Een uitgebreide samenvatting en leerstofoverzicht van het vak Ecodesign, gegeven door Karine van Doorsselaer in de tweede bachelor Interieurarchitectuur. Alle lessen worden samengevat, aangevuld met notities en afbeeldingen uit de PowerPoints en het boek 'Ecodesign'.
Noodzaak van ecodesign
Problemen
Er zijn drie problemen die een bedreiging vormen voor het ecosysteem:
Explosieve toename van de wereldbevolking gepaard met de toenemende
consumptiemaatschappij (in derdewereldlanden)
Aantasting van het ecosysteem door emissies in lucht, water en bodem
o Zware metalen - Broeikaseffect - Ozonlaagaantasting - Zomersmog - Wintersmog -
Vermesting - Verzuring - Kankerverwekkende stoffen - Afvalproblematiek
Uitputting van grondstoffen
Als gevolg van de huidige lineaire economie.
Daarbij zal schaarste zorgen voor hogere prijzen, en Europa is voor een groot deel sterk
afhankelijk van de wereldeconomie wanneer het gaat over grondstoffen.
Grenzen aan de groei
We moeten erop letten dat de vraag (= belasting door maatschappij) het aanbod ( = herstel van
milieu) niet overstijgt. Hier volgen 2 modellen die de relatie tussen de roofbouw op ons beperkt
ecosysteem en de economische expansie in cijfers uitdrukt:
Milieugebruiksruimte
= de mogelijkheden die natuur en milieu aan de maatschappij nu bieden voor benutting,
zonder afbraak te doen aan toekomstige gebruiksmogelijkheden. Het gaat hier over het
zelfreinigende vermogen van de natuur; het vermogen om hulpbronnen voort te brengen en
de draagkracht voor menselijke activiteiten.
De formule:
MD (milieudruk) = B (aantal wereldburgers) x W (welvaart) x M (milieugebruisruimte per persoon)
M zal moeten dalen om MD in evenwicht te houden → dit houdt de leefpatronen en de
producten in.
Ecologische voetafdruk
= de oppervlakte die nodig is om te voorzien in de levensstijl van persoon, stad of land. De
gemiddelde jaarlijkse consumptie van voedsel, transport, woning, consumentengoederen en
diensten wordt geschat. Vervolgens wordt het landoppervlak nodig voor de productie en het
opvangen van de milieueffecten van elk van deze aspecten berekend en opgeteld. Het
resultaat is het aantal gha per hoofd wat nodig is voor het jaarlijkse verbruik van goederen en
diensten. De gemiddelde voetafdruk zou 1,7 mogen zijn (Eerlijk Aarde-aandeel), nu is het
3,3.
1
,MODULE 6 MANON SCHUIL
De oorzaken waarom het zo lang geduurd heeft voor er actie ondernomen is zijn onder andere de
trage verandering van natuur die moeilijk opmerkbaar is; het egoïsme van de mens en de
economische motieven.
Stakeholders
De Triple P bestaat uit economie – sociaal – ecologie.
Duurzaam Dit samen zorgt voor sustainable development
besturen
Duurzaam ondernemen gebeurt op drie niveaus:
Bedrijfsbeleid: MVO
Procesniveau: milieuvergunningen
Product-niveau: ecodesign; 80% van de
milieu-impact van een product wordt bepaald
in de ontwerpfase.
Duurzaam Duurzaam
consumeren ondernemen
De drie stakeholders zijn in onderlinge interactie.
De rol van de ontwerper is als volgt: We moeten overstappen op de levenscyclus denken:
(schadelijke stoffen/emissies en afval altijd vermijden)
afkomst – productie – einde leven – input energie - hulpstoffen
Begrippen
Duurzame ontwikkeling
= een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generaties zonder dat daarmee voor
de toekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar worden gebracht om ook in hun behoeften te
voorzien.
Duurzaam is
Geen uitputting van natuurlijke hulpbronnen: niet-hernieuwbare moeten op peil blijven,
de hernieuwbare moeten een snelheid van verbruik hebben dat kleiner is dan de snelheid
van de groei.
Geen accumulatie van verontreinigende stoffen, noch aanhoudende effecten
Geen aantasting van natuurlijke systemen (in balans)
Het triple P model is de basis voor duurzame ontwikkeling: people, planet, profit.
Profit als in winst maken; People als in sociale en ethische verantwoordelijkheid; Planet als in de
effecten op het milieu.
Een variatie is het TBL-model: triple bottom line. Het geeft de sociale en ecologische impact van
activiteiten van een organisatie weer.
2
, MODULE 6 MANON SCHUIL
SDG: Suntainable Development Goals; 17 doelstellingen om alles op duurzaam spoor te krijgen.
GRI: Global Reporting Initiative; duidelijke duurzaamheidsverslaggeving voor alle organisaties
Eco-efficiëntie
- Combineert de pijlers van economie en ecologie
- Zoekt naar strategieën die een maximale economische waarde van een product levert en
een minimale negatieve milieu-impact (gaat vaak gepaard, denk aan minimalisatie
materiaalgebr.)
- Meer doen met minder
Ecodesign
= bij het ontwerpen van nieuwe producten de milieu-impact trachten te beperken, en dit voor de
volledige levenscyclus van het product.
De levenscyclus = de volledige weg die een product aflegt van het ontginnen van de grondstoffen tot
het afdanken, ‘from cradle to grave’.
Levenscyclus denken is de basis van elke tool of strategie bij ecodesign. Voor elke stap in de
levenscyclus wordt de input van energie en grondstoffen en output van afval en emissies bekeken.
Design for x
Stappen van de levenscyclus van producten
Design for x: het integreren van richtlijnen van één aspect van het ontwerp: DfM (design for
Manufacturing), DfA (Assembly), DfL(Logistics), DfU (Use). Later ook: DfR (Recycling) en DfD
(Disassembly)
Grondstoffen en materialen
Uitputbaarheid, hernieuwbaarheid, energieverbruik bij omvormen van grondstof naar materiaal en
productie, extra behandelingen of toevoegstoffen, (bestaande) recycleerbaarheid. Opletten voor
greenwashing!
Technieken (DfM)
Energieverbruik, gebruik van water en hulpstoffen, uitstoot van emissie naar lucht, water en bodem
en het vrijkomen van afval en of dit gerecupereerd kan worden.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Maanschuil. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
