Inleiding
Basisidee : situaties creëren en verschilen observeren
1. één element manipuleren
2. controlesituatie
< empirische experimenten in natuurwetenschappen : Galilei Galilei + Francis
Bacon
= kennis komt voort uit observatie (naturalisme)
Vraag naar causaliteit ?
- Covariatie van 2 kenmerken
- Tijdsvolgorde
- Afwezigheid van schijnrelaties
- Sterke theoretische grond
Hoe een experiment uitvoeren?
- Experimenteel onderzoekbaar maken van de wereld (experimenting society <
Campbell en Stanley )
= experimentele groep en vergelijkingsgroep
- Relevante kenmerken isoleren en manipuleren
o Veldexperiment : experimentele stimulus toedienen in natuurlijke
omgeving
o Laboratorium- : experimentele stimulus toedienen in strikt
controleerbare, artificiële omgeving
!! technische en ethische beperkingen
Klassiek experimenteel model
1. Hypothese : causale effect van kenmerk (= stimulus) op een andere
variabele isoleren
= A veroorzaakt B
2. 2 condities : aanwezigheid oorzakelijk factor wordt gemanipuleerd
= experimentele groep + vergelijkingsgroep
3. Randomiseren : toevallig eenheden toewijzen
4. Voor- en nameting : vergelijken van toestand op afhankelijke variabele voor
en na manipulatie
!! Toeval = essentieel maar niet altijd haalbaar!
< Gefixeerde kenmerken (geslacht, leeftijd, opleidingsniveau)
< Ethische bezwaren (stop me roken, medische behandeling)
< Kleine steekproeven
⟶ Matchen (alternatieve toewijzing)
= zelf vergelijkbare groepen samenstellen op basis van mogelijk relevant
geachte kenmerken
!! welke kenmerken
Precisie-paarsgewijs matchen :
= aan beide groepen persoon toewijzen met exact dezelfde (combinatie van)
kenmerken ‘tweeling’
Frequentie- of groepsgewijs matchen :
= rekening houden met elk kenmerk afzonderlijk ≠ combinaties
Man in groep 1 = man in groep 2 (ongeacht leeftijd / opleiding)
Zwak Matchen :
= rekening houden met vergelijkbaarheid van het gemiddelde en/of de spreiding
van kenmerken tussen de verschillende condities
Effect van de stimuli
= toestand op de afhankelijke variabele (voor en) na de experimentele manipulatie
vergelijken
⟶ (verschil voor en nameting experimentele groep) – (verschil voor en nameting
controlegroep)
- O2-O1 = bruto effect (manipulatie + eventuele
buitenexperimentele factoren)
- (O2-O1) – (O4-O3) = netto-effect (manipulatie) : significant verschil
van 0
Voormeting
= statistische equivalentie in beide groepen ?
!! niet altijd mogelijk < geen respons zonder stimulus of ethisch onverantwoord
R … X O2
R … O4 posttest-only control group
Reactiviteit van voormeting
= voormeting kan invloed uitoefen
- Testeffecten ! interne geldigheid herinnering, praktische ervaring
- Interactie effecten ! externe geldigheid meer aandacht schenken aan
omgeving
- Neveneffect : bewust worden van studie = Hawthorne effect
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliette5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.
