Het vak fysieke revalidatie is voor de theorie in 3 delen verdeeld van 3 verschillende docenten. In dit document staat de samenvatting van alle hoofdstukken die zijn behandeld in de lessen en in het boek 'fysieke revalidatie' van Kristof Uvijn.
Fysieke revalidatie: Kristof Uvijn
Hoofdstuk 4: theorieën, referentiekaders,
benaderingen, modellen en methodieken gebruikt
binnen de fysieke revalidatie
4.1 inleiding
Referentiekader
= een systeem van vergelijkbare en met elkaar in verband staande begrippen, definities en
veronderstellingen, dat afgeleid is van theorieën en richting geeft aan een specifiek gebied
- Oorzaak: kennis en theorieën leiden tot referentiekaders
- Gevolg: en daaruit kunnen modellen, benaderingen en methodieken voortvloeien
Overzicht van de meest gebruikte theorieën, referentiekaders, modellen en methodieken
binnen de fysieke revalidatie
- Het biomechanische referentiekader
- Het referentiekader gericht op compensatie
- Benaderingswijzen gericht op motorische controle
o PANat-concept
o Taakgerelateerde benadering (task-oriented approach en constained induced
movement therapy)
o Mental practice met motor imagery
o Spiegeltherapie
Doel van deze theorieën, referentiekaders, modellen en methodieken
- Geven sturing aan het professionele redeneerproces
- Ze helpen bij:
o Het begrijpen van de handelingsproblemen,
o Het nemen van beslissingen rond assessment,
o Het bepalen van doelen en interventies
o En het inschatten van de te verwachte resultaten van het therapieproces
4.2 biomechanisch referentiekader
- Focus ligt op de stoornissen die het handelen beperken
- Voorbeelden van stoornissen die op die manier kunnen worden aangepakt:
o Spierzwakte
o Beperkte mobiliteit van de gewrichten
o Verminderde gewrichtsstabiliteit
o Oedeem
o Pijn
o Beperkte uithouding
o Sensorische problemen
o Beperkte coördinatie
,Biomechanische benadering steunt op een aantal veronderstellingen:
- De onderliggende stoornis is vatbaar voor verbetering
- Het uitvoeren van dagelijkse handelingen en therapeutische activiteiten heeft het
potentieel om de onderliggende stoornis te verbeteren
- Het verbeteren van de onderliggende stoornis zal resulteren in een verbetering van
de dagelijkse handelingen
Sleutel voor het succesvolle gebruik van deze benadering
= dat er steeds een link moet zijn tussen de stoornis en het dagelijks handelen
- Vertrekt steeds vanuit een handelsperspectief
- Moet zichtbaar zijn bij het bepalen van de doelen als bij het plannen van de
interventie
Cliënten met de volgende aandoeningen kunnen baat hebben bij een biomechanische
benadering
- Perifere schouder-, arm- en handletsels
- Cardiopulmonaire aandoeningen
- Brandwonden
De volgende assessments zijn vaak geassocieerd met een biomechanische benadering
- Self report-assessment dat aantoont op welke manier stoornissen het handelen
beperken
- Meten van de range of motion (ROM)
- Manual muscle testing
- Meten van de grijpkracht
- Testen van de coördinatie
- Pijnschalen
- Sensorische testen
De volgende interventies zijn vaak geassocieerd met een biomechanische benadering
- Actieve, actief geassisteerde en passieve oefeningen gericht op het verhogen van de
ROM
- Krachtversterkende oefeningen
- Uithoudingstraining
- Work hardening
- Adviseren en aanleren van gewrichtsbeschermende technieken
- Sensibiliteitstraining
- Oefeningen ter bevordering van het glijden van pezen (bij peesconstructie)
- Advies van orthesen (statische en dynamische)
,4.3 referentiekader gericht op compensatie
- Wanneer gewerkt wordt volgens de compensatiebenadering, kiest de ergotherapeut
ervoor om hulpmiddelen of omgevingsaanpassingen te gebruiken
