H6: Structuur-eigenschaprelaties
staal
Staal = legering van ijzer en koolstof
1)Ijzer
- Ongelegeerd ijzer = zacht metaal met goede ductiliteit
- Modulus en treksterkte zijn afhankelijk van korrelgrootte en aanwezigheid kleine
hoeveelheden legeringselementen of vervuiling
- Eigenschappen:
Magnetisch onder Curietemperatuur: 770°C ferromagnetisch
Allotroop: verschillende kristalroosters afhankelijk vd temperatuur
o KamerT: BCC-structuur = ferriet
o A2>770°C: niet langer magnetisch, roosterstructuur niet gewijzigd
o A3 = 912°C: α <-> γ : rooster wordt FCC-structuur = austeniet
o A4 = 1394°C: γ <-> delta: opnieuw naar BCC: delta-ferriet
o Tm = 1538°C: smeltT = kristalrooster verdwijnt vloeibare fase L
A (=arret): T blijft tijdelijk ongewijzigd omdat er een transformatie
plaatsvindt (zowel opwarmen als afkoelen)
o A1 niet bij zuiver Fe: E’
- Opwarmen vanuit kamerT (BCC, ferriet): thermische uitzetting;
o Omslag BCC-FCC: APF stijgt ingenomen V daalt
o Thermische uitzetting door Tverhoging
o FCC BCC, daardoor APF daalt V stijgt
2)Binarie systeem Fe-C
Microstructuur ongelegeerd staal en gietijzer
Tot 2,1m% C = ijzer vanaf 2,1m%C = gietijzer
C interstitiëel in Fe: holten in FCC veel groter dan in BCC
100 keer meer C in FCC dan in BCC te legeren
Bij overgang austeniet ferriet moet C ergens heen verbindt zich met Fe tot Fe3C
(cementiet)
- Stollen bij afkoelen
o Stabiele stelsel: bij kamerT α-ijzer en grafiet (ongebonden C) grijs gietijzer
o Metastabiele stelsel: bij kamerT α-ijzer en cementiet Fe 3C
Bepaald door manier van afkoelen, samenstelling en legeringselementen
o Mengsel α + Fe3C = perliet
o γ + Fe3C = ledeburiet (exact op 4,3 m% Fe 3C)
- Zuiver koolstofstaal = “ongelegeerd staal”
- Metastabiel systeem: “A-temperaturen” liggen nu in werkelijkheid iets lager
- Afkoellijn is ALTIJD verticale lijn, want samenstelling m% C verandert niet!!
- Extra element verschuiving eutectoïdicum
Invloed legeringselementen
- Ongelegeerd staal = gewoon koolstofstaal (reeds C in)
o Extra element verschuiving eutectoïdicum
, o Austenietgebied verandert ook
- Effect op oplosbaarheid grootte/ vorm fasegebieden
- Hoe meer koolstof = brosser
o Gietijzer is bros
- Austeniteren: staal verwarmen tot austeniet en herbeginnen, bij onzekerheid over staal =
soort ‘reset’
- Staal doorloopt bij afkoelen uit smelt ALTIJD het austeniet gebied
3 opties van staal voor structuur bij 20°C op basis van %C
o Eutectoïdisch (=perlitisch)
o Hypo-eutectoïdisch (=onderperlitisch)
o Hyper-eutectoïdisch (=bovenperlitisch)
3)Microstructuur van ongelegeerd staal
1. Strucuur van eutectoïdisch staal (=”perlitisch staal”)
Eutectoïdisch staal heeft exact de compositie 0,76 m% C
o Tijdens afkoelen uit austeniet: geen primair ferriet gevormd, want door
eutecoïdicum
o In het eutectoïdicum: α en Fe3C dienen voor elkaar als kiemen heterogene
nucleatie: korrelgrens als vreemd oppervlak
γ gaat tegelijk transformeren in een C-rijk en een C-arm gebied door diffusie
van C
o Kiemen voor transformatie naar perliet zijn Fe 3C-kiemen
o Er ontstaan afwisselende laagjes Fe3C en α = PERLIET
Lamelaire structuur die vertrekt vanuit korrelgrens
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bjarnecorryn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.