Dit is een zéér volledige samenvatting van het onderdeel Anatomie uit Blok: Locomotorisch Stelsel & Huid. Ik heb voor het examen enkel deze samenvatting gestudeerd aangezien ik de cursus te onoverzichtelijk vond. Ik ben met deze samenvatting vlot geslaagd!
ANATOMIE & EMBRYOLOGIE VAN HET LOCOMOTORISCH STELSEL
1. INLEIDING TOT ANATOMIE EN EMBRYOLOGIE
Anatomie of ontleedkunde de wetenschap die zich bezighoudt met de bouw van het lichaam.
=
→ Angelsaksisch: ook microscopisch en embryologie
→ bij ons: enkel macroscopisch
→ oorspronkelijk: publieke dissecties van lijken
→ grote doorbraak: Vesalius gebruikte zelf mes (De humani corporis
fabrica)
Verschillende soorten 1. Systematische anatomie
verschillende functionele stelsels in aparte hoofdstukken (skelet)
2. Topografische anatomie
in hun topografisch verband
3. Regionale anatomie
op basis van de ‘natuurlijke’ gebieden van het lichaam
4. Radioanatomie
driedimensionaliteit
5. Oppervlakteanatomie
bij levende personen anatomische structuren waarnemen
Waarom anatomie? = de hoeksteen van elk medisch handelen
→ KO, anamnese, beeldvorming: beschrijvende anatomie
Taal van de geneeskunde
→ beschrijving van letsels, communicatie tussen verschillende artsen
Modernisering van geneeskunde en anatomie
→ endoscopie, arthroscopie, virtual reality, robotics
Zonder anatomie is chirurgie onmogelijk!
Doelstellingen vd cursus - Inzicht in bouw en functionering locomotorisch stelsel
- beweging
- innervatie
- vascularisatie
- Eerste inzichten verwerven ih verband tussen anatomie en kliniek
- Eerste aanzet tot klinisch denken
- Tutorial MSK
Terminologia Anatomica (TA) = anatomische terminologie
= basis voor de medische terminologie
⇒ duidelijke communicatie
Cfr. de geschiedenis vinden vele termen oorsprong in Grieks/Latijn
De meeste anatomische termen hebben een betekenis die verwijst naar:
- de vorm
- het verloop
- de lokalisatie/ligging
- de functie
- de inhoud
Internationale consensus ter standaardisatie van medische terminologie
- Nomina Anatomica (tot 1998)
- Terminologia Anatomica + Officiële Engelse benaming
Anatomische positie Vaste referentie ter beschrijving van positie en beweging van
lichaamsstructuren
- rechtop
- handpalmen naar voor
- voeten in neutrale positie
ORIËNTATIETERMEN
Assen 1. Cephalo-caudale / supero-inferieure / longitudinale as
boven naar onder
2. Latero-laterale / transversale as
rugzijde naar buikzijde
a.
3. Dorso-ventrale / antero-posterieure / sagittale as
rechts naar links / omgekeerd
De hartspier - onwillekeurige contracties, maar bouw van dwarsgestreept
MACROSCOPISCHE BOUW SPIERWEEFSEL
Spierbuik loopt over in pees.
- tendon = pezig (rond)
- aponeurose = peesblad (plat en breed)
→ opgebouwd uit spiervezels of spiercellen.
Pees loopt over in periost / beenvlies.
→ zorgt voor vasthechting vd spier & bestaat uit sterke
collageenvezels
Periost / beenvlies loopt over in bot.
Fascia spieren zitten in een bindweefselstructuur = fascia
→ zorgt ervoor dat de spier verschuifbaar blijft tov andere spieren en
verhindert a te sterke vormveranderingen bij contractie.
1. fascia propria: bindweefsel omhulsel van spier zelf
2. fascia communis: bindweefselomhulsel van groepje spieren
3. fascia generalis: bindweefsel omhulsel om ganse regio, bv.
fascia lata
Opm. spieren kunnen aanhechten op fascia:
bv. gluteus maximus insereert partieel op de iliotibiale band, een
versteviging van de fascia lata.
Soms hechten spieren aan op de fascia.
Peesschede / vagina pezen zitten in een bindweefselstructuur (=peesschede), gevuld met
synovialis smeer vocht: synoviaal vocht.
, → vergemakkelijken het glijden van de pezen.
Slijmbeurs / bursa synovialis op plaatsen van veel wrijving / frictie (huid/pees/bot) is vaak een
slijmbeurs.
→ vergemakkelijken het glijden vd pezen.
Retinaculum op sommige plaatsen is de fascia functioneel verdikt (pols & enkel).
→ houdt de pezen vd spieren op hun plaats.
BESCHRIJVING & SOORTEN SPIEREN
Oorsprong & insertie = de aanhechtingsplaatsen van elke spier aan verschillende
botstukken.
→ bot-fascia-bindweefsel structuren (bv. septum intermusculare)
→ oorsprong = proximaal (bij rug: caudaal)
→ insertie = distaal (bij rug: craniaal)
Bij contractie blijft de oorsprong ter plaatse.
Verloop = de ligging vd spier tussen oorsprong en insertie.
Werking / functie = het gevolg van samentrekking vd spier.
Innervatie / bezenuwing Elke spier wordt door een bepaalde zenuw geïnnerveerd.
De bezenuwing is belangrijk naar de pathologie toe.
Soorten spieren Het aantal oorsprongskoppen bepaalt of een spier een- of
meerkoppig is.
→ meerkoppig: meer dan 1 spierbuik heeft een zelfstandige
oorsprong (meestal op meerdere botstukken, komt voor in naam).
→ meerbuikig: er ligt meer dan 1 spierbuik achter elkaar tss
oorsprong en insertie (verbonden door een tsspees).
Variaties bv. extra spierbuik of spierkop, supplementaire spier ...
Spierlengte en zijn relatie met →beschreven door Huxley en Niedergerke: ‘sliding filament
kracht theory’
Spieren hebben een optimale spierlengte met een max. aan
kracht (komt overeen met lengte waarop spier dagdagelijks het
meest actief is).
Sommige spieren: ondersteunde mechanismen / bijzonder
verloop ⇒ optimale spierlengte w behouden, bv. deltoïdspier,
iliopsoasspier
Richting vd spiervezels 1. Parallelvezelige en fusiforme spieren
richting vd spiervezels is dezelfde als die waarin de
kracht w uitgeoefend.
convergerende spieren (breed > smal)
2. Gevederde / pennate spieren
richting vd spiervezels vertonen een hoek met de richting
vd uitgeoefende kracht.
- unipennaat: zelfde hoek
- bipennaat: 2 soorten vezelrichtingen
- multipennaat: verscheidene richtingen
- kringspieren/sfincters: buisvormig
→ grotere krachtproductie (meer vezels per doorsnede)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper VHF. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
