Dit is de volledige samenvatting van groepsdynamica. Zowel het boek, de ppt, lessen zijn hier in verwerkt. Met deze samenvatting ken je alles voor het examen. Veel succes!
DEEL 1: Groepen en Teams
Hoofstuk 1: Groepen en teams
1. Wat is een groep?
Definities van een ‘groep’:
Johnson en Johnson concludeerden in hun onderzoek dat sociaal Toepassen op casus: Is
wetenschappers verschillende definities gebruiken voor ‘een groep’. dit een groep of niet?
Door de accenten van de definities bij elkaar te voegen krijgt men
‘de essentiële kenmerken om van een groep te kunnen spreken’.
Kenmerken van een groep:
1. Doel
2. Afhankelijkheid
3. Interactie
4. Een groep als sociale eenheid
5. Wederzijdse beïnvloeding
Indien aan al deze criteria voldaan is, spreken we over een groep.
Losse verzameling ipv groep:
Verschillende individuen die zich op hetzelfde moment op dezelfde plaats bevinden maar die geen
eenheid vormen of een bepaalde overeenkomst vertonen.
1.1. Doel
Definitie aan de hand van het kenmerk “doel”:
Een groep is een verzameling van mensen die gezamenlijk een bepaald (gemeenschappelijk) doel
willen bereiken.
Mensen worden lid van een groep omdat ze weten dat ze in een groep meer kans hebben
om het doel te bereiken dan alleen.
Het gezegde “het geheel is meer dan de som der delen”, illustreert dat criterium
Voorbeeld: Een groep vrijwilligers die instaat voor de maaltijdbedeling bij kansarmen ervaart
dagelijks dat dat niet haalbaar zou kunnen zijn indien elk lid deze taak als individu op zich zou nemen.
Allemaal hebben ze hetzelfde doel, namelijk mensen in kansarmoede voedsel geven.
1.2. Afhankelijkheid
Definitie aan de hand van het kenmerk “afhankelijkheid”:
Een groep is een verzameling individuen die op een bepaalde manier van elkaar afhankelijk zijn.
Als er iets gebeurt in de groep beïnvloedt dat het individu maar ook de gehele groep
Dit kenmerk legt de nadruk op het afhankelijk zijn van elkaar. Als er een bepaalde
gebeurtenis plaatsvindt, beïnvloedt deze niet alleen een individu maar de gehele groep
,Voorbeeld: Een groep voetballers is afhankelijk van elkaar om te scoren. Wanneer een groepslid een
rode kaart krijgt, lokt vaak ook een reactie uit bij de andere spelers.
1.3. Interactie
Definitie aan de hand van het kenmerk “Interactie”:
Een groep is een verzameling individuen die directe contacten met elkaar onderhouden
Interacties tussen verschillende groepsleden
Het accent ligt op de interactie die aanwezig moet zijn tussen de groepsleden
Voorbeeld: De groepsleden kunnen iedereen aanspreken in een klasgroep. Ze hebben direct contact
met elkaar. Ze reageren op elkaar en interageren op elkaar
1.4. Een groep als sociale eenheid
Definitie aan de hand van het kenmerk “Een groep als sociale eenheid”:
Een groep is een sociale eenheid die uit twee of meer personen bestaat die zichzelf als lid van een
groep beschouwen.
Kan pas spreken van een groep als individuen zichzelf als lid zien v.d. groep
Voorbeeld: Een aantal studenten die jaarlijks naar Hongarije trekken om daar te gaan werken met
personen met een verstandelijke beperking, zie je in de luchthaven in groep verzamelen en ze dragen
ook allemaal hetzelfde t-shirt, waardoor je in een oogopslag kan zien wie al dan niet tot de groep
behoort.
1.5. Wederzijdse beïnvloeding
Definitie aan de hand van het kenmerk “wederzijdse beïnvloeding”
Een groep is een verzameling van individuen die elkaar beïnvloeden
Pas een groep als er langs twee kanten beïnvloeding is
Zonder wederzijdse beïnvloeding geen groep
Voorbeeld: In de studentenclub bereiden de leden van het presidium samen de studentendoop voor.
De nieuwe preses vindt dat het vooral leuk moet zijn. De schachtenemmer vindt dat er sowieso heel
wat bier gedronken moet worden. Daarnaast zijn er nog heel wat andere ideeën en meningen over
hoe de studentendoop moet verlopen. De groepsleden van het presidium beïnvloeden elkaar tijdens
de voorbereidende vergaderingen en daardoor krijgt die schachtendoop een uniek karakter.
