Antidepressiva
Niet-selectieve heropnameremmers
TCAD Werkingsmechanisme Neveneffecten
Imipramine, Weinig selectiviteit voor SERT en NET → Cardiale geleidingsstoornissen en ritmestoornissen
amytriptiline, remmen heropname van 5HT en NA Orthostatische1 hypotensie
clomipramine, Anticholinerge effecten zoals monddroogte,
nortryptiline constipatie, urineretentie, mydriasis2, tachycardie,
verwardheid (bij ouderen)
Sedatie
Lichte agitatie
Gewichtstoename
Uitlokken van manische fase (!)
Serotoninesyndroom
SNRI Werkingsmechanisme Neveneffecten
Venlafaxine, Blokkeren heropname van 5HT en NA → minder dan TCAD!
duloxetine Verhoogde bloeddruk, maar geen gevaar voor
levensbedreigende tachycardie!
Misselijkheid, monddroogte, slaperigheid,
hoofdpijn
Meer kans op bloedingen
Seksuele stoornissen
1
Bij rechtop staan vanuit zittende of liggende houding
2
Pupillen verwijden
1
, NDRI Werkingsmechanisme Neveneffecten
Bupropion Blokkeren heropname van DA en Geen seksuele dysfuncties
vermindert heropname van NA Geen gewichtstoename
→ door blokkeren heropname DA ook
verbetering van anhedonie, enthousiasme,
energie en interesse
Selectieve heropnameremmers
SSRI Werkingsmechanisme Neveneffecten (belangrijkste!)
Fluoxetine, Reuptake inhibitie ter hoogte van → treden vnl. in het begin op, nemen nadien af!
citalopram, dendrieten en axonen, waardoor meer 5HT Gastro-intestinale bijwerkingen: misselijkheid
fluvoxamine, aanwezig → autoreceptoren braken, diarree, krampen
sertraline, desensitizeren/down reguleren → neuron Centrale effecten: hoofdpijn, duizeligheid, agitatie,
escitalopram, geeft meer 5HT vrij ter hoogte van axon → slaapstoornissen
paroxetine, desensitisatie/downregulatie van 5HT- Verzadigingsgevoel
receptoren ter hoogte van postsynaptisch Geen/weinig cardiale complicaties!
neuron Seksuele stoornissen Vb. paroxetine
= meer 5HT aanwezig! Verhogen van zelfmoordgedachten (= in het begin → hier wel anticholinerge effecten
van de behandeling!) door M1
Serotoninesyndroom → komt zelden voor, maar Alle SSRI’s hebben SRI3 als
wel belangrijk/gevaarlijk wanneer het voorkomt! aangrijpingspunt
Direct werkend op receptoren
3
Serotonine reuptake inhibitor
2
, Trazodone Werkingsmechanisme Neveneffecten
Serotonine 5HT2A/5HT2C antagonist en Sedatie (aanwezigheid H1)
serotonine reuptake inhibitor Geen seksuele dysfunctie (door 5HT2A/5HT2C
Door antagonisme van 5HT2C meer DA en antagonisme)
NA vrijgave in prefrontale cortex
Mirtazapine/ Werkingsmechanisme Neveneffecten
mianserine α2-antagonisme → verhogen van NA en Sedatie (aanwezigheid H1)
5HT Geen seksuele dysfunctie (door 5HT2A/5HT2C
antagonisme)
Risico op agranulocytose en aplastische anemie
(zeldzaam)
Agomelatine Werkingsmechanisme Neveneffecten
Agonisme van melatoninereceptoren MT1 Hoofdpijn, duizeligheid, slaperigheid,
en MT2 en antagonisme van 5HT2C slapeloosheid, gastro-intestinale en levertoxiciteit 4,
huiderupties
Niet innemen samen met alcohol omwille van
interactie
MAO-inhibitoren
Geen Werkingsmechanisme Neveneffecten
specialiteit MAO = metabolisatie van mono-amines Anticholinerge bijwerkingen (zie boven)
4
Leverfunctie dient voor en tijdens de behandeling opgevolgd worden!
3