- Het is ook mogelijk dat de uitvoering van de activiteit aangepast wordt aan de
mogelijkheden en beperkingen van de cliënt
- Deze benaderingswijze benadrukt de sterktes van de cliënt
- Uiteindelijke doel = het maximaliseren van de zelfredzaamheid ondanks de
aanwezigheid van stoornissen
- Die benadering is aangewezen voor cliënten met blijvende beperkingen en wordt ook
(soms tijdelijk) gebruikt bij aandoeningen die een langdurige revalidatie vergen
Cliënten met volgende diagnoses kunnen baat hebben bij een compensatiebenadering:
- Multiple sclerose (MS)
- Amyotrofe laterale sclerose (ALS)
- Ernstig niet aangeboren hersenletsel (NAH)
- Gevorderde artritis
- Gevorderde ziekte van Parkinson
- Dwarslaesie
- …
De volgende vormen van assessment kunnen geassocieerd worden met een
compensatiebenadering:
- Gestandaardiseerde testen op activiteiten- en participatieniveau
- Evaluaties van de sterktes van de cliënt, zoals:
o Cognitieve evaluatie
Om het leerpotentieel te evalueren
o Testen van de ROM en de kracht van de niet-aangedane zijde
- Evaluatie van de fysieke en sociale omgeving
o Om de belemmeringen en de bevorderende factoren te bepalen
De volgende interventies kunnen geassocieerd worden met een compensatiebenadering
- Training van het gebruik van hulpmiddelen
- Adviseren van woningaanpassing
- Vereenvoudigen van taken en handelingen
o Voorbeeld:
Werken met een stappenplan
De werkplek anders organiseren
- Adviseren van energiebesparende technieken
- Adviseren van gewrichtsbeschermende technieken
, 4.4 benaderingswijzen gericht op motorische controle
- In fysieke revalidatie wordt vaak ingezet op het opnieuw aanleren van motorische
vaardigheden
- Vooral gebruikt bij personen met een niet aangeboren hersenletsel
o Elk van die benadering is gericht op motorisch leren
Een relatief permanente verandering in de uitvoering van motorische
handelingen, die ontstaat door oefening en ervaring opdoen
- Belangrijke voorwaarden
o De oefening moet als zinvol worden ervaren
o Interactie met de omgeving omvatten
- Het proces van het leren houdt een (wss) een neurale reorganisatie in
We onderscheiden 3 stadia van motorisch leren
- Cognitieve fase
o De cliënt zoekt uit wat er gedaan moet worden en zoekt naar adequate
strategieën om die taak te volbrengen
o Effectieve strategieën worden behouden en niet-effectieve strategieën
worden verlaten
o De cliënt probeert verschillende strategieën
o De ergotherapeut begeleidt door instructies te geven, door ‘modeling’ en
door feedback
- Fixatiefase
o De cliënt heeft een effectieve strategie bepaald en oefent die verder in
- Autonome fase
o De vaardigheid is een automatisme geworden en er is minder aandacht
vereist om de taak uit te voeren
4.4.1 PANat-concept
- = een verdere ontwikkeling van het Johnstone-concept van Margaret Johnstone
o Johnstone was in 1970 een pionier in het gebruik van luchtspalken bij de
behandeling van de hemiplegische ledematen bij ernstig aangedane CVA-
patiënten
- Dat concept werd op basis van de huidige inzichten in de bewegingswetenschappen
en evidence-based richtlijnen aangepast tot het PANat-concept
Wat is het PANat-concept?
- CVA-patiënten die geen of slechts een beperkt sensomotorisch herstel ervaren,
voeren dagelijkse taken hoofdzakelijk uit met het niet-aangedane lidmaat, omdat ze
er niet in slagen om het aangedane lidmaat te integreren in hun dagelijkse
handelingen
leidt tot learned non-use, verhoogde spierspanning, contracturen en pijn
- Door het gebruik van de opblaasbare luchtspalken kan het aangedane lidmaat
geïntegreerd worden in therapeutische oefeningen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elisegesquiere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
