Antwoorden op agressie en grensoverschrijdend gedrag
Deel 1 – Basiskennis
Hoofdstuk 1: Wat is agressie en grensoverschrijdend gedrag?
Professionals in de zorg, het onderwijs en het welzijnswerk komen dagelijks in contact met agressie
en grensoverschrijdend gedrag
Dit heeft een grote impact en ondermijnt de persoonlijke ontwikkeling, het welbevinden en
het gezamenlijk recht op vrijheid en geluk
Dit schaadt relaties, ondermijnt zelfvertrouwen en gezag, haalt de groepsdynamiek onderuit,
verzuurt de samenwerking en het samenleven en ontwricht gemeenschappen
Voorkomen van agressie en grensoverschrijdend gedrag vraagt een brede integrale
aanpak, oefening en training, een scherpe blik, een gedragen visie en beleid, een
stevig zelfwaardegevoel en specifieke verbale en non-verbale vaardigheden
1.1. Het bos en de bomen: woorden voor agressie en grensoverschrijdend gedrag
Agressie kan vele vormen aannemen
Kan gaan van hele subtiele intimidatie tot het gebruik van brute, fysieke kracht
Er bestaan daarom ook verschillende termen en begrippen:
Partner geweld, intrafamiliaal geweld, huiselijk = Alle vormen van geweld binnen gezinnen en
geweld, eergerelateerd geweld, relaties
kindermishandeling, oudermishandeling,
stalking, intergenerationeel geweld
En gaslighting = Een vorm van manipulatie die als doel heeft
om mensen te laten twijfelen aan het eigen
gezonde verstand door de werkelijkheid ronduit
te ontkennen
Hooliganisme, verkeersagressie, = Alle vormen van geweld die je terug vindt op
straatintimidatie, zinloos geweld en straat en buiten huis
schoolgeweld
Sextortion = Het afpersen van jonge meisjes die eerder
werden overtuigd om voor de webcam te
strippen en achteraf met die naaktbeelden
gechanteerd worden
Grooming = Het benaderen en contact leggen met
kinderen door een pedofiel met het doel het
mogelijk maken van seksueel contact
Steaming = Het groepsgewijs met geweld afpersen, vooral
onder jongeren
Mobbing = Het systematisch uitsluiten en pesten van een
individueel groepslid
Happy slapping = Een willekeurig persoon dat in elkaar wordt
1
, geslagen door een groepje en dit wordt meestal
vastgelegd op camera
Cyberbullying = Het lastigvallen van iemand anders via diverse
internettools
Agressie Grensoverschrijdend gedrag
Het is de neutrale koepelterm voor alle We
Welzijnswet hebben hierbij te maken met gedrag waar
bovenstaande vormen iemand last van heeft
De wetten
Er is een stijgende agressie dieaanzien
wordt toegepast opEr wordt een bepaalde grens
grensoverschrijdend gedrag enoverschreden
van hulpverleners, pedagogisch geweld (fysiek of psychisch)
begeleiders en geüniformeerde
op de werkvloer Het begrip geef je meteen aan wie
beroepen in onze dagelijkse realiteit bepaalt wat grensoverschrijdend is en
Het betreft
Er zijn steeds nieuwe begrippen in de het welzijn van de
waar je fysieke of psychische grens ligt
omgang omdat er zich nieuwe werknemers bij uitvoering van
is voor iedereen anders
maatschappelijke problemenhun werk en de aanpak op vlak
voordoen
van geweld, pesterijen en
seksueel grensoverschrijdend
gedrag op de werkvloer
Opgelet!
Beide termen worden vaak in negatieve zin gebruikt, maar het hoeft niet per definitie negatief te zijn
Agressie is in wezen een positieve innerlijke kracht, gericht op evenwicht en vooruitgang
Agressie bestaat ook in niet-destructieve vormen: levensdrift, goesting, gaan voor belangrijke
kwesties, kracht, competitie, speelse agressie zoals fantasiespel van kinderen waarin ze hun
energie kwijt kunnen, ... waarbij geen schade aan anderen word berokkend!
1.2. Door welke ogen kijken we: een weloverwogen definitie
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie:
Agressie ne grensoverschrijdend gedrag = het intentioneel aanwenden van of dreigen met fysieke
of psychologische macht of kracht, ten aanzien van zichzelf, een andere persoon of tegen een
groep of gemeenschap en wel zo dat er sprake is van of een reële kans bestaat op het toebrengen
van kwetsuren, de dood, psychologische schade, en problematische ontwikkeling of deprivatie
2
