Een volledige samenvatting van zowel het boek als de slides in de les van het vak algemene psychologie. Ik heb enkel dit document gestudeerd en had een 18/20 op mijn examen.
Samenvatting Algemene Psychologie
Hoofdstuk 1: Wat is psychologie?
Definitie: psychologie is een wetenschap
- waarbij het gedrag bestudeerd wordt
- waarbij het gedrag gebruikt wordt om de interne processen te begrijpen die aan de
basis liggen van gedrag
Deel 1: Het ontstaan van de psychologie
Voorgeschiedenis:
● Filosofie Oude Griekenland: intuïtief nadenken over “ziel”
● Door complexiteit vh fenomeen en eerbied voor de mens duurde het lang vooraleer
men wetenschappelijke studie deed
Ontwikkelingen die de psychologie mogelijk maakten:
1) Toenemend belang wetenschap in maatschappij
● In middeleeuwen: Kerk zorgde voor onderwijs; “ziel niet aards” -> geen onderzoek
● 16e/17e eeuw: wetenschappelijke revolutie -> ware kennis = systematische
observatie en actief ingrijpen in de wereld
● Copernicaanse revolutie: geocentrisme -> heliocentrisme
=> mens onderworpen aan natuurwetten en mag voorwerp van studie zijn
● Probleem systematische observaties -> beperkingen menselijke waarneming:
○ persoonlijke fout: observaties van verschillende sterrenkundigen verschilden
○ dezelfde informatie wordt niet bij iedereen hetzelfde verwerkt
● Donders’ subtractiemethode: verwerkingstijd mentale handelingen onderzoeken
stimulus identificatie - stimulus selectie - respons selectie - respons
Onderzoek: “ka, ke, ki, ko, ku” als stimulus
3 condities: 1. enkel “ki” en “ki” antwoorden: simpele taak
2. “ka, ke…” aangeboden, enkel “ki” herhalen: go/nogo-taak
3. “ka, ke…” aangeboden, alles herhalen: keuzetaak
2) Ontwikkeling in de filosofie
Descartes:
1. dualisme: lichaam en geest gescheiden
2. rationalisme: waarheid afgeleid uit rede
3. nativisme: sommige kennis is aangeboren
nieuw: menselijk lichaam kan bestudeerd worden
nieuw: lichaam en geest interageren in pijnappelklier (dualistisch interactionisme)
,Empirisme
= inhoud van geest wordt gevormd via zintuiglijke waarnemingen (tabula rasa)
- Locke: associationisme
hogere-ordekennis komt tot stand door associaties van eenvoudigere ideeën (bv.
hond en beet)
- geest ook bestudeerbaar, natuurwetten
3) Evolutietheorie van Darwin
Principes: natuurlijke selectie & survival of the fittest
=> mens ontstaan uit dieren en onderhevig aan natuurwetten
-> menselijk gedrag bestuderen zoals gedrag van dieren
Beginjaren van de psychologie
Wundt en het structuralisme
● Europa: Wilhelm Wundt
● 1e psychologisch laboratorium in Leipzig
● Methode: analytische introspectie
○ Innere Wahrnemung = nadenken over psychisch functioneren
○ Experimentelle Selbstbeobachtung = gestandaardiseerde proefopzet,
dezelfde proef herhaaldelijk uitvoeren en eenvoudig kwantificeerbaar
antwoord => enige toelaatbare vorm van introspectie
Structuralisme
● VS: Edward Titchener
● Elk complex proces kan gereduceerd worden tot combinatie elementaire
componenten
○ sensaties: zintuiglijke ervaringen
○ beelden: herinneringen
○ gevoelens: emotionele reacties
Binet en de toegepaste psychologie
● Europa: Alfred Binet
● Intelligentietest (Binet-Simontest)
eerst: schedelafmetingen
later: gedicht studeren en opnieuw schrijven
● Toegepast onderzoek: oplossingen voor praktisch probleem
Freud en het onbewuste
Psychoanalyse
● Gedrag en bewustzijn = oppervlakkige fenomenen, oorsprong mentale problemen in
onbewuste
● Verdrongen herinneringen
● Methode: analyse vergissingen, droomduiding, vrije associatie
1
, ● Kritiek: geen wetenschap (vaag, case-studies), maar filosofie => hermeneutiek
Dilthey
● Onderscheid natuur- en geesteswetenschappen
● Algemene wetten ovb beperkte observaties <-> complete rijkdom fenomeen
begrijpen, binnen historische en socioculturele context
Functionalisme (VS)
= hoe functioneert iets?
● Studenten Wundt
● Toegepast
● Beïnvloed door evolutieleer: beste aanpassing
● Interesse in individuele verschillen
William James
● Stream of consciousness
● Nadruk op gedrag (ook nog introspectie)
● Studiepopulaties: ook mentaal gehandicapten en dieren
● Succes psychologie - oplossingen praktische problemen
Behaviorisme (VS)
John Watson
● Studie beperkt tot direct observeerbaar gedrag
● Radicaliseerde functionalisme, afzetten tegen structuralisme (introspectie,bewustzijn)
● Sterk beïnvloed door logisch positivisme
1. Alle kennis moet worden uitgedrukt in verifieerbare zaken
-> operationele definitie (bv. honger)
2. Introductie afhankelijke en onafhankelijke variabele
3. Wetenschappelijke theorie moet bestaan uit precieze relatie tussen afh en
onafh variabele
● S-R-onderzoek en leerprocessen, Skinner
Cognitieve psychologie (VS)
= informatie wordt verwerkt in de hersenen en men kan mechanismen van
informatieverwerking blootleggen door natuurwetenschappelijke methode
● Vanaf jaren 60-70
● Computer kan taken ook, zonder vrije wil
● Gedrag is complex; mens als informatieverwerker
Moderne psychologie
= biopsychosociaal model
● Bio: psychische niet los van lichamelijke, erfelijke component
● Psycho: cognitieve psychologie dominant
● Sociaal: mens is sociaal wezen
2
, Deel 2: Onderzoeksmethoden in de psychologie
Fasen in het onderzoeksproces:
onderzoeksvraag -> literatuurstudie -> studie ontwerpen -> data verzamelen -> data
analyseren
1) Beschrijvend onderzoek
Vraag: beschrijving - methode: observatie
1. Naturalistische observatie
= systematische observatie van gedrag in natuurlijke context
- belangrijk voor ‘evidence based’ (<-> overtuiging) adviezen
- ! gevaar: mensen passen gedrag aan als ze weten dat ze geobserveerd worden
-> reactieve gedragingen: reactie op observator
oplossing: camouflage of integratie in groep
2. Vragenlijsten
- ! gevaar:
- resultaten sterk afhankelijk van bevraagde
- niet noodzakelijk realiteit
3. Interviews
- gestructureerd of ongestructureerd
- gedetailleerder antwoorden
- ! gevaar: vertekening door sociale wenselijkheid
4. Opiniepeiling
= bevraging meningen bij representatieve steekproef
- ! gevaar: representativiteit en sociale wenselijkheid
5. Archiefdata
= data zijn al bevraagd/verzameld
6. Psychologische tests
= gestandaardiseerde tests (bv. rorschach test inkt, intelligentietesten)
7. Gevalsstudie
= intensief, gedetailleerd onderzoek over één persoon of gebeurtenis
- neuropsychologie, moord
8. Kwalitatief onderzoek
= totaal begrip van complexe realiteit, niet in cijfers uit te drukken
- bv. gesprek uitschrijven en analyseren, focusgroepen
- eerder verkennend dan theorietoetsend
[statisch beeld en weinig informatief]
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper philosophypsychology. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
