Econometrie
Inleiding
Wat is econometrie?
Econometrie is een discipline binnen de economische wetenschap die als doel heeft de
kwantitatieve beschrijving te geven van de relaties tussen economische variabelen, en
overstijgt dus het descriptieve karakter van de samenvattende statistieken.
Aan de hand van econometrie kunnen we theoretische hypotheses gaan toetsen, en
voorspellingen maken
Het is een samenvoegsel van economische theorie, wiskunde en statistiek
Taak econometrist is kwantificering aan de hand van data
Waarom econometrie?
‘Many decisions in economics, business and government hinge on understanding
relationships among variables in the world around us. These decisions require quantitative
answers to quantitative questions’
• Marketing: Wat is de impact van een reclamecampagne op de verkoop van
smartphones?
• Overheidsbeleid: Hoeveel mensen stoppen met roken als de accijnzen op sigaretten
toeneemt?
• Macro-economie: Wat is de impact van een toename van de investeringen in R&D op
economische groei?
• Monetair beleid: Wat is de impact van een renteverlaging door de ECB op inflatie?
Causale effecten en ceteris paribus
De meeste relaties die een econometrist moet kwantificeren zijn causale of oorzakelijk
relaties
• Een actie veroorzaakt een resultaat als het resultaat een direct gevolg is van de actie
o bemesting zorgt voor grotere oogst
• Correlatieanalyse meet de mate van lineaire associatie maar veronderstelt geen causaal
verband
o correlatie tussen bemesting en oogst
o correlatie tussen roken en longkanker
• Regressieanalyse veronderstelt een causaal verband
o bemesting verhoogt de oogst
o roken verhoogt de kans op longkanker
,Hoe kunnen we causale effecten meten? Ideaal is het uitvoeren van een gecontroleerd
experiment
• Treatment group: wordt gevraagd te roken
• Control group: wordt gevraagd niet te roken
• Causaal effect wordt gemeten door de incidentie van longkanker in beide groepen te
vergelijken
In de praktijk zijn dergelijke experimenten vaak niet haalbaar
• Niet ethisch
• Te duur, te tijdrovend, ...
• Omstandigheden kunnen niet gecontroleerd worden (treatment en control group zijn
verschillend)
In de praktijk dient in plaats van experimentele data dus vaak/meestal geobserveerde data
te worden gebruikt
• Dit zorgt ervoor dat de richting van de causaliteit niet ontegensprekelijk vast staat
• Een statistisch verband betekent niet noodzakelijk ook een oorzakelijk verband!!!
• Een van de grote uitdaging is het inschatten van causale effecten op basis van niet-
experimentele data
• Rol ceteris paribus: controleren voor ‘derde variabelen’ Stappenplan voor betrouwbare
analyse
Stappen in het kwantificeringsproces
1. Economische theorie: kwalitatief verband
B.v. De Keynesiaanse consumptiefunctie
‘The fundamental psychological law is that men [women] are disposed to increase their
consumption as their income increases, but not as much as the increase in their income.’
[Keynes, J.M., 1936]
Mathematische specificatie van de theorie
b.v. y = β1 + β2x, 0 < β2 < 1 (1)
of lny = β1 + β2lnx, 0 < β2 < 1 (2)
met y consumptie en x inkomen.
→ Dus niet: data mining, machine learning, ...
,2. Econometrische specificatie van het model
y = β1 + β2x + µ
met µ een stochastische storingsterm.
Deze storingsterm wordt aan het model toegevoegd omdat de relatie tussen consumptie en
inkomen niet exact is omwille van
• Andere factoren die inkomen beïnvloeden (b.v. vermogen, rente, ...)
• Meetfouten in de data
Het verband tussen y en x is statistisch
deterministische verbanden (bv. Wet van newton)
• Verzameling van data
b.v. data voor de V.S. aangaande geaggregeerde reële consumptie en reëel BBP in USD
over de periode 1982-1996 (1992=1).
• Schatting van de onbekende parameters in het model
o regressieanalyse
• Analyse van het model en eventueel remedi¨ering
o is de specificatie van het model adequaat?
o wat zijn de statistische eigenschappen van de schatter?
• Testen van hypothesen
o zijn de resultaten in lijn met wat de theorie voorspelt?
• Gebruik resultaten
o maatregelen beleid
o maken van voorspellingen
• Cross-sectionele data
o Gegevens m.b.t. een bepaalde variabele voor verschillende individuen, bedrijven,
landen, . . . op een vast tijdstip
o Notatie yi met i = 1, . . . , N
• Tijdreeks data
o Gegevens m.b.t. een bepaalde variabele voor ´e´en individu, bedrijf, land,
. . . op verschillende tijdstippen Notatie yt met t = 1, . . . , T
o Frequentie: dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaarlijks, . . .
, • Panel data
o Gegevens m.b.t. een bepaalde variabele voor verschillende individuen, bedrijven,
landen, op verschillende tijdstippen
o Notatie yit met i = 1, . . . , N en t = 1, . . . , T
Doelstellingen van het vak econometrie
• Het bieden van een referentiekader voor het empirisch analyseren van relaties tussen
economische grootheden.
o Focus ligt op het Klassiek lineair regressiemodel en kleinste kwadratenmethode
(OLS)
Concrete doelstellingen zijn:
• Onderzoeksvraag kwantitatief kunnen neerschrijven, veelal via formulering van een
model met parameters en bijhorende hypotheses.
• De voorgestelde econometrische specificatie kunnen schatten
o Empirische benadering zelf kunnen implementeren in R/Rstudtio en de output
interpreteren
• de Statistische eigenschappen van de gebruikte schatter kunnen nagaan op basis van
een analyse van de onderliggende assumpties en indien nodig correcties kunnen
voorstellen
• de economische implicaties van de bekomen resultaten kunnen beoordelen.