Samenvatting
Samenvatting Nederlandse Letterkunde
samenvatting Nederlandse Letterkunde I hoofdstuk 3 en eigen notities
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 3: de vroegerenaissance in noord en zuid
Inleiding
- Renaissancistische vernieuwingen: tweede helft 16 e eeuw eerst in Zuidelijke Nederlanden,
daarna in Noordelijke Nederlanden
- Eerste generatie renaissancisten: zorgen voor overgang van rederijkersdichtvormen naar
renaissancistische dichtvormen hanteert vernieuwd gedachtengoed dat aansluit bij
humanisme.
- Rederijkerskamers worden soms wel, soms niet als platform voor literaire vernieuwing
gezien.
- Ingegaan op term renaissance + op wijze waarop die vanuit 19 de-eeuwse concepten zou
worden ingevuld.
- Aantal aandachtspunten uit renaissancistische poëtica.
- Renaissance in zuiden: dichters Lucas d’Heere en Jan van der Noot belangrijke rol
- Renaissance in Noorden: belangrijkste literaire centra: Leiden, Haarden en Amsterdam
Het begrip ‘Renaissance’ en enkele renaissancistische literaire
concepten
Het begrip ‘renaissance’
Renaissance (wedergeboorte) = contemporaine term + uitdrukking van vernieuwd zelfbeeld.
Men heeft gevoel iets nieuws te beleven denkt te hebben gebroken met Middeleeuwen
en wil teruggrijpen naar modellen en ideeëngoed van klassieke oudheid.
Griekse + vooral Latijnse oudheid: beschavingsmodel en levensmodel
Renaissance sluit aan als intellectueel-culturele beweging die verbonden is met denken van
humanisten + humanistische beweging (ook in gerichtheid op humanitas, filologie, geschiedenis)
Zo’n vernieuwingsbewustzijn is al meer in geschiedenis voorgekomen: nieuwe gouden eeuw, ten
tijde van keizer Augustus, Karolingische renaissance.
(info gouden eeuw: opeenvolging van verschillende tijdperken in oudheid. Gouden eeuw: volmaakt
en harmonieus bestaan, gevolgd door zilveren, bronzen, koperen en ijzeren eeuw. Opeenvolging van
tijd werd lineair ingevuld: ooit was er ideale tijd (gouden eeuw) die verworden is tot huidige slechte
tijd. Er is geen sprake dat tijd ooit zal verbeteren.)
19e eeuw: renaissance als vernieuwingsbeweging sterk uitvergroot.
Boek: Die Kultur der Renaissance in Italien (Jacob Burckhardt)
- Renaissance wordt geschetst als beweging waarbij nadruk ligt op:
o individu + ontdekking van mens (antropocentrisme) en diens eigen taal en cultuur
o Herontdekking van de Oudheid (paganisme: heidendom met hun goden uit vroegere
oudheid)
o Kosmopolitisme
o Beschaving en eruditie
o Esthetiek van het kunstwerk + centrale plaats van de kunst.
- Italië = overheersend.
, - Invloed van Noordelijk humanisme + continuïteit met Middeleeuwen uit oog verloren.
o renaissancistische genre: (auto)biografie voorgangers in Middeleeuwse vitae
(heiligenlevens). Andere voorbeelden:
Geschriften van Macchiavelli: Il Principe (de Heerser) sluit aan bij traditie
oudere vorstenspiegelliteratuur
renaissancistische notie van de faam zit verankerd in de Middeleeuwse, aristocratische eer-
en gloriecodes: verheven vrouwbeeld in renaissance sluit aan bij profane hoofse minnelyriek.
- Zijn verhaal is geschreven vanuit 19de-eeuwse opvattingen over de kunst.
o Men dacht alleen maar aan religieuze cultus van de Kunst in 19e E
Musea werden als ‘temples des atrs’ gezien
L’art pour l’art-gedachte: kunst mag geen ander doel hebben dan zichzelf
nastreven + mag niet worden beoordeeld met morele, politieke of
didactische criteria
Enkele renaissancisti sche literaire concepten
Theorie van literatuur in Renaissance steunt op 2 geschriften uit oudheid:
- Aristoteles’ Poetica
- Horatius’ Ars poetica (brief in versvorm over poëticale aangelegenheden)
Gaan niet enkel om poëzie, maar om letterkunde in algemeen vooral toneel.
Concepten uit renaissancistische poëtica waarvan we nu zijn vervreemd:
Mimesis
Voor Aristoteles: kunst = mimesis weergave van werkelijkheid vanuit perspectief zoals
werkelijkheid kan of zou moeten zijn.
- Kunst weerspiegelt de realiteit van menselijk bestaan, hoe mens is, hoe hij handelt, reageert
refereert naar mens in algemeen:
o Het zijn universalia (kentrekken en waarden) die in literatuur getoond moeten
worden.
- Verschil kunst en literatuur t.o.v. geschiedschrijving:
o Kunst: beeld mogelijkheden en wenselijkheden uit
o Literatuur: toont wat zou moeten gebeuren
o Historie: brengt wat gebeurt is.
- Literatuur brengt algemene waarheden/waarden aan de universalia.
o Fragment Poetica:
Historicus en dichter: drukken zich beiden met of zonder metrisch taal uit.
geschriften van Herodotus (geschiedschrijver) omzetten in verzen wordt
niet minder een soort geschiedschrijving
Verschil: dichter: herhaalt dingen die gebeurt zijn. Historicus: zegt ze zoals ze
moeten gebeuren.
Translati o, imitati o, aemulati o
Renaissance: gericht op herontdekking van klassieke cultuur. moet deze cultuur kennen + eigen
maken: ontdekken en toepassen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittdelme2001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen