Anticonceptie -> al die middelen en methoden die tot doel hebben bevruchting van eicel of innesteling
van bevruchte eicel te voorkomen
o Kunnen genieten van heteroseksuele coïtale activiteit zonder angst voor ongewenste ZS
o Bestaat reeds lang
Eerste beschrijving -> 1500 V. CHR
Rubberen condoom 1844
Pil 1961
Contraceptieve nood
Demografische nood
o Exponentiele groei wereldbevolking ( + daling zuigelingensterfte)
Individuele nood
o Biologische redenen
Betere voeding -> menarche vroeger (menopauze) en meer ovulatoire cycli
Reproductieve periode = langer
o Socio-economische redenen
1. Beleven seksualiteit los van reproductie
2. Wens voor kleinere gezinnen
3. Uitstellen kinderen
Keuze anticonceptiemiddel
o Rekening houden met
Individuele wensen en behoeften
Religieuze overwegingen
Levensfase van gebruikster
Voor eerste ZS (puberteit, adolescentie, jongen volwassenschap)
Periode tussen ZS’en
Voltooid gezin tot overgang (menopauze)
o Zijn nu voldoende betrouwbare middelen die voldoen aan persoonlijke behoeften en
fysiologische + pathologische omstandigheden
o Laag aantal ongewenste ZS, aantal stagneert (-> krijgen niet nog lager)
o GVO -> gezondheidsvoorlichting en opvoeding
Anticonceptiemethode naar leeftijd
o Pil
Vooral 18-24 j, minder bij 25-39 en 40-49 j
o Condoom
Niet veel -> meeste bij 25-39j (13%)
o Pil en condoom
Niet veel -> meeste bij 18-24j (11%)
o Spiraaltje
Alle leeftijden ongeveer gelijk
Contraceptieve werkzaamheid
Pearl index (PI)
= aantal concepties dat optreedt per 100 vrouwenjaren (-> 100 seksueel actieve vrouwen die alleen
deze methode gebruiken gedurende 1jaar of 13cycli)
Uitgedrukt op – wijze ( hoe kleiner hoe beter)
, o Ideale PI
Klinische studies waarin onderzoeker vertrouwd zijn met de methode en gebruikers
meestal gemotiveerd en therapiegetrouw zijn en frequent opgevolgd worden
o Reële PI
Meestal hoger dan ideale PI, door factoren afhankelijk van medisch personeel
(correcte techniek en uitleg) en van gebruikers (correct gebruik)
o Toepassing : hoeveel ZS zien we bij vrouwen terwijl ze anticonceptie gebruiken
Ideale PI -> cijfers in ideale omstandigheden (vb. zelfde uur, nooit ziek, vergeet
nooit)
Reële PI -> vb. scheuren van condoom, vergeet pil te nemen, ziek en overgeven
Menstruele cyclus
De bloeding of menstruatie (ongesteldheid) -> menstruatiecyclus
Per cyclus afwisselend in een van é ovaria de eirijping plaats, gevolg door ovulatie en eventuele
innesteling (bij bevruchting)
Eenmaal per cyclus (+/- 28 dagen) word het opgebouwde baarmoederslijmvlies afgestoten en via
vagina buiten lichaam gebracht
3 fasen van cyclus (begin is eerste dag bloeding)
o 1ste fase : menstruatiefase (bloedingsfase) -> dag 1 – dag 5
Gemiddelde duur: 3-5 dagen
Treedt op wanneer geen bevruchting heeft plaatsgevonden
Daling productie progesteron -> vaatkrampen in bloedvaten in baarmoederwand ->
verdikt slijmvlies sterft af en wordt uitgestoten ( + pijnlijke krampen)
de
o 2 fase: proliferatiefase (opbouwfase) -> dag 5 – dag 15
Baarmoederslijmvlies is grotendeels verdwenen -> periode van herstel (+/- 14 d)
Onder invloed van oestrogeen -> oestrogene fase (synoniem)
Onder invloed van FSH en LH ontwikkelen primaire follikels in de eierstok ->
uiteindelijk 1 eicel tot volledige ontwikkeling
Onrijpe follikels hebben aan buitenkant receptoren voor FSH en niet voor
LH -> FSH stimuleert alleen groei van ontwikkelende follikel
Groeiende follikel geeft oestrogenen af -> hypofysekwam word geremd in afgifte van
FSH en LH -> follikel gaat door met afgifte oestrogenen -> boven bepaalde
concentratie activeren oestrogenen de hypothalamus om meer RF (releasing factor)
af te geven -> hypofysevoorkwab produceert meer FSH en LH -> follikels bezitten
receptoren voor LH -> binding met LH hormoon is mogelijk -> follikel rijpt versneld ->
barst open en eicel komt vrij = ovulatie
Oestrogeen heeft bij lagere concentratie remmend effect op afgifte van FSH
en LH
Hogere concentratie omgekeerd
de
o 3 fase: secretiefase (afscheidingsfase) -> dag 15- dag 28
Aanwezige LH zorgt ervoor dat het restant van follikel omgevormd wordt tot gele
lichaam (corpus luteum) -> uitscheiden oestrogeen en progesteron
Progesteron veroorzaakt sterke doorbloeding van baarmoederslijmvlies
In baarmoederwand -> kliercellen slagen glycogeen op = voedingsstof voor
eventueel ingenestelde eicel
Fase is gericht op begin ZS = progestagene fase
Meeste gevallen zal geen bevruchte eicel innestelen -> 2 geslachtshormonen zorgen
samen ervoor dat hypofyse geremd word in afgifte FSH en LH -> gele lichaam
verschrompelt -> afname oestrogeen en progesteron gehalte -> spieren in
baarmoederwand gaan licht samentrekken -> aanwezige baarmoederslijmvlies
wordt afgestoten -> begin menstruatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jitseverachtert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.