In deze samenvatting is hoofdstuk 7 (alle te kennen leerstof voor het onderdeel ontwikkeling van taal:therapie), te kennen uit het handboek ontwikkelingsdysfagie.
Met behulp van het studeren van deze samenvatting en studeren van het onderdeel ontwikkeling behaalde ik een 16/20.
Therapie bij taalontwikkelingsstoornissen
Handboek: Ontwikkelingsdysfasie - hoofdstuk 7
7.1 Indirecte therapie - thuisbegeleiding
Indirecte therapie = Betekent dat we de omgeving, meestal de ouders,
van het kind met OD* begeleiden en op die manier indirect de spraak- en
taalontwikkeling positief gaan beïnvloeden.
DOEL: Ouders en andere opvoeders helpen in het communiceren met het
kind en in het optimaliseren van hun taalaanbod.
Thuisbegeleiding wordt als een specifieke vorm van indirecte therapie
gezien, die geadviseerd is bij heel jonge kinderen (jonger dan 3 jaar) bij
wie de taal moeizaal op gang komt. Deze kinderen zijn vaak nog niet
therapierijp en kunnen hun aandacht nog niet voldoende richten.
7.1.1 Waarom indirecte therapie?
De taalontwikkeling van kinderen hangt sterk samen met andere
ontwikkelingsdomeinen. Tijdens de dagdagelijkse opvoeding stimuleren
ouders onbewust de taalontwikkeling van hun kind. Dit door middel van
speelgoed, boekjes, uitstapjes maken, praten met het kind, …
Kinderen leren hieruit spontaan en impliciet.
Bij kinderen met OD merken ouders dat hun taalaanbod ontoereikend is.
Ondanks extra stimulatie verdwijnt hun taalprobleem niet. De
communicatie tussen ouders en kind is daardoor verstoord. Sommige
ouders blijven op een positieve manier omgaan met dit probleem maar
zitten toch wel met heel wat vragen. Andere ouders gaan juist meer
beginnen praten en vaak in plaats van hun kind praten of ze gaan net
minder praten. Soms is de ouder-kind interactie zo verstoord dat er
emotionele of gedragsproblemen ontstaan.
Gezien een groot deel van de communicatie met het kind in de
thuissituatie plaatsvindt is het heel belangrijk dat ouders bekende
vaardigheden aangereikt krijgen om enerzijds de communicatie te
behouden of te herstellen en anderzijds om de gestoorde taalontwikkeling
te verbeteren.
, Taal: therapie
7.1.2 Vormen van indirecte therapie
In Vlaanderen wordt thuisbegeleiding of vroeg begeleiding georganiseerd
voor jonge kinderen (0 tot 6 jaar) waarbij de taalontwikkeling niet of zeer
moeizaam op gang komt. Zo’n team is samengesteld met verschillende
mensen zoals logopedisten, orthopedagogen, opvoedkundigen,
psychologen en sociaalmedewerkers.
1. Aanmelding
2. Eerste huisbezoek -> beeld krijgen van de problematiek en de concrete
hulpvragen en verwachtingen van de ouders. Er wordt ook informatie
uitgewisseld over de werking van de thuisbegeleiding.
3. Regelmatige huisbezoeken -> een vast thuisbegeleider komt op
regelmatige basis aan huis.
In samenspraak met de ouders maakt de thuisbegeleider een individueel
behandelingsplan (ihp) op met daarin de doelstellingen die men wil
bereiken. Deze doelstellingen worden samen met de ouders bepaald.
Aandacht voor:
- Opvoeding en taalstimulering
- Omgevingsfactoren
- Individuele kenmerken van het kind
Wat zijn belangrijke doelstellingen in het ihp?
- De ouders ondersteunen en leren hoe ze de communicatie kunnen
behouden, verbeteren of herstellen
- Ouders leren om communicatiesignalen van hun kind te herkennen
en hier adequaat op te reageren
- Ouders een theoretisch kader bieden waardoor ze taal- en
communicatieproblemen beter begrijpen
- Opvoedingsadvies: bv. Wat doe je als je kind boos wordt wanneer je
het niet begrijpt?
Binnenin de thuisbegeleiding heb je het luikje ‘ouderbegeleiding’
Wat is het? Het zijn oudergesprekgroepen of themabijeenkomsten of
oudercursussen die terugbetaald worden. Die maken gebruik van de VAT-
principes. Volgen, aanpassen en toevoegen.
Volgen = Het kind leidt als het ware de situatie, je volgt wat je kind ziet,
doet en denkt. Observeer je kind en neem dezelfde ooghoogte aan.