1.6. Regels, rollen, normen en waarden
Een groep is een verzameling individuen van wie interacties, normen en waarden gedeeld
worden
Een groep is een verzameling individuen van wie de interacties door een aantal normen en
rollen gestructureerd worden
De normen en waarden/ rollen in een groep kunnen schriftelijk of mondeling vastgelegd zijn
Voorbeeld: In de Chirogroep van Emil vinden ze stoer zijn heel belangrijk. In de wintermaanden gaat
Emil met korte broek en blote benen naar de Chiro. Wanneer zijn vriendje, dat niet naar de Chiro
gaat, vraagt of dat niet te koud is, zegt Emil onmiddellijk: ‘Dat is bij ons zo, mietjes zijn bij ons niet
toegelaten, dus jongens die huilen als ze pijn hebben of zo, horen niet in onze groep thuis.’
, Die groep heeft regels die bepalen welk gedrag goed of fout, gewenst of ongewenst is.
Groepsnormen zijn (doorgaans onuitgesproken) gedragsregels die voor ieder individu in de
groep gelden. Overtreding wordt door de Chiroleden opgemerkt en als dan niet afgekeurd.
Volgens Remmerswaal:
Normen vergemakkelijken het samenwerken en de omgang met elkaar in groep omdat
iedereen weet wat men van elkaar mag verwachten
Groepen oefenen een actieve druk uit op de leden om zicht te conformeren aan de
groepsnormen die ze ontwikkeld hebben
een van belangrijkste redenen voor conformiteit en uniformiteit in groepen
- Conformiteit: de mate waarin groepsleden zich aanpassen aan de geldende
groepsnormen
- Uniformiteit: verwijst naar het met elkaar in overeenstemming zijn, de eenheid of
samenhang
1.7. Conclusie
Een groep
In onze taal: groep slaat vaak op een menigte of verzameling van mensen
Indien met cliënten: een cliëntengroep of begeleidingsgroep
Groepen
Groepen zijn overal en hebben een invloed op het individu
Invloed van een groep kan positief of negatief zijn
De mogelijkheid bestaat in, de groep condities te scheppen om gewenst gedrag van een
individu te bekomen.
Een groep heeft een lage cohesie als er een goede teamgeest of een sterk wij gevoel heerst
In groepen met een lage cohesie is er weinig wij gevoel of samenhorigheid
Voorbeeld
Mensen die op een team wachten zijn geen groep maar hooligans wel
Mensen bevinden zich op hetzelfde moment op dezelfde plaats
Vormen geen eenheid en vertonen geen andere overeenkomsten
Hooligans = groep
Gemeenschappelijk doel
Op een bepaalde manier afhankelijk van elkaar.
Onderhouden directe contacten
Ze zien zichzelf als een sociale eenheid
Ze beïnvloeden elkaar
Studentenclub = een groep
Gemeenschappelijk doel
Op een bepaalde manier afhankelijk van elkaar.
Onderhouden directe contacten
Ze zien zichzelf als een sociale eenheid
Ze beïnvloeden elkaar
, Elke groep heeft een andere vorm van hechting of cohesie en is beïnvloed door 3 factoren
1. Druk van buitenaf
In een oorlogssituatie is er meer nationalisme
2. Een taak succesvol afronden
Tv programma zorgde in één week tijd voor hechte groepen
3. Moeilijk verkregen mandaat
Veel mensen willen tot het groepje bv’s horen
2. Wat is een team?
Een team volgens Katzenbach en Smith
= een klein aantal mensen met complementaire vaardigheden die zich inzetten voor een
gemeenschappelijk einddoel, specifieke werkingsdoelen en werkwijze waardoor zij zich onderling
verantwoordelijk stellen.
Kritiek op Katzenbach en Smith
Houdt er geen rekening mee dat een team altijd functioneert binnen een organisatie of groter geheel
Stevens hield daar wel rekening mee
! Een team volgens Stevens
= Twee of meer leden die in onderlinge afhankelijkheid en door onderling overleg de uit te voeren
taken verdelen en coördineren, met het oog op, of in functie van een gezamenlijk doel, binnen een
breder organisatorisch verband.
Twee of meer leden met onderlinge afhankelijkheid
Team functioneert altijd in een ruimer werkverband
Je bent op elkaar aangewezen omdat de taak de individuele mogelijkheden te boven gaat.
Functionele samenwerkingsrelatie
Voorbeeld: Een team in de welzijnssector kan de hulpverlening van cliënten niet realiseren zonder
met elkaar samen te werken. Het individueel vervullen van de taak is niet mogelijk omdat niemand
24/24, 7/7 cliënten kan en wil begeleiden.
Kenmerken van een team:
1. Vervullen van een taak
2. Gezamenlijk doel
3. Organisatorisch verband
4. Gedeelde waarden en normen
2.1. Vervullen van een taak
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katt35. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,59. Je zit daarna nergens aan vast.