ANATOMISCHE TOPOGRAFIE
L & R altijd vanuit perspectief van de patiënt
LICHAAMSVLAKKEN & DOORSNEDEN
1. Frontaal vlak/ coronaal vlak:
o Evenwijdig aan voorhoofd
o Verdeelt in voor (ventraal) & achter (dorsaal)
2. Transversaal vlak/ horizontaal vlak/ axiaal vlak
o Evenwijdig aan vloeroppervlak
o Verdeelt in boven (craniaal) & onder (caudiaal)
3. Sagittaal vlak/ mediaanvlak
o Loodrecht op frontaal vlak
o Verdeelt in links & rechts
o Doorsnede door neus & navel = 2 precieze delen = mediaanvlak/midsagittale
vlak/ medio-sagittale vlak
o Paramediaan vlak: evenwijdig aan mediaan vlak, maar buiten mediaanlijn
4. Buisvormige organen:
o Transversale doorsnede/dwarsdoorsnede: 2 cirkelvormige uiteinden
o Longitudinale doorsnede/lengtedoorsnede: 2 gootjes
HOOFDASSEN
1. Verticale as/ longitudinale as/ mediaan: lengte-as; rechtopstaand loodrecht op
grond
2. Transversale as/ horizontale as: loodrecht op vertical as & dwars door lichaam
3. Sagittale as: van voor naar achter; loodrecht op bovenstaande assen
2 METHODES OM GEBIEDEN IN BUIK/BEKKEN AAN TE DUIDEN:
4 kwadranten van bekken & buik:
o Gevormd door denkbeeldige loodrechte lijnen (snijpunt in navel)
o 4 kwadranten:
RUQ: right upper quadrant
RLQ: right lower quadrant
LUQ: left upper quadrant
LLQ: left lower quadrant
o Nuttig bij plaatsaanduiding pijn/verwonding
Nauwkeuriger: 9 gebieden dmv 2 transversale & 2 sagittale vlakken:
o Rechter hypochondrium
o Rechter lumbaal gebied// rechter flank//rechter regio lateralis
o Rechter liesgebied// rechter fossa iliaca// rechter fossa inguinalis
o Epigastrium
o Mesogastrium// regio umbilicalis// navelgebied
o Hypogastrium// subrapubische regio// schaamstreek
o Linker hypochondrium
o Linker lumbaal gebied// linkerflank// linker regio lateralis
o Linker liesgebied// linker fossa iliaca// linker fossa inguinalis
3 BOTDELEN VAN DE 2 HEUPBEENDEREN:
1. Darmbeen (os ilii/ os ilium):
o Grootste bot
o Bovenkant = benige richel (goed voelbaar) ~ bekkenkam (crista iliaca)
2. Zitbeen (os ischii/ os ischium):
o Onder-achterkant van het bekken
3. Schaambeen (os pubis):
o Onder-voorkant
o Omsluit samen met zitbeen een gat = foramen obturatum
o Beide schaambenen verbonden via schaamvoeg (symphysis pubica) beweging
mogelijk
PLAATSAANDUIDINGEN
Ventraal vs dorsaal: buikzijde vs rugzijde
Anterior vs posterior: voorzijde vs achterzijde (kleinere structuren)
Craniaal vs caudiaal: kant schedel vs kant staartbeen
Superior vs inferior: hoger/boven vs lager/onder (kleinere structuren)
Lateraal vs mediaal: zijkant/buitenzijde vs midden (algemeen)
Perifeer vs centraal: aan uiteinden vs in midden (uitgestrekte stelsels)
Proximaal vs distaal: dichtbij romp/aanhechtingspunten vs verder weg
(plaatsaanduiding ledematen)
Sinister vs dexter: links vs rechts
Visceraal vs pariëtaal: gehecht aan ingewanden vs gehecht aan lichaamswanden
TOEPASSINGEN:
Wervelkolom van craniaal naar caudaal:
o 7 halswervels (cervicaal) o 5 heiligbeenwervels (sacraal)
o 12 borstwervels (thoracaal) (aangegroeid)
o 5 lendenwervels (lumbaal) o 5 staartwervels (coccygeaal)
(aangegroeid)
2
, AFLEIDINGEN LATERAAL VS MEDIAAL
Ipsilateraal: 2 of meer structuren aan dezelfde zijde
Contralateraal: 2 structuren aan verschillende zijden
Bilateraal: beide zijden zijn betrokken
Unilateraal: slechts 1 van beide zijden
3 SOORTEN BEENDEREN IN HAND:
14 Falangen: gevormd in vingers zelf (3 per vinger): (duim maar 2)
o Proximale
o Mediale
o Distale
5 Metacarpalen: middenhand
8 Carpale beenderen: pols
o Enerzijds: verbonden met metacarpalen
o Anderzijds: verbonden met onderarmbeenderen
POSITIEBEPALING HOOFD:
Occipitaal: achterkant van het hoofd
Nasaal: voorzijde van het hoofd, dichtbij de neus
Temporaal: beide zijkanten (de slapen)
Pariëntaal
LICHAAMSHOLTEN & SEREUZE HOLTEN
2 BELANGRIJKE FUNCTIES LICHAAMSDELEN
Kwetsbare organen beschermen tegen schokken van buitenaf & deze die optreden bij
lopen, springen, rennen
Inwendige organen toelaten om van omvang & vorm te kunnen veranderen
DORSALE LICHAAMSDELEN :
Schedelholte & wervelkanaal bevatten zenuwweefsel van het centrale zenuwweefsel
schedelholte bevat hersenen zachte hersenen worden beschermd tegen harde schedel dmv
liqour cerebrospinalis (hersenvocht)
2 extra functies hersenvocht:
o Afvoeren van afvalstoffen
o Behulpzaam bij handhaven goede lichaamstemperatuur
VENTRALE LICHAAMSHOLTEN:
Deze is onderverdeeld door gespierd diafragma in 3 holten: (1 boven & 2 onder)
o Thoraxholte (borstholte): halfhard omhulsel bestaande uit ribben, borstbeen,
spieren, wervels
o Abdominale holte (buikholte)
o Retroperitoneale holte (bekkenholte)
SEREUZE HOLTEN & VLIEZEN
Bevinden zich rondom inwendige organen
Niet echt holte omsloten door dubbelwandig sereus vlies (sereus membraan)
Sereus vlies: dun, met eenlagig epitheel bedekt vlies dat constant vocht produceert
wrijving van viscera verminderen
Sereus membraan:
o Visceraal blad/viscerale laag: bekleedt een viscus & groeit vast aan buitenkant van
het orgaan
o Pariëtaal blad/pariëtale laag: bekleedt de lichaamswand of het compartiment
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thasavanhoucke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.