Samenvatting
Samenvatting Verloskundige zorg in de tweede lijn: prenataal
Verloskundige zorg in de tweede lijn: prenataal
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Chronische hypertensieVoor de ZS (preconceptioneel)
• Opsporen van:
− Onderliggende oorzaken (diabetes? Nierlijden? bindweefselziekte zoals systemisch
lupus erythematodus (SLE) ?)
− Effecten van de hypertensie op de organen
• Profylaxie met 0,4 mg foliumzuur per dag
• Antihypertensivum angiotensine converting enzyme (ACE)-inhibitoren en angiotensine II-
receptor (A2R)-antagonismen (sartanen) stopzetten en medicatie aanpassen.
− ACE-inhibitoren en sartanen zijn teratogeen (vermindering van hoeveelheid
vruchtwater met schade aan baby tot gevolg, IUGR, neonataal nierfalen en mors in
utero)
Tijdens de ZS
• Regelmatige opvolging van hypertensie (cardioloog)
• Geen gewichtsvermindering aanraden
• Geen zoutloos dieet, eventueel wel beperking natriuminname tot 4 g/d
• Antihypertensieve therapie enkel indien SBD > 160 mmHg en/of DBD > 110 mmHg owv risico
op maternale orgaanschade, met name hersenbloeding, doel is DBD < 100mmHg houden
• Diuretica niet aangewezen omdat bij pre-eclampsie het plasmavolume reeds verminderd is
• Controle van urine op proteïne: indien ontwikkeling van proteïnurie: verder onderzoek naar
PE (dipsticks mee naar huis geven)
• Li-zijligging
• Echografische bepaling vroeg in zwangerschapsduur
• Opvolging foetale groei
• Op 28-30 weken en op 32-34 weken:
• echo voor foetale biometrie en controle hoeveelheid vruchtwater
• Doppleronderzoek van navelstreng
• Indien afwijkingen (vb IUGR): extra controle
• Bij begin van zwangerschap bloedname: leverenzymen en serumcreatinine
• Belang van navragen KB
• BD goed op volgen (manuele controle)
• Waarschuw de zwangere dat ze onmiddellijk contact moet opnemen in de volgende situaties:
• ernstige hoofdpijn
• gestoord zicht (wazig zien, lichtflitsen)
• pijn net onder de ribben (vnl rechter hypochonder)
• braken
• plots zwellen van gelaat, handen of voeten
• Klinisch onderzoek: letten op oedeem, reflexen, tonus, levergevoeligheid, gewichtstoename
• Gewicht goed opvolgen (oedemen)
• Belangrijk risico is solutio placentae, erken deze symptomen (bloedverlies, verhoogde tonus
uterus, eventueel slechte FHT)
• Opname in geval van ernstige hypertensie:
• SBD: > 160mmHg
• DBD: > 100 mmHg
• En/of tenminste 1 kruisje positief op dipstick
• Zeker nooit inleiden voor 39 weken owv hypertensie, alleen indien BD > 160/110 mm Hg
• Indien inductie aangewezen < 39 weken: geef Celestone®/Aacedixam®
Intrapartum
• Partus in 2de lijn
, • Waakinfuus bij aanvang van arbeid
• Anamnese:
− BD navragen voor- en tijdens zwangerschap
− Vraag goed na: diabetes, nierlijden, SLE
• Continueer anti-hypertensieve therapie; streef een BD na van < 150/100 mmHg (indien BD
sterk te sterk daalt, dan geeft dit verminderde placentaire perfusie)
• Meet de BD om het uur (liefst manueel)
• Zijligging
• Indien BD >= 160/110 mmHg en geen effect van anti-hypertensieve therapie: sectio
aanbevolen
• Op medisch voorschrift: bloedname
• Goede opvolging van FHT (meer kans op foetale stress)
• Alert zijn voor tekens van solutio placentae
• Alert zijn voor tekens van pre-eclampsie (hoofdpijn, visusklachten, pijn onder ribben, braken,
tintelingen in vingers), extra waakzaam bij risicovrouwen (diabetes, nierlijden, > 40jaar, SLE..)
