Samenvatting arbeidsrecht
H1: Inleiding
Arbeidsverhoudingen tussen HR en recht:
vele regelingen van arbeidsverhoudingen.
VORM EXAMEN
Werkvorm = “klassieke” (?)
hoorcolleges
Evaluatievorm (luik arbeidsrecht)
• 1/3e totaalscore
• Openboekexamen
• 20 diverse types vragen
• Geen giscorrectie & geen
cesuur
PROGRAMMA: HRM-PRAKTIJKEN
INSTROOM → Aanwerving 5 maart
DOORSTROOM → cao / Tewerkstelling 2 april
Opleiding: educatief verlof (en scholingsbeding) [Beoordeling]
Beloning → cao – Loonbeschermingswet
Workdesign → Welzijnswet
UITSTROOM → cao / Ontslag & andere beëindigingswijzen 22 april
Flexibiliteit → arbeidsreglementering collectief arbeidsrecht 7 mei + gastoptreden Patrick Humblet
HRM als wetenschappelijk en beleidsvraagstuk: Ook het arbeidsrecht leent zich tot (andersoortig)
wetenschappelijk onderzoek.
1. Toepassingsgebied
Werknemers uit de particuliere sector
o Publieke sector? Ambtenaren (geen arbeidsovereenkomst) + personeelsleden (arbeidsrecht
van toepassing)
– Niet ambtenaren (≠ Arbeidsovereenkomstenwet)
o Niet zelfstandigen
Tewerkstelling in België
Bijdrage van zelfstandigen ligt veel lager!
Verschillen werknemers – zelfstandigen –
ambtenaren
Statuut is geen contract (=overeenkomst
tussen 2 partijen, niet eenzijdig wijzigen).
,Statuut wordt eenzijdig opgelegd door overheid, kan eenzijdig gewijzigd worden. Kan zelf in nadeel van
ambtenaar zijn. =rechtpositie regeling.
2. Opdeling v/h arbeidsrecht
Individueel arbeidsrecht
o Arbeidsovereenkomstenwet: rechtsregels die arbeidsrelatie beheersen.
Collectief arbeidsrecht
o Collectief overleg
o Collectieve arbeidsconflicten
o Knock-out: werkgever gaat werkplaats ontzeggen aan werknemer
Arbeidsreglementering (zeer partieel): reeks van beschermende regels waarvan niet-naleving tot
strafvervolging kan leiden. NIET KENNEN!
o Vb. arbeidstijdreglementering, welzijnsregeling, loonregeling…
Sociaal handhavingsrecht & procesrecht (niet): organisatie v/h toezicht op naleving v/d
rechtsregels. GEEN LEERSTOF!
Kenmerken
Beschermend doel
o Economisch zwakkere – cf. woninghuur
Algemeen verbintenissenrecht = gemeen recht
o Contract= recht tussen 2 partijen, wilsgebreken mag niet!
Onrechtmatige (onwettige) gezagsuitoefening
o Bestraft door vergoedingen
Streven naar vastheid van tewerkstelling
o Schorsing & ontslagrecht
Ontslag onrechtmatig: som betalen maar nooit verplicht tot weer aannemen van werknemer.
Arbeidsrecht zorgt ervoor dat er dwingende verplichtingen worden opgelegd aan werkgever.
Arbeidsrecht voor 95% federale materie.
Artikel 6 arbeidsovereenkomstenwet:
MEER MAG maar MAG NOOIT MINDER!
3. Bronnen v/h arbeidsrecht
Verenigde Naties
Internationale Arbeidsorganisatie
Raad van Europa
Europese Unie
o Verorderingen: gedetailleed en gaan lidstaten automatisch toepassen
, o Richtlijnen: hoe zal iets moeten zijn? Moeten omgezet worden in BE wetgeving. Probleem!
Belgische overheid niet optijd omgezet in nationale wetgeving. Hele discussie van
(on)rechtstreekse werking. als die moeten omgezet worden kan je je hier niet op beroepen.
