Volledige samenvatting van ontwikkelingspsychologie deel 2 gedoceerd door Ralf Krampe vervangen door Debbie Vanbiesen. Bevat alle info uit de slides en het handboek.
● Ontwikkelingstaken (Havighurst)
= reeks vaardigheden en vermogens die mensen ontwikkelen doorheen levensloop
→ afhankelijk van leeftijd en definiëren periodes
● Bronnen van ontwikkelingstaken:
1. lichamelijke (biologische) rijping
2. individuele doelen en waarden
3. culturele en maatschappelijke verwachtingen
● Uitdagingen, bepalingen en kansen (developmental constraints)
→ Havighurst theorie bemiddelt tussen biologische facetten van ontwikkeling en
ontwikkelingsaspecten die worden gesteund of vereist door andere mensen in leven
van individu
● Periodes van ontwikkeling:
2. Levensloopperspectief
● Kenmerken levensloopperspectief:
1. levenslang
2. multidimensioneel en multidirectioneel
→ lichamelijk, cognitief, emotioneel en sociaal
→ kan verbeteren maar ook verslechteren
3. plastisch: blijven bijleren
4. beïnvloed door veelvoudige interagerende krachten
● Levensloop en levenstrap:
1
,● Evolutie van menselijke geest als gedeelde onderneming:
● Resilience
= bekwaamheid zich aan te passen aan uitdagingen en bedreigingen voor ontwikkeling
→ individuele verschillen
→ veerkracht, weerstandigheid, wilskracht en herstellingsvermogen
→ ervaring beschouwen als controleerbaar
→ toewijding: interesse in dagdagelijkse activiteiten
→ uitdagingen zijn normaal en kansen om te groeien
→ factoren:
1. persoonlijkheidskenmerken
2. warme relatie met ouders en sociale steun buiten familie
3. bronnen en kansen in samenleving
2
, Lichamelijke en cognitieve ontwikkeling in adolescentie
1. Adolescentie
● Adolescentie
= overgang tussen kindertijd en volwassenheid
→ aanvang gekenmerkt door puberteit
● Puberteit
= verschillende biologische gebeurtenissen die leiden tot een volwassen lichaam en
seksuele maturiteit
● Opvattingen over adolescentie:
1. biologisch perspectief
→ puberteit: rebellie en roekeloosheid (“savages”, Hall)
→ biologische opschudding zorgt voor verhoogde emotionaliteit en conflict
→ storm-and-stress-perspectief (Rousseau)
→ Freud: genitale fase met bewustwording van seksuele impulsen
2. sociaal perspectief
→ sociale en culturele invloeden
→ ruime interindividuele en bepaalde interculturele verschillen (Mead)
3. gebalanceerd standpunt
→ zowel biologische als sociale invloeden
→ interactie hersenontwikkeling en sociaal gedrag
● Ontwikkelingstaken en cultuur
→ basis ontwikkelingstaken zijn overal hetzelfde maar duur en vereisten verschillen
→ korte periode in stam- en dorpsgemeenschappen
→ geïndustrialiseerde samenlevingen: duurt decennium door complexiteit taken
● Ontwikkelingstaken adolescentie:
1. psychologische adaptatie aan (aanvaarding) fysieke veranderingen
→ volgroeid lichaam, onevenwichtigheid
2. leren mannelijke of vrouwelijke sociale rol in te vullen
3. verwerven van volwassen manieren van denken (bv.: hypothetischdeductief redeneren)
4. bereiken van emotionele en economische onafhankelijkheid tegenover ouders
5. ouders hebben minder invloed omdat peers belangrijker worden
6. ontwikkeling van meer volwassen manieren omgaan leeftijdsgenoten (2 geslachten)
7. verwerven van waarden en een ethisch kader voor gedrag
8. identiteitsconstructie:
veilig gevoel van zelf in seksuele, morele en maatschappelijke termen
● Fasen van adolescentie:
1. vroeg (11-14 jaar): snelle puberale verandering
2. midden (14-16 jaar): puberteit bijna voltooid
3. laat (16-18 jaar): volledig volwassen uiterlijk en anticipatie van volwassen rollen
3
, 2. Puberteit: lichamelijke transitie tot volwassenheid
● Hormonale veranderingen tijdens puberteit
→ genen beïnvloeden hormonale processen
→ groeihormoon en thyroxine: toename rond 8-9 jaar
→ meisjes bereiken puberteit gemiddeld 2 jaar vroeger
● Soorten veranderingen:
1. algemene groei van lichaam
2. maturatie van seksuele kenmerken
● Geslachtsverschillen bij hormonale veranderingen
→ oestrogeen: meer bij meisjes
→ vrijgegeven door eierstokken en bijnieren
→ oestrogeen verhoogt groeihormoon-productie bij jongens en meisjes
→ androgeen: meer bij jongens
→ vrijgegeven door testikels
● Geslachtsverschillen in lichaamsgroei:
● Motorische ontwikkeling en fysieke activiteit
→ verschillende timing in ontwikkeling motorische performantie
→ meisjes trager en spurt neem af vanaf 14 jaar
→ jongens latere spurt in kracht, snelheid en uithouding
→ spurt bij jongens duurt langer
→ lichamelijke opvoeding voor beide geslachten afzonderlijk
→ atletische competentie sterker gerelateerd aan zelfconcept voor jongens
● Veranderingen in fysieke activiteit
→ hoger bij jongens dan meisjes
→ sterke dalingen tegen 15 jaar
→ activiteit op 14 jaar voorspelt hoeveel mensen sporten op 31 jaar
● Seksuele rijping:
1. primaire seksuele kenmerken: rijping van voortplantingsorganen
→ meisjes: eerste menstruatie (menarche)
→ jongens: eerste zaadlozing (spermarche)
2. secundaire seksuele kenmerken: andere zichtbare delen die duiden op seksuele rijping
→ meisjes: borsten
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ifcdm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
