Samenvatting
Volledige samenvatting verbintenissenrecht (geslaagd in 1e zit)
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van het volledige handboek verbintenissenrecht voor het vak van professor Claeys
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 156 pagina's
Voorbeeld 4 van de 156 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: nielsdepoorter1995 • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
VerbintenissenrechtInleiding
Contracten: geen synoniem van contractuele documenten
Contract = gedrag waardoor 2 of meer personen een extra gebondenheid of een ander extra
rechtsgevolg creëren bovenop de verplichtingen die zijn opgelegd door regels die van
overheidswege zijn opgelegd en die van diverse oorsprong kunnen zijn
Contractueel document = wilsuiting die zou moeten reflecteren wat partijen daadwerkelijk
met elkaar zijn overeengekomen = slechts middel/instrument om de door partijen beoogde
rechtshandeling tot uitdrukking te brengen
o Moet worden uitgelegd/geïnterpreteerd
o Aan te vullen met bijkomende plichten waardoor partijen krachtens al dan niet
dwingende regels ingevolge het sluiten van het contract gebonden zijn
1. Contract als individueel en maatschappelijk instrument
Doelstellingen extern aan het algemeen contractenrecht
Contract brengt 2 of meer personen voor een bepaald doel, een bepaalde activiteit of een
bepaald project bijeen
Aanmoedigen van uitwisselingen door ze afdwingbaar te maken
Inhoudelijke standaarden waarmee de wetgever mbt contracten beleid voert, zijn vaak
extern aan het algemeen contractenrecht (bv stabiliteit van huurprijzen)
Doelstellingen van algemeen contractenrecht: eigenbelang versus belang van de ander en de
samenleving
Bijdragen tot zelfontplooiing en zelfbeschikking van elk individu
Fundamenteel instrument voor de ontwikkeling van de samenleving
Belang van een ander en belang van de maatschappij leggen beperkingen op aan
contractvrijheid
Spanning tussen eigenbelang en belang van een ander
Realisatie van doelstellingen in ons algemeen contractenrecht
Veel beschermende regels van algemeen contractenrecht zijn erop gericht om na te gaan of
totstandkoming van contract procedureel gezien correct is verlopen, zonder na te gaan of de
inhoud rechtvaardig is (= procedural justice vs substantive justice)
Belang van samenleving steeds meer op voorgrond
o Buitencontractueel -> Urgenda-zaak: Nederlandse Hoge Raad beveelt in
princiepsarrest de Nederlandse Staat om zijn verantwoordelijkheid te nemen tav
toekomstige generaties op vlak van klimaat en welzijn van de burger (beschermd
door art. 2 en 8 EVRM)
o Contractueel -> contractvrijheid wordt beperkt door openbare orde als autonoom
instrument om ongewenste contracten voor de samenleving nietig te verklaren
Sterk gecontesteerd -> Risico dat de rechter te sterk de taak van de wetgever
overneemt? Risico op ernstige beperking van contractvrijheid?
2. Contract als een van de bouwstenen van ons privaatrechtelijk vermogensrecht
Persoon en vermogen
Primaire hoekstenen van privaatrecht
1
, Vermogen = geheel van materiële of immateriële activa en passiva van een persoon =
(volgens BW) de juridische algemeenheid die het geheel van de bestaande en toekomstige
goederen en verbintenissen omvat
Schuldenaar blijft in gebreke -> schuldeiser kan zich verhalen op volledige vermogen van de
schuldenaar = gemeenschappelijke waarborg of algemeen verhaalsonderpand
o Wet kan voorzien in voorrang van bepaalde schuldeisers (bv hypotheek op
onroerend goed)
o Sommige goederen zijn onbeslagbaar
De triptiek van bescherming tegen schadeveroorzakende handelingen, bescherming tegen
ongerechtvaardigde verrijking en van contractuele verwachtingen
Uitgangspunt: wie schade in zijn persoon of vermogen lijdt, moet die schade in principe zelf
dragen
Uitzonderingen
o Als iemand zich niet gedraagt zoals een normaal voorzichtig en omziend persoon zich
in dezelfde context zou hebben gedragen, dan moet hij of zij de door dat gedrag
veroorzaakte schade herstellen (art. 1382-1383 oud BW) = schending van algemene
zorgvuldigheidsnorm
o Een persoon mag zich niet zonder rechtvaardiging verrijken ten koste van een ander
= beginsel van ongerechtvaardigde verrijking
Contracten hebben als doel om aan onze individuele behoeften, met inbegrip van onze
basisnoden, te voldoen en de aan het contract verbonden risico’s te verdelen
3. Contracten: algemeen contractenrecht versus bijzonder contractenrecht, sectorale
contractreguleringen en contractmodellen
Algemeen contractenrecht: algemene rechtsregels met betrekking tot het vermogen van personen
Civiele contracten (geregeld in BW)
Bijzonder contractenrecht: deels voortbouwende en deels afwijkende regels
Oa geregeld in WER
4. Internationalisering, europeanisering, digitalisering, regionalisering en constitutionalisering
Internationalisering
Aanpak van contractrechtelijke problemen via de rechtsvergelijkende methode (Frankrijk,
Nederland, common law-rechtsstelsels)
Weens Koopverdrag van 1980 is in bijzonder veel rechtssystemen goedgekeurd en van
toepassing op internationale verkoop van roerende goederen tussen ondernemingen
Principles of International Commercial Contracts door UNIDROIT
Europeanisering: richtlijnen, verordeningen en primair EU-recht