Postpartum
• Streef naar een BD 140/90mmHg
• Meet de BD dagelijks
• Waakinfuus verwijderen indien BD stabiel
• Continueer anti-hypertensieve medicatie (eventueel overschakelen op medicatie van voor de
zwangerschap)
• Wees alert voor tekens pre-eclampsie (kan nog ontstaan, grootste risico eerste 48u)
• Indien BV: vraag na of medicatie aangewezen is bij BV
• Na 2 weken: consult huisarts voor verdere opvolging van hypertensie
Pre-eclampsie
Preventie
• Risicozwangeren nauw opvolgen
− Primiparae (x 2à3)
− Pre-eclampsie (x 8), eclampsie (x 27) in anamnese
− Pre-eclampsie bij moeder of zus (x 5)
− Gemelli (x 2)
− Leeftijd > 40j (x 2) en < 19 jaar (x 1,3)
− Obesitas met BMI ≥ 35
− Diabetes
− Chronische hypertensie
− Nierziekten, bindweefselziekten, erfelijke thrombofilie
− Auto-immuunziekte
• PE tijdig opsporen prognose moeder en kind verbetert
• Lage dosis aspirine:
− Geeft bij meeste vrouwen geen voordeel
− Wel te overwegen bij hoog risicogroepen (70 tot 100 mg acetylsalicylzuur per dag
vanaf 12 weken)
− 16 vrouwen behandelen om 1 pre-eclampsie te voorkomen
• Preventief calcium:
− Een hoge dosis (minstens 2gram) vermindert de frequentie van pre-eclampsie
• Belang van regelmatige BD controle
Behandeling:
• Enige efficiënte therapie = zwangerschap beëindigen
, • Vaak meer afwachtend beleid tgv risico’s van prematuriteit
• Goede foetale en maternele bewaking!
• Foetale bewaking
o CTG en KB (trappelkaart)
o Echografie: opvolgen foetale groei en hoeveelheid VW
o Biofysisch profiel (BFP): controle van 5 variabelen: KB – AH – tonus -hoeveelheid VW
- FHT (0 of 2 punten per variabele, vanaf score 8 is goed)
o Doppleronderzoek van navelstrengarterie en uterus-arterie
Maternale bewaking
o Doel:
Verergering zo snel mogelijk opsporen
Voorkomen van levensbedreigende complicaties
o Snelle gewichtstoename en gelaatsoedeem:
Niet specifiek voor PE
Wel frequentere controle BD en urine
o Aanleren van alarmsymptomen (wijzen op dreigende eclampsie)
− Hoofdpijn
− Visusstoornissen
− Pijn in de rechter hypochonder of epigastrisch
− Misselijkheid en braken
o Aandacht voor klinische tekens solutio placentae (abdominale pijn, uteriene
hypertonie, bloedverlies, late/variabele deceleraties)
o Nota: PE kan acuut verergeren (tot 48u posptaprtum)
o Rust: niet bewezen effectief, in praktijk relatieve bedrust in linker zijligging wordt
aanbevolen
o Labobepalingen op bloed:
o PET-labo
o 24-uurs urineonderzoek: proteïne
o Wanneer hospitalisatie:
o Maternele reden:
BD 160/110 mmHg
Proteïnurie > 300 mg/24u
Ernstige subjectieve klachten: hoofdpijn, scotomen, wazig zicht,
epigastrische pijn
Gestoorde labotesten: stolling, leverenzymen of nierfunctie
o foetale reden:
Verminderde KB
Afwijkend CTG
Laag biofysisch profiel of IUGR
Doppler: afwezigheid einddiastolische flow in a. umbilicalis
Frequente bloeddrukcontrole
Tijdens observatie 2 tot 3x/d,(ook manuele controle 1x/d)
Tijdens arbeid: om het uur
CTG: meer kans op foetale nood
Foetale biometrie, biofysisch profiel, Doppler a. umbilicalis
Tekens bevragen van ernstige pre-eclampsie (hoofdpijn, epigastrische pijnen, braken)
24 uurscollectie urine voor proteïne en creatinine-klaring; urinekweek afnemen
Bloedonderzoek: PET-labo
− Hb, Ht, RBC, WBC (ook formule), Thrombocyten,
− Stolling en hemolyse-markers: haptoglobine, PTT, APTT, LDH, D-dimeren (=FDP,
normaal niet aanwezig, stijgen bij verhoogde stolling), fibrinogeen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper acools. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 47561 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen