GERECHTELIJK RECHT
HERHALING VORIG JAAR
HOOFDSTUK 1. EXCEPTIE VAN NIETIGHEID
Art. 860 e.v. Ger. W.
Toepassingsgebied - Proceshandelingen (waar een vormgebrek aan is)
- Vonnissen en arresten
- Rechterlijke organisatie
- Vormgebrek
Ze gaan er eerst alles aan doen om het nog te redden.
Nietigheid kan enkel door RECHTER worden uitgesproken. Er is NOOIT een
AUTOMATISME. Bv: er is een dagvaarding niet getekend, wil niet zeggen dat je
dan niet moet verschijnen. Enkel als de rechter zegt dat het nietig is.
Voorwaarden - Geen nietigheid zonder wettekst (art. 860 Ger. W.)
- Geen nietigheid zonder schade (art. 861 Ger. W.) (schade omdat dat er een
vormgebrek is)
o Last hebben = gehinderd zijn in de rechten van verdediging,
mogelijkheden van verweer
Mogelijkheid tot herstel Door rechter opgelegde maatregelen (art. 861, 2 de lid Ger. W.) (de rechter probeert
vaak nog te herstellen i.p.v. direct nietig te verklaren)
Conversie = Het probleem is absoluut aanwezig, maar we geven er geen gevolgen aan.
- Dekking van de nietigheid (art. 864 Ger. W.)
o Opwerpen in limine litis (= bij het begin van de procedure)
- Regularisatie handtekening (art. 863 Ger. W.)
o Handtekening die er niet is, maar wel had moeten zijn → ‘snel’ tekenen
HOOFDSTUK 2. TERMIJNEN
§1. SOORTEN
WACHTTERMIJN VERVALTERMIJN
Handeling dient verricht te worden buiten de termijn Handeling dient verricht te worden binnen de termijn
Bv. dagvaardingstermijn bv. termijn van hoger beroep
1
,§2. TERMIJNBEREKENING
Art. 48 e.v. Ger. W.
1. AANVANG
- Principe: van de dag na die van de akte of de gebeurtenis die hem doet ingaan
- Betekening of kennisgeving
2. DAGEN
dies a quo = de dag van de
betekening of kennisgeving
(niet in termijn inbegrepen)
dies ad quem = vervaldag
(wel in termijn inbegrepen)
→ als deze vervaldag op
een weekend- of feestdag
valt, wordt deze verschoven
naar de eerstvolgende
werkdag.
3. MAANDEN OF JAREN
16/4 is dag 1, een termijn van een maand? Dan loopt deze tot 15/5. Stel
de vervaldag is een weekend- of feestdag, dan wordt deze verplaatst naar
de eerstvolgende werkdag.
4. DE VAL VAN GREGORIUS
Stel: het komt niet mooi uit met de dagen van de maand, dan geldt de
laatste dag van de maand.
Hier weer: als de vervaldag een weekend- of feestdag is, wordt deze
verplaatst naar de eerstvolgende werkdag.
§3. KENNISGEVING
Art. 53bis Ger. W.:
- Gerechtsbrief: aangeboden geadresseerde + 1 dag
o Dit is al dag 1. Dus stel de brief wordt woensdag aangeboden, dan is donderdag al dag 1!
- Aangetekende brief: afgifte post + 3 werkdagen
o Hier hetzelfde, dit is al dag 1. Stel de brief wordt op maandag gepost, dan is donderdag dag 1!
o In het sociaal recht en strafrecht is zaterdag vaak een werkdag, in het burgerlijk recht is dit wel een
weekenddag.
2
,TITEL I. RECHTSPLEGING: PROCESVERLOOP
HOOFDSTUK 1. JURIDISCHE BIJSTAND EN RECHTSBIJSTAND
art. 6 EVRM: overheid moet zorgen voor kosteloze waarborg van grondrecht → fundamenteel recht
§1. RECHTSBIJSTAND
- Gaat over kosten van de rechtspleging (art. 665 Ger. W.)
- Voorwaarden (art. 667 Ger. W.) (deze moet je aantonen)
o Belg zijn (vreemdelingen ook: art. 668 Ger. W.)
o Aanspraak rechtmatig lijkt
o Bestaansmiddelen ontoereikend (bv. niet genoeg geld hebben voor een gerechtsdeurwaarder, notaris…)
- Bureau voor Rechtsbijstand (rechtsbijstand moet je aanvragen bij de instantie waar je de procedure wil beginnen,
dus bv. bij de vrederechter)
1. PROCEDURE
- Vormeloos, kosteloos, mondeling of schriftelijk verzoek
- Bewijskosten bijvoegen (art. 675 Ger. W.)
- Eenzijdige procedure (art. 678 Ger. W.) → logisch, m’n tegenpartij heeft hier geen zaken mee.