Voorbeelden
Europees Sociaal Handvest – Staking
Verdrag Europese Unie – Vrij verkeer van werknemers
– EVRM – recht op privacy, menselijke integriteit
– EG-verdrag – non-discriminatie
– Wel / Geen rechtstreekse werking?
3.1 Nationaal
Grondwet
Wetgeving sensu lato= in ruime zin v/h woord, koninklijke/ministeriele besluiten
Rechtspraak, bij conflict/discussie bijvoorbeeld.
Rechtsleer= wetenschappelijk onderzoek waar je zicht probeert te krijgen hoe wetgeving wordt
toegepast en hoe rechtspraak hiermee omgaat en hoe dit beter zou kunnen. Hoe dit beter zou
moeten evolueren om aan doelstellingen te voldoen
Rechtsvorming van reglementaire aard: elke wetgeving moet arbeidsreglement hebben,
werkgever kan dienstorde/instructies geven. Aantal dingen verplicht in arbeidsreglement.
Conventioneel recht → cao= collectieve arbeidsovereenkomst. Enkel gesloten in private secot.
Nationale arbeidsraad belangrijkste. Werkgever/werknemers vertegenwoordigers en over
bepaalde topics een arbeidsovereenkomst sluiten. Aanpassingen op aangebracht in parlementair
(sub-)comité. MOET gerespecteerd worden.
o Vb. minimumloon: basis, lager minimumloon vastleggen kan dus NOOIT.
Contract: bron arbeidsrelatie
Rechtsvorming van reglementaire aard – bijvoorbeeld
arbeidsreglement.
Zie ook hiërarchie v/d rechtsbronnen (infra, opbouw) lezen
van onder naar boven.
Altijd rekening mee houden met wat vastgelegd is in vorige
laag.
Elke werkgever ingedeeld in paritair comité. Met gelijk aantal vertegenwoordigers van wg en wn
(=paritair). Heel belangrijk. Arbeidsovereenkomsten verschillen. Wat is bepalend in welk comité je
valt? Hoofdactiviteit v/d werkgever.
vb. HR verantwoordelijke Carrefour: paritair comité supermarkten. HR verantwoordelijke Esso:
paritair comité petroleumraffinaderij. ENKEL hoofdactiviteit doet er toe, functie niet!
, 3.2 Internationaal
3.3 Naleving
Arbeidsrechtscolleges
o Arbeidsrechtbank
o Arbeidshof
– Allebei vertegenwoordigd door 2 lekenrechters (niet per se juridische achtergrond, 1 wg
organisatie en 1 wn organisatie)+ 1 professionele magistraat( juridische achtergrond).
Ook pleitbezorgers: geen rechten gestudeerd, meestal personeelsleden vakbonden,
mogen wel optreden in hof/RB.
o Hof van Cassatie
Openbaar ministerie: advies naar arbeidsrechtbank/hof. Staanden magistrateur. Geen
rechtscollege. ‘vertegenwoordiging’ v/d samenleving.
Grondwettelijk Hof: 1 v/d bevoegdheden is oordelen of er vorm van discriminatie of ongelijke
behandeling is wnr verschillende reels van toepassing zijn op personen die zich min of meer in
zelfde situatie zitten. Prejudicieel: rechtscollege eerst vragen aan hof en dan rekening houden
met definitieve beslissing.
o Uitspraak is bindend!
Europees Hof van Justitie & EHRM: verzekert eerbiediging v/h recht bij uitlegging en toepassing
v/d Europese verdragen. Het is hoogste rechterlijke instelling v/d Europese Unie en maakt samen
met Gerecht deel uit v/h Hof van Justitie v/d Europese Unie.
Administratie Toezicht op de Sociale Wetten
H2: aanwerving
Rekening houden met termijnen
o Vooral wat uitstroom betreft
Geen binding voor het leven
o Van de kant van de werknemer
o Voortijdige (eenzijdige) beëindiging mogelijk
Arbeidstijdregeling
Loopbaanonderbreking annex
tijdskrediet
Te behandelen bij de
schorsingsgronden
Is een vorm van flexibiliteit tot
voordeel van de werknemer
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper CDR225. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.