Aanpassen = Op het niveau van het kind contact maken om samen
momenten te delen. Meedoen en meespelen met het kind. Maar let op,
nog niet expres fouten maken. Het kind moet daarvoor voldoende
vaardigheden bezitten.
, Taal: therapie
Toevoegen = Taal en ervaringen toevoegen om het kind te helpen bij het
leren en begrijpen van taal.
Dit kan je doen tijdens dagdagelijkse activiteiten. Je voegt informatie toe,
legt uit wat er gebeurt en probeer je uitleg te expanderen.
Wat als de thuisbegeleiding onvoldoende blijkt te zijn?
De thuisbegeleider zoekt samen met de ouders naar gespecialiseerde hulp
voor diagnostiek en therapie Thuisbegeleiding in combinatie met directe
therapie. Het blijft bij deze combinatie belangrijk om de ouders actief te
betrekken. Dit is nodig in functie van:
- Efficiënte therapie
- Transfer naar verschillende contexten
- Aangeleerde vaardigheden naar spontane taal optimaliseren
- Kennis en aanpak omtrent TOS vergroten
Ouders worden eigenlijk een soort van CO-therapeut. Ze volgen de
therapie mee om te zien WAT het kind oefent, HOE er wordt geoefend en
wat ze ZELF kunnen doen.
Er moet altijd overleg zijn tussen ouder en therapeut met duidelijke en
eerlijke gesprekken over wat nog moeilijk is en waar er reeds vooruitgang
is geboekt. Geef informatie en adviezen over de oefeningen en
aandachtspunten. Je moet altijd openstaan voor vragen van de ouders.
7.2 Logopedische therapie
Kinderen die nadien de diagnose OD krijgen, maken onvoldoende
vooruitgang met indirecte therapie en zullen dus op een bepaald moment
een directe logopedische therapie moeten krijgen. De start van de
therapie is afhankelijk van de therapierijpheid.
Uitgangspunt = het kind met OD (ook al werd de diagnose nog niet
gesteld)
DOEL: Verbeteren van de communicatieve mogelijkheden en het
leerpotentieel van het kind om de totale ontwikkeling te bevorderen.
7.2.1 Algemene principes
De logopedische therapie bij OD is handelingsgericht. Het is een continu
proces van prioriteiten stellen, uitproberen, bijsturen en afstemmen. De
beginsituatie moet gedetailleerd in kaart worden gebracht en van hieruit
gerichte doelstellingen op korte en lange termijn te formuleren.
De therapie moet regelmatig worden gerevalueerd want een TOS is
onvoorstelbaar en hardnekkig. Dit doe je op elk niveau, materiaal,
oefeningen, hulpmiddelen enzovoort. Kritische zelfevaluatie en flexibiliteit
zijn van groot belang.
, Taal: therapie
De logopedist stelt een behandelplan op. Dit is afgestemd op de
gediagnosticeerde taalproblemen maar zeker ook op de sterktes van het
kind en de behoeften en reeds aanwezige kennis en mogelijkheden van
het kind. Zeker ook een beïnvloedende rol van de omgeving en de opbouw
naar zelfstandigheid.
Receptief (=begrip) <-> expressief (=doen)
Altijd eerst receptief werken, je moet eerst begrijpen voor je het kan
beginnen doen.
Taalvertraging Taalstoornis
Taalbad Bij tos mag je absoluut geen
Zeer regelmatig aanbieden van een taalbad voorzien.
rijk en gevarieerd taalaanbod om Je moet zorgen voor een
de achterstand in te halen. gereduceerd taalaanbod.
Dus eigenlijk kind overspoelen.
- Woordenschat beperken
- Impliciet aanleren van - Eenvoudige korte zinnen
woordenschat - Trager spreektempo
- Morfo-syntactische regels - Herhalen van uitingen
spontaan oppikken - Lange zinnen opdelen
- Veelvuldig vertellen en
verwoorden in therapie
Zeer jonge kinderen 2 tot 3 jaar >3 jaar
Het leren van taal zal voornamelijk Expliciet ingaan op
gebeuren aan de hand van taalcomponenten.
spelletjes en gesprekjes.
Dit noemt men:
COMMUNICATIEVE THERAPIE OEFENSITUATIES
De therapie verloopt spontaan en Echt de regels van de taal aanleren
op een speelse manier. Kind brengt Organisatie van de taalelementen
een onderwerp aan en de logo pikt aanlerenn.
hierop in met aangepast
taalaanbod.
Het uitgangspunt zijn de eigen
ervaringen en het eigen handelen
van het kind.
De taal is steeds functioneel van
aard. Dat wil zeggen het kind moet
de taal altijd voor iets kunnen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunageens1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.