De student kan:
• De veranderingen en de uitdagingen van de eerste lijn benoemen.
• De beleidscontext en de wettelijke kaders van de eerstelijnsgezondheidszorg in
Vlaanderen uitleggen.
• De praktische organisatie van de eerstelijnszone toelichten.
• Het begrip interdisciplinair methodisch samenwerken omschrijven.
• De fasen van het interdisciplinair methodisch samenwerken illustreren.
• Het verschil aangeven tussen de begrippen multi-, inter- en transdisciplinariteit.
• De verschillende vormen van transdisciplinair samenwerken toelichten.
• De voordelen en de hindernissen van samenwerken beschrijven.
• De nodige competenties voor samenwerken toepassen in de uitwerking van een
interdisciplinair zorgplan.
De cliënt in een veranderende context
• Macro: organisatie van de eerste lijn
• Meso: interdisciplinair methodisch samenwerken
• Micro: het zorgoverleg in de praktijk!
De cliënt in een veranderende context:
Organisatie van de eerstelijn:
• Veranderingen in de eerste lijn
• Eerstelijnszorg als antwoord op toekomstige uitdagingen
• Eerstelijnszone
• Actoren
• De sociale kaart
,De cliënt in een veranderende context: macro
Veranderingen in het landschap van de eerste lijn
Demografische en epidemiologische ontwikkelingen
o We worden alsmaar ouder
o Prevalantie van kanker stijgt (als gevolg van de
Veroudering)
o Verbeterde therapie kanker = chronische ziekte
Toename chronische aandoeningen
Stijging multimorbiditeit (= het hebben van meerdere
chronische aandoeningen)
nood aan paradigmashift van een ziekte-georiënteerde
zorg naar een zorg die vertrekt vanuit de doelstellingen van
de patiënt (Eerstelijnsgezondheidszorg belangrijke rol in het
vermijden van versnippering van de zorg (ziekte-gerichte
aanpak)
De eerste lijn zal met burger en patiënt een rol moeten
opnemen als integrator van de zorg
Wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen
o Wet. Vooruitgang biedt perspectief van nieuwe preventieve & curatieve
mogelijkheden op vlak van genetica, hart- en vaatziekten, neuro-
wetenschappen, zorg voor kanker en geestelijke gezondheidszorg
o Informatie- en communicatietechnologie zijn niet meer weg te denken uit de
dagelijkse praktijk in de gezondheidszorg
o Hospitalisatieduur verkort
o Aantal daghospitalisaties stijgen
o Technologie doet intrede in de thuiszorg
o Eerste lijn = rol in het vertalen van de nieuwe inzichten naar de aanpak van
gezondheidsproblemen en dit met aandacht voor de relevantie van de zorg
en het vermijden van medicalisering
o Veel van deze technologieën en geneesmiddelen hebben een belangrijke
impact op het budget van de gezondheidszorg wetenschappelijk &
maatschappelijk verantwoorde keuzen
, Sociaal-culturele ontwikkelingen
o Patiënt stelt zich meer en meer op als consument
Gevonden info op internet nieuwe zorgvragen
o Burger uitgenodigd screening (check-up met veel technologie) geeft
aanleiding tot nieuwe zorgvragen
o Wijzigende my context: meer mensen werken langer en zoeken balans werk-
privé
Belangrijke impact op informele zorg (afname vrijwilligers,
mantelzorg…)
o Wijziging in opvattingen over kwaliteitsvolle zorg bij het levenseinde
Uitdaging: existentiële component van het mens-zijn wint in belang
o Iedereen wil inzetten op kwaliteit van leven en zinvol leven
Mensen zijn mondiger, meer en meer bewust van eigen rol
o De regie van het zorggebeuren vertrekt uit de eigen levenssituatie (zorg &
welzijn krijgen een plaats)
o Vraag: ‘zijn’ of ‘niet-zijn’
Existentiële component van het mens-zijn
o Soc-econ.: grote gezondheidsverschillen tss landen & sociale groepen binnen
1 land
Arm maakt ziek en ziek maakt arm
Sociale gezondheidskloof aanwezig in Be (bv. Lage opleiding = meer
ziek)
o Financ & econ. Crisis sociale ongelijkheid op vlak van gezondheid nog meer
versterkt
o Eerstelijn biedt opportuniteit tot oplossingen:
Via haar toegankelijkheid van de zorg worden geoptimaliseerd
Moeten sterkere signaalfunctie krijgen om samen met andere
sectoren (de “sociale determinanten” van gezondheid: woon- en
werksituatie, opleiding, sociale cohesie,…) te herkennen en
corrigerende maatregelen te nemen
Globalisering
o Zorg wordt meer en meer multicultureel
mensen gaan internationaal op zoek naar oplossingen voor hun
gezondheidsproblemen
o Globale problemen worden meer zichtbaar op lokaal niveau (door
concentratie van mensen met verschillende culturele achtergrond in steden)
o Eerstelijnszorg in multi-culturele context stelt nieuwe vragen over
toegankelijkheid en zorgcoördinatie en over de afweging tss universeel en
selectief beleid
, Eerstelijnszorg als antwoord op toekomstige uitdagingen
Indeling van de gezondheids- en welzijnszorg:
• Bevolking of doelgroep
• Soort zorgverlening
• Locatie van zorgverlening
• Kostprijs
• Toegankelijkheid
= echelonering: indeling van de voorzieningen die globaal dezelfde functionele
kenmerken en doelstellingen hebben. (toegankelijkheid)
• Indien de hulpvraag van een cliënt wordt geanalyseerd kan men een aantal
niveaus (trappen & lijnen) onderscheiden.
• Het eerste niveau is voor iedereen vrij gemakkelijk toegankelijk, de anderen
worden selectief of na doorverwijzing aangesproken.
Doelgroep: kind, volwassene, oudere
Soort hv: preventief, curatief en palliatief
Locatie van de hv: extramuraal, transmuraal en intramuraal
• Nulde lijn = niet-professionele zorgverlening
• Mantelzorgers
• Vrijwilligers: ontmoeting en ontspanning, vervoer, oppas en begeleiding
• Familie
• Zelfhulpgroepen: uitwisseling van ervaringen, wederzijdse steun,
gelijkberechtiging en authenticiteit
• Tweede lijn = hulpverlening binnen professioneel, formeel georganiseerde en
gespecialiseerde diensten
• Geneesheer-specialist
• Centrum voor Geestelijke Gezondheidzorg
• Algemene en psychiatrische ziekenhuizen
• …
• Derde lijn = supergespecialiseerde zorg via doorverwijzing
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shanayacolling. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,29. Je zit daarna nergens aan vast.