Welke factoren kunnen een delier uitlokken?
- Wegnemen vaste omgeving
- Ziekte
- Operatie
- Fixatie
Bij alarmerende signalen over het cognitief functioneren eerst stap is te kijken of er sprake is van
delier Ja? verloop, aard, en onderliggende oorzaak gespecifieerd bepalen
! Delier is behandelbaar en kan met tijdige behandeling voorkomen dat cognitieve problemen niet
verder evolueren.
Indien het niet over een delier gaat Arts gaat evalueren of dit een beperkt (Mild) of uitgebreide
(major) NCD aanwezig is
Er zijn 13 subtypes van dementie
o Ziekte van alzheimer
o Fronto-temporale degeneratie
o Ziekte van parkinson
o Andere lichamelijke oorzaken
Hierna volgt ook de beoordeling of er al dan niet gedragsstoornissen zijn
Bij uitgebreide NCD (neurocognitieve disease)
o Arts specifieert of het om licht, matig of ernstig gaat
Gebaseerd op mate van zelfredzaamheid
Lichte vorm: persoon heeft moeite met instrumentele activiteiten vh dagelijkse leven
Matige vorm: functieverlies bij algemene activiteiten vh dagelijkse leven
Ernstige vorm: persoon is volledig zorgafhankelijk
o Aanwezigheid van geheugenprobleem is geen vereiste meer voor diagnose van beperkte of
uitgebreide NCD te stellen geheugen wordt niet bij elk subtype aangetast
o Belang van tijdige detectie van alarmerende signalen bij cognitieve functioneren
o Ook observatie dagelijks functioneren, gegevens dossier, anamnese en heteroanamnese =
belangrijk materiaal
BEPERKTE COGNITIEVE STOORNIS
o Aanwijzingen voor beperkte cognitieve achteruitgang tov verder niveau van functioneren in
één of meerdere cognitieve domeinen
1
, o Cognitieve functiedomeinen zijn aandacht, geheugen, leervermogen, taalvermogen,
ruimtelijk inzicht en uitvoerend functioneren
o Personen kunnen wel nog zelfstandig functioneren en dagelijkse taken uitvoeren, maar
moeten hiervoor meer moeite doen dan voorheen compenserende strategieën en/of
aanpassingen zijn nodig
o Klachten bevestigd door omgeving, patiënt zelf en zorgverlener
o Verder onderzoek kan oorzaak achterhalen met oog op tijdige behandeling en begeleiding
kan oorzaak zijn behandelbare zaken (slaapstoornissen, delier, depressie,…)
o Soms kan dit voorstadium zijn van ernstig NCD geeft persoon de kans om gepaste
maatregelen en beslissingen te nemen in verband van financiële en juridische kwesties,
vroegtijdige zorgplanning en levenseinde
UITGEBREIDE NEUROCOGNITIEVE STOORNIS
o Afzienlijke afname van cognitieve functioneren in één of meerdere cognitieve domeinen
o Cognitieve symptomen belemmeren het zelfstandig functioneren bij dagelijkse handelingen
o Klachten herkend door patiënt zelf, familie en zorgverlener
o Pas sprake van dementie als er uitgebreide neurocognitieve stoornis is door
neurodegeneratie (=proces waarbij neuronen tijdens ziekteverloop aangetast worden ze
steeds minder goed werken en uiteindelijk afsterven)
o In DSM5 is dementie = uitgebreide neurocognitieve stoornis
2. DEMENTIE , MAATSCHAPPELIJK RELEVANTE CHRONISCHE AANDOENING
o Door steeds stijgende levensverwachting en stijgend aandeel oudste ouderen
aandoeningen nemen toe waarvoor hoge leeftijd een belangrijke risicofactor vormt
o Leeftijd = belangrijkste risicofactor voor dementie
o Vergrijzing en verzilvering van bevolking spelen rol in het toenemen van dementie
o Vasculaire dementie = leeftijdgerelateerd
3. Dementie in 3 specifieke situaties
o Dementie kan ook op jonge leeftijd voorkomen
o 3 doelgroepen vragen elks specifieke aandacht
JONGDEMENTIE
o Spreken van jongdementie wanneer de eerste symptomen vd ziekte duidelijk worden voor
de leeftijd van 65 jaar en de diagnose voor die leeftijd wordt gesteld
o Meeste symptomen starten tussen 40 en 65 jaar vaak nog personen die werken en deel
uitmaken van gezin met jonge kinderen
o Problemen van patiënten met jongdementie verschillen sterk met ouderen met dementie
(hebben leningen te betalen, vriendenkring, hobby’s,…)
o Financiële en praktische gevolgen
o Vaak in later stadium vd ziekte herkend men denkt niet meteen aan dementie hierbij
o Tijd tussen eerste symptomen en diagnose is langer dan bij ouderen
o Vaak late of verkeerde diagnoses (zoals depressie, burn-out) en nutteloze behandelingen
o Twee meest voorkomende op jonge leeftijd = Z. V. Alzheimer en fronto-temporale
degeneratie
o Syndroom van Down = vatbaarder voor jongdementie
DEMENTIE BIJ PERSONEN MET SYNDROOM VAN DOWN
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunagahete. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.