- Beschikking binnen de 8 dagen
Bedragen worden door Staat voorgeschoten (maar in de praktijk wordt dit eigenlijk nooit terug gevraagd)
§2. JURIDISCHE BIJSTAND
= informatie en vertegenwoordiging in rechte (recht op een advocaat)
- Justitiehuizen (sinds Dutroux)
EERSTELIJNSBIJSTAND TWEEDELIJNSBIJSTAND
Bureau voor Juridische Bijstand: vertegenwoordiging
Commissie voor Juridische Bijstand: advies
HOOFDSTUK 2. RECHTSINGANG
§1. DAGVAARDING
- Art. 700 Ger. W.
- Evolutie sanctie bij gebruik verzoekschrift:
o Geen sanctie (Wanneer men gerechtsdeurwaardersexploot gebruikt i.p.v. verzoekschrift)
o Rechtelijke organisatie (Cass. 27 mei 1994)
o Nietigheid
Geschade belangen
Niet ambtshalve (dus de rechter zelf kan de nietigheid niet inroepen)
In limine litis (in het begin van de procedure!!)
§2. DAGVAARDINGSEXPLOOT
- = gerechtsdeurwaardersexploot
o = authentieke akte waarmee een gerechtsdeurwaarder van zijn optreden verslag uitbrengt en die geldt als
bewijs van dat optreden
- Betekening = afgifte aan bestemmeling
- Akte van betekening (art. 43 Ger. W.)
- Exploot van dagvaarding (art. 702 Ger. W.)
- Alle elementen op straffe van nietigheid (art. 47bis Ger. W.)
1. BETEKENINGSWIJZEN
- Aan persoon (art. 33 Ger. W.)
3
, - Aan woonplaats (art. 35 Ger. W.)
o woonplaats: art. 32, 3° Ger. W. bevolkingsregisters of zetel
o aan iemand afgeven die ook in dit huis is, dus NIET in de brievenbus. → deze persoon moet +16 zijn.
- Door achterlating van het afschrift aan de woonplaats (art. 38, §1 Ger. W.)
o Gesloten omslag
o Gewone brief eerste werkdag nadien
- Afgifte aan procureur des Konings (art. 38, §2 Ger. W.)
o Meestal bij geen gekende woonplaats
- Betekening buitenland: aangetekende brief (art. 40 Ger. W.)
o Internationale verdragen en Verordening 1393/2007 → binnen de EU
o Deurwaarder stuurt exploot aangetekend op naar buitenland → buiten de EU
- Elektronische betekening (het systeem is in werking, maar de uitvoering is er nog niet)
- Art. 32quater/1 tot 32quater/3 Ger. W.: vanaf 31 december 2016
- Gerechtelijke elektronisch adres = uniek elektronisch adres dat door de bevoegde overheid aan een natuurlijk
persoon of een rechtspersoon werd toegekend (een toegekend e-mailadres)
- Elektronische woonstkeuze = voorafgaand toestemming gegeven tot betekening aan een ander elektronisch
adres (bv. rechtstreeks naar de advocaat) (= e-mail)
- Centraal register van gedematerialiseerde (= niet meer materieel, dus elektronisch) authentieke akten van
gerechtsdeurwaarders
- Termijnberekening: dies a quo is datum verzending betekeningsbericht
- Standaardvorm betekenen: gerechtsdeurwaarder kiest.
2. BETEKENING
- Tussen 6u en 21u (art. 47 Ger. W.) → tenzij uitdrukkelijke toelating
- Niet op zaterdag, zondag of wettelijke feestdagen → tenzij uitdrukkelijke toelating
3. DAGVAARDINGSTERMIJN
- Minimumwachttermijn van 8 vrije dagen
- Kort geding: min. 2 dagen
- Sanctie: nietigheid (art. 710 Ger. W.)
- Verkorten: door rechter
- Verlengen (art. 55 Ger. W.)
o Aangrenzend land + UK: + 15 dagen (= 23 dagen)
o Europa: + 30 dagen (= 38 dagen)
o Ander werelddeel: + 80 dagen (dus bv. iemand dagvaarden in New York, termijn van 88 dagen)
4. ROLSTELLING
Rol = lijst van alle zaken die op een rechtbank hangende zijn. (vaak afgekort met AR: algemene rol)
- Rol: op ieder gerecht
- Bijzondere rol: uitstel op onbepaalde datum (de procedure is begonnen, maar we denken toch dat we onderling
overeen gaan komen, wacht maar even met deze procedure)
- Zittingsrol: zaken die op één zitting staan (op 1 dag)
- Na de betekening en voor de zitting
- Betaling rolrechten (= belasting) pas op einde van de procedure
o Veroordeling in eindvonnis (t.a.v. FOD Financiën)
o Pas dan weten we wie moet betalen
- Opmaken dossier van de rechtspleging
4