EU-recht bevestigt of doorkruist bestaande nationale privaatrechtelijke regels
Bv consumentenrechten, consumentenkrediet, financiële zekerheden
Europeanisering: op zoek naar principes van algemeen contractenrecht en meer: PECL en DCFR
Principles of European Contract Law van de Lando-commissie (eeste belangrijkste bundeling
van Europese niet-bindende beginselen van contractenrecht)
Draft Common Frame of Reference
Doel: Europees Burgerlijk Wetboek creëren
Voorlopig geen wetgevende resultaten
2
,Nationale codificaties
Nederland: nieuwe Nederlands Burgerlijk Wetboek (deels in werking sinds 1992)
Duitsland: Schuldrechtsmodernisierung in het Bürgerliches Gesetzbuch
Frankrijk: hervorming van Code Civil in 2016
België: ontwerp van nieuw Burgerlijk Wetboek olv Koen Geens in 2019
Veel nationale regels vinden uitdrukkelijk inspiratie in PECL en DCFR
Regionalisering
Zesde staatshervorming 2014 -> ook gewesten hebben bevoegdheid gekregen om in
bepaalde mate contracten te regelen
Algemeen contractenrecht voorlopig nog buiten schot van regionale wetgever
Constitutionalisering van het privaatrecht of horizontalisering van grondrechten
Steeds meer effect op privaatrechtelijke verhoudingen door grondrechten opgenomen in
Grondwet, EVRM, Handvest Grondrechten EU, …
Steeds meer controle van wetten op hun grondwetsconform karakter
Grondwetten waren oorspronkelijk vooral bedoeld om particulieren te beschermen tegen de
overheid, maar worden nu steeds meer ingezet in horizontale verhoudingen
5. Het oude BW (huidig recht) en het BW (toekomstig recht)
(I) Van oud naar nieuw
Van oud BW naar (nieuw) BW
21 maart 1804: Burgerlijke Wetboek (Napoleon)
1 november 2020: nieuw Burgerlijk Wetboek (Geens)
28 februari 2013: Wetboek van economisch recht (Vande Lanotte)
Indeling van het oud en nieuw BW
Nieuw BW
o Voorlopig opgedeeld in 9 boeken: algemene bepalingen; personen, familie en
relatievermogensrecht; goederen; nalatenschappen, schenkingen en testamenten;
verbintenissen; bijzondere overeenkomsten; zekerheden; bewijs; verjaring
Oud BW
o Opgedeeld in inleidende titel + 3 boeken: personen; goederen en verschillende
beperkingen van eigendom; op welke wijze eigendom verkregen wordt
Geleidelijke invulling
1 november 2020: inwerkingtreding boek 8
1 september 2021: inwerkingtreding boek 3
(II) Nood aan een nieuw verbintenissenrecht? Een eerste kennismaking
Symboliek van het nieuwe
Heel wat maatschappelijke wijzigingen -> wetboek van 1804 voldoet niet meer aan
behoeften van onze maatschappij
In eerste plaats een symbolisch gegeven
Codificatie en stabiliteit
Codificatie van de bestaande ontwikkelingen in de rechtspraak en rechtsleer
3
, Eventueel nadeel van codificatie: risico op al te positivistische weerslag en lezing van de
ingevoerde wettelijke regels
Modernisering van begrippen
Bv verrijking zonder oorzaak wordt ongerechtvaardigde verrijking, goede huisvader wordt
voorzichtige en redelijke persoon
Niet geregelde vragen
Liever geen wettelijke regeling dan een slechte (geen rem zetten op verdere
rechtsontwikkeling)
Bv lot van intuitu personae-contracten, verbod van wetsontduiking
Rechtszekerheid en flexibiliteit
Rechtszekerheid -> codificatie van heel wat rechtspraak en rechtsleer, doorhakken van
knopen in discussies onder oud BW
Flexibiliteit -> bv veel regels zijn afhankelijk van redelijkheidsbeoordeling
Relativering van algemeen contractenrecht in art. 5.17 -> mogelijk om af te wijken van
toepassing van algemene regels die voor contracten zijn voorgeschreven in boek 5 indien de
aard of de inhoud of de doelstellingen ervan de toepassing van de regel niet zouden
verdragen
Suppletief recht of niet
Default rule of mandatory rule
Er wordt aan de burger niet meegegeven of een regel uit Wetsvoorstel Verbintenissen al dan
niet verplicht te volgen is
Voorstel: uitgaan van suppletieve karakter, tenzij er uitdrukkelijk van wordt afgeweken
Nieuw evenwicht in de zin van het recht van de sterkste?
Wetsvoorstel Verbintenissen tracht nieuw evenwicht te vinden tussen wilsautonomie van
partijen en rol van rechter als behoeder van belangen van de zwakke partij en van algemeen
belang (geeft niet aan in welke richting)
Bv invoering misbruik van omstandigheden, nieuwe imprevisieleer (grotere bescherming van
kwetsbare partij)
Onduidelijk op welke manier het algemeen belang beschermd wordt
Toegankelijkheid voor de burger vergroot?
Tekst is op aantal plaatsen te complex geschreven
(III) Overgangsrecht
Overgangsrecht: oud en nieuw BW nog lang naast elkaar
Verbintenissenrecht -> nieuwe regels treden in werking op eerste dag van de achtiende
maand na die waarin ze zijn bekendgemaakt in BS
Nieuwe regels gelden enkel voor rechtshandelingen en feiten van na de datum van
inwerkingtreding
Nuance: telkens als de oude wetsbepalingen van toepassing blijven, zal de rechtspraak niet
gehinderd worden op rekening te houden met nieuwe bepalingen om vragen op te lossen die
betwist bleven onder het stelsel van de oude wet
DEEL 1: ONTSTAAN EN GELDIGHEID VAN CONTRACTEN
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rechtenstudent117105. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 83637 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen