS ( LENGTEAS ) VAN DE NEURALE BUIS
DE VOORLOPERCELLEN ( PRONEURALE CELLEN ) IN DIT ONTWIKKELENDE ZENUWSTELSEL NOG
ONGEDIFFERENTIEERD EN HEBBEN NOG GEEN UITLOPERS -> HUN IDENTITEIT ZAL GELEIDELIJK
WORDEN VASTGELEGD ONDER INVLOED VAN VERSCHILLENDE INDUCTIE - EN
TRANSCRIPTIEFACTOREN
DIE INDUCEREN DE EXPRESSIE VAN WELBEPAALDE EIWITTEN EN BEPALEN DUS DE
IDENTITEIT VAN DE CEL IN KWESTIE
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noadaems1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,49. Je zit daarna nergens aan vast.