Inleiding tot het recht
Deel 5: Burgerlijkrecht
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Rechtshandelingen
1.1 Rechtshandeling vs rechtsfeit
Rechtsfeit => doet zicht onbedoeld voor, wel met juridische gevolgen (vb: geboren worden)
Rechtshandeling => doelbewuste handeling (vb: contract sluiten met een partij)
!!Vechtpartij is bedoeld (bewust schade toebrengen), maar is wel een rechtsfeit --> nooit de
bedoeling geweest om een schadevergoeding te moeten betalen!!
Grootste verschil? Belang van bewijs! Bij rechtsfeit mag je alle mogelijke middelen gebruiken, bij
rechtshandeling mag je enkel bewijsmiddelen gebruiken die daarvoor in de wet voorzien zijn.
1.2 Geldigheid van rechtshandelingen
Bestaansvoorwaarden om een rechtshandeling tot stand te laten komen
• Wilsuiting
• Een voorwerp
• Een oorzaak
• Overeenstemming met het dwingend recht
Wilsuiting:
• “Alles is uit vrije wil, tenzij aangetast door wilsgebreken”
o Dwang: psychisch of fysiek geweld
▪ Bedreiging met aanzienlijk kwaad
▪ Vb: dwingen tot contract te tekenen
▪ 4 voorwaarden
• Geweld moet doorslaggevend zijn
• Moet indruk maken
• Een onmiddellijke vrees voor aanzienlijk kwaad
• Moet onrechtmatig zijn
o Bedrog: opzettelijke misleiding
▪ Expres een vergissing (een dwaling) veroorzaken
▪ Makkelijker tot nietigverklaring kan leiden dan dwaling
▪ Moet kwaadaardig zijn
▪ Vb: knoeien aan de meterstand vd auto
o Dwaling
▪ Verkeerde voorstelling van zaken
▪ Dwaling omtrent persoon
• Vb: naamsverwarring waardoor zaak in handen komt v verkeerde
advocaat
▪ Onopzettelijke misleiding, een vergissing
▪ Dwaling moet verschoonbaar zijn --> jezelf genoeg inlichten
▪ Vb: tweedehandsauto ipv een nieuwe auto gekocht
1
, Inleiding Recht Y.Werbrouck
Voorwerp:
• Voorwerp moet voldoende bepaald zijn (vb: “een” huis is nt goed!)
• Voorwerp moet een nut hebben (vb: huwelijkscontract zonder wijziging heeft gn nut)
Oorzaak:
• Wat is het doel vd rechtshandeling?
• Geen oorzaak?
o Vb: onverschuldigde betaling storten naar iemand
• Valse oorzaak?
o Vb: schijnhuwelijk --> vrouw trouwt met Belg om nationaliteit te krijgen
Overeenstemming met dwingend recht:
• Rechtshandeling = ongeldig als ze in strijd zijn met dwingend recht
• Dwingend recht, 3 categorieën:
o Regels die openbare orde raken
▪ Essentiële belangen raken
▪ Vb: huwelijk, echtscheiding, faillissement
o Regels die goede zeden raken
▪ Sociale moraal en maatschappelijk fatsoen
▪ Vb: heersende moraal in verband met seksualiteit
o Regels die belangen v bepaalde groep mensen moeten beschermen
▪ Beschermen v bepaalde groepen, vb: huurders, WN, consumenten...
▪ Aanvullend recht mag je in rechtshandeling WEL afwijken!
• Vb: het erfrecht (testament)
1.3 Nietigheid van rechtshandelingen
Elke rechtshandeling die gebreken vertoont op vlak vd geldigheidsvoorwaarden is vernietigbaar!
Rechtbank kan dus nietigheid uitspreken. Contract heeft dus eigenlijk nooit bestaan.
Vb: huurcontract nietig verklaard? Huurgeld van afgelopen maanden terugbetalen aan de huurder!
Verschil met ontbinding v rechtshandeling (vb: een echtscheiding, ontbinden v huwelijkscontract)?
Ontbinding kan enkel voor de toekomst, contract w nt meer verdergezet. Bij nietigheid moet je alles
herstellen in oorspronkelijke staat (als dat mogelijk is).
!!Nietigheid v een bepaalde clausule brengt nt automatisch nietigheid vd gehele rechtshandeling
=> gedeeltelijke nietigheid!
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fiendebruyne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.