Farmacologie
Analgetica, antipyretica en anti-inflammatoire middelen
Pijn en de WHO ladder
Pijn
- Nociceptieve pijn: door schade aan oppervlakkige of dieper gelegen weefsels
- Neuropatische pijn: door beschadiging van of druk op zenuwweefsel
Stap 1: behandeling niet-
opioïd analgeticum
Stap 2: behandeling zwak
opioïd analgeticum
Stap 3: behandeling met sterk
opioïd analgeticum
Stap 4: invasieve en minimaal
invasieve technieken
SC, IV, epidurale of
intrathecale toediening
van een opioïd
Bij hevige pijn wordt er gestart met stap 3 of 4 in combinatie met paracetamol en/of NSAID.
Naarmate het genezingsproces is het belangrijk om de pijnmedicatie voldoende af te
bouwen.
Niet-opioïde analgetica en antipyretica (paracetamol, acetylsalicylzuur en NSAID)
Paracetamol
- Matige pijnstiller en zwak analgeticum
- Werkt antipyretisch (koortswerend)
- Geen inflammatoir effect
- Eerste keuze bij de symptomatische aanpak van pijn en koorts
- Langdurig gebruik met hoge dosering kan leiden tot nier- en leverbeschadiging
Acetylsalicylzuur
- Beperkte plaats bij koorts en pijn
- Hoge dossering kan voor een inflammatoir effect zorgen
- Sterkste effect op trombocytenaggregatie
- Eerste keus in cardiovasculaire preventie
- Bij de maaltijd preventief tegen etsend effect
- Minder kans op maagletsels met maagsapresistente preparaten
, Combinatiepreparaten
- Vaak acetylsalicylzuur en paracetamol
- Vaak meer bijwerkingen
- Niet altijd meer werkzaam
- Preparaten met een werkzame stof is te verkiezen
- Ascorbinezuur of Vit C wordt soms toegevoegd aan analgetica voor de resorptie van
acetylsalicylzuur te stimuleren omdat de maaginhoud zuurder wordt
Niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen (NSAIDS)
Hebben een analgetisch en anti-inflammatoir effect
- Lichte tot matige pijn
- Aandoeningen met inflammatoire rol (reuma, tandpijn, gewrichtspijn,…)
- Meerdere of mindere mate koortswerend
Werkingsmechanisme
- berust op het remmen van arachidonzuur in prostaglandines voor een reversibele
inhibitie van het enzym cyclo-oxygenase (COX)
Bepaalde prostaglandines zijn verantwoordelijk voor het versterken van pijn, koorts
en ontsteking
Klassieke NSAIDS (diclofenac en ibuprofen)
- Remmen COX1 en COX2-enzymen die een rol spelen bij de omzetting van
arachidonzuur in de ontstekingsbevorderende prostaglandines
- Anti-inflammatoire werking wordt toegepast op COX2-enzymes
- Meeste NSAIDS werken op beide enzymes
Inhibitie op COX1 zorgt voor het schadelijke effect op de maag (ulceraties, bloedingen,
perforatie,…) want COX1 zorgt voor een beschermende werking op het maagslijmvlies
Deze bijwerking is vooral een probleem bij ouderen in combinatie met alcohol,
corticosteroïden of langdurig gebruik
COX2 selectieve NSAIDS hebben minder gastro-intestinale bijwerkingen, maar heeft dan wel
een verhoogd risico op myocardhartinfarct, dus dit wordt ook beperkter voorgeschreven
Een goed alternatief is het lokaal smeren van NSAID crème of pleisters
Opioïde analgetica
- Oefenen werking uit op het CZS
- Opioïden zijn natuurlijke of semisynthetische moleculen die farmacologisch nauw
verwant zijn aan opiaten en hebben een stimulerend effect op de opiaatreceptoren
- Verbinding van op deze receptoren zorgen de opioïden dat pijnsignalen niet naar de
hersenen worden doorgestuurd
- Pijnstillend effect van opioïden is vooral een gevolg van activering van de µ-
receptoren
Naloxon is een antagonist van opioïden en wordt toegediend bij overdosering
Dit kan ook bij het opioïd toegediend worden om ongewenste effecten tegen te gaan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gaelletroch2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.