Naast de sociaaleconomische politiek van België (; zie ander document op m'n profiel) vond ik dit het moeilijkste van al de lessen.
Dat België niet makkelijk in elkaar zat wist ik al ma oh boy als Federale staat is het een heel mierennest. Ik heb het toch proberen samen te vatten in haar esse...
STAATSHERVORMINGEN + FEDERALE STAAT BELGIË1
De kwestie ‘Leuven Vlaams’ had de emoties sterk doen oplaaien en had een sterk psychologische weerslag. Een nieuwe
generatie bewindvoerders achtte structuurhervormingen noodzakelijk om de spanningen tussen de taalgroepen de
pacificeren. Het leidde tot een staatshervorming in 6 rondes: 1970, 1980, 1988-89, 1992, 2001 en 2011-12:
het hervormen van een unitaire tot een federale staat.
(1) 1970: EERSTE STAATSHERVORMING
▪ Culturele autonomie aan gemeenschappen en 1ste economische autonomie aan de gewesten,
maar dat leidde nog niet tot gewestinstellingen.
▪ Ontstaan Cultuurraden > bestaande uit parlementsleden van elke taalgroep, die binnen de
respectieve taalgebieden bevoegd waren voor culturele aangelegenheden en decreten konden
uitvaardigen
▪ Nationale parlement: parlementsleden in twee taalgroepen verdeeld
o Voor sommige wetten was een ‘bijzondere meerderheid’ nodig (= meerderheid in elke
taalgroep en een meerderheid v. 2/3de in beide taalgroepen samen)
o Ontstaan ‘alarmbelprocedure’ > ¾ v/e taalgroep kan behandeling v/e wetsonderwerp of -
voorstel opschorten
▪ Blijvend probleem: de vorming van de gewesten nog niet gebeurd, gemeenschapsvorming wel
(2) 1980: TWEEDE (geslaagde) STAATSHERVORMING: Oprichting gewestinstellingen (nog niet Brussel)
▪ > Na de val v/d het Egmontpact (1977)2 en de toenmalige regering
▪ Uitbreiding gewestautonomie > oprichting Vl. En Wl. gewestinstellingen
o Egmontpact toch nog invloed gehad in de vorm van een compromis waarbij de Brusselse
gewestvorming naar de toekomst werd geschoven en waarbij de gemeenschappen
voortaan de bevoegdheid van de gewesten konden uitvoeren.
▪ Oprichten van Vlaamse Raad (fusie Gemeenschapsraad en Gewestraad) >
voorloper Vlaams parlement) = Vlaamse gemeenschap die gewestelijke
bevoegdheden krijgt
▪ In Wallonië blijft tweeledig: Franse gemeenschap en Franstalig Gewest
▪ Gezondheidszorg en ‘hulp aan personen’ als bevoegdheden v/d
gemeenschappen gezien (> vormt ook probleem in ‘coronacrisis’)
▪ Stichting Vlaams Blok (al in 1979) > knoopt aan bij extreemrechtse traditie en ontstaat dus op de
communautaire breuklijn (MAAR wint wel electoraat o.b.v. xenofoob-racistisch programma)
o ‘Cordon Sanitaire’ (1989) immobiliseert Vlaams separatisme (= geen enkele partij wil ooit
en coalitie sluiten met Vlaams Blok)
(3) 1988: DERDE STAATSHERVOMING: verloopt in fasen – steeds meer instanties geregionaliseerd:
1. onderwijs, openbare werken en vervoer
2. herziening financieringswet
3. gemeenschappen en gewesten3 krijgen eigen rechtstreeks gekozen parlement (FAALT)
▪ De gemeenschappen en gewesten gingen eigen gekozen parlement krijgen, maar is niet
gelukt omdat de Vlamingen het niet vertrouwden. Dit kwam omdat er ondertss al een
‘Brussels Hoofdstedelijk Gewest’ gevormd was, en de 3-deling van het land dus al een feit
was, hetgeen de Vlamingen niet wilden.
1
OPMERKING: In België is er GEEN federaliseringsproces (twee staten die samen komen), MAAR een REGIONALISERING
(uiteengroeien van entiteiten)
2
Regering Tindemans II wilde toegevingen aan Franstaligen in Vlaams-Brabant doen om de uitbouw v/e Brussels Gewest te
verhinderen. Het werd echter de achilleshiel v/d akkoorden met enorm verzet vanuit Vlaamse kringen. Uiteindelijk viel de regering
en werd het pact begraven.
3
Je kan hier nog niet spreken van deelstaten omdat deze gewoon nog niet gevormd waren. Dit gebeurde pas in de 4de fase in
1992.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FearOfTheFury. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
