KRACHTLIJN MEERTALIGHEID
Contents
WAT is taal?..............................................................................................................................................................3
Natuurlijke talen....................................................................................................................................................3
Dierentalen............................................................................................................................................................3
Kunsttalen..............................................................................................................................................................3
Computertalen......................................................................................................................................................3
Non-verbale communicatie...................................................................................................................................4
Onderscheid van menselijke talen en dieren/kunsttalen (p8 + 10)......................................................................4
Taal als levend organisme.........................................................................................................................................4
Talen worden geboren en sterven........................................................................................................................4
Talen worden geboren:.....................................................................................................................................4
Talen sterven (p 13 – 15)...................................................................................................................................4
Taalvariatie, registers en repertoires....................................................................................................................6
Nederlands van mensen met migratieachtergrond..............................................................................................7
Taal en cultuur.......................................................................................................................................................7
Talensensibilisering in een notendop.....................................................................................................................10
Wat is talensensibilisering...................................................................................................................................10
Waarom werken aan talensensibilisering?.........................................................................................................10
Wat zijn de doelen van talensensibilisering?......................................................................................................10
Om welke talen gaat het?...................................................................................................................................10
Hoe past talensensibilisering in het (talen)beleid van je school?.......................................................................10
Tips voor de klas- en schoolpraktijk........................................................................................................................11
Activiteiten in je lesthema’s inpassen.................................................................................................................11
Spontane momenten herkennen........................................................................................................................11
Het juiste moment kiezen...................................................................................................................................11
Inspiratie uit je omgeving halen..........................................................................................................................11
Inspelen op de kenmerken van je eigen school..................................................................................................11
Naar een meertalige klas en school....................................................................................................................12
Hoeken meertalig maken....................................................................................................................................12
Kenmerken van goede talensensibiliserende activiteiten..................................................................................12
Drempels om de thuistalen van leerlingen te benutten op school.........................................................................12
Troeven om de thuistalen van LLN te benutten op school.....................................................................................12
Didactiek taal & vreemde talen...............................................................................................................................16
1. Ontwikkelingsfasen bij natuurlijke taalverwerving (p 5-11/33)......................................................................16
1
, 1.1 Inleiding taalontwikkeling.........................................................................................................................16
1.2 Prelinguale of voortalige periode (geboorte tot 1 jaar)............................................................................16
1.3 Linguale of talige periode (vanaf 1 jaar)....................................................................................................16
1.4 Kritieke periode.........................................................................................................................................17
2. Hoe verloopt taalverwerving? (p 12- 21/33) “van den branden”...................................................................18
2.1 Klassieke taalverwervingstheorieën..........................................................................................................18
2.2 Hoe verloopt taalverwerving? Een hedendaagse kijk op taalverwerving.................................................18
2.3 Tweede- en vreemde taalverwerving.......................................................................................................19
3. Gemeensch. uitgangspunten van de eindtermen Ned en Fra (p22-32/33)....................................................20
3.1 Inleiding.....................................................................................................................................................20
3.2 Gemeenschappelijke uitgangspunten.......................................................................................................20
3.3 Taalstimulering..........................................................................................................................................22
Taalinitiatie: wat en waarom?.................................................................................................................................25
Wat is taalinitiatie?..............................................................................................................................................25
Vlaanderen..........................................................................................................................................................25
Wat zegt het taaldecreet over taalinitiatie?...................................................................................................26
Doelen van taalinitiatie.......................................................................................................................................26
De talenbeleidsnota van minister Frank Vandenbroucke...............................................................................26
Eindtermen Frans en leerplannen...................................................................................................................26
Voordelen van taalinitiatie..................................................................................................................................26
Nadelen? Eigenlijk niet wel voorwaarden + kanttekeningen.........................................................................26
Aanpak van taalinitiatie in de basisschool..............................................................................................................27
Wie?.....................................................................................................................................................................27
Vacature: taalinitiator gezocht!......................................................................................................................27
Klas leerkracht VS vakleerkracht.....................................................................................................................27
Talenkennis......................................................................................................................................................27
Wat?....................................................................................................................................................................28
Drie soorten inhouden....................................................................................................................................28
Thema’s die aansluiten bij de leefwereld van het kind..................................................................................28
Wanneer?............................................................................................................................................................28
Hoe?....................................................................................................................................................................28
Zes aanbevelingen van de Europese Unie.......................................................................................................28
Didactisch materiaal............................................................................................................................................29
Taal in het basisonderwijs: struikelblok voor leren?...........................................................................................32
Bewust omgaan met schooltaal in alle activiteiten............................................................................................32
De kracht van motivatie..................................................................................................................................33
De kracht van contextualisering......................................................................................................................33
2
, De kracht van interactie..................................................................................................................................33
De kracht van taalsteun..................................................................................................................................33
Bewust omgaan met schooltaal in toets opgaven..............................................................................................34
Taalvaardigheid bevorderen in alle activiteiten..................................................................................................34
WAT IS TAAL?
NATUURLIJKE TALEN
Wordt gebruikt voor algemene communicatie – jargon (afhankelijk van onderwerp)
Regels (waaraan de zinnen moeten voldoen) vormen grammatica
Talen kunnen heel divers zijn van structuur (talen moeten dus wel een gemeensch. basis hebben)
Universele eigenschappen (universalia, door alle talen gedeeld) !! ZIE P 5!!
Taal wordt verworven (mits interactie met omgeving) en door gegeven van generatie op generatie
Dubbele articulatie: losstaand woord heeft een betekenis – in combinatie met andere woorden een complexe
boodschap kunnen vormen
Enkel mensen?
- Papegaaien: bootsen ons na maar hebben geen idee wat ze zeggen
- Mensapen: geen spraakapparaat ontwikkeld (p6)
DIERENTALEN
Vb: bijencommunicatie
- Veel beperkter (minder geluiden dan woorden)
KUNSTTALEN
= talen die door de mensen bewust ontworpen of geconstrueerd zijn – om volken dichter bij elkaar te krijgen
(Mundolingue of Interglossa)
Gelijkenissen met menselijke talen:
- dubbele articulatie
- willekeurigheid van het taalteken
Verschillen met menselijke talen:
- Veranderen ze niet over tijd heen
- Worden niet verworven van jongsaf
COMPUTERTALEN
Taal waarin computerprogramma’s zijn geschreven
3
, NON-VERBALE COMMUNICATIE
Geen woorden
ONDERSCHEID VAN MENSELIJKE TALEN EN DIEREN/KUNSTTALEN (P8 + 10)
- ≠ structuur
- Dubbele articulatie
- Generatie op generatie overgedragen
- Creativiteit (steeds nieuwe unieke zinnen maken met = regels)
- Interactie (wordt afgestemd op gesprekspartner)
- Onafhankelijk van het hier en nu (wij kunnen liegen)
- Spontaan
TALEN WORDEN GEBOREN:
A. Pidgin-talen (p12)
= vereenvoudigde mengtalen die ontstaan als mensen met elkaar willen communiceren als ze niet
dezelfde taal spreken
- Eenvoudige structuur
- Minimale woordenschat
- Hulptaal
B. Creools
= creool wordt geleerd als eerste taal door kinderen
- Taal gebaseerd op andere taal (Engels, Frans, Spaans, Portugees)
- Koloniale expansie
- Eigen grammatica ontwikkeld
- Dezelfde begrippen liggen ten grondslag
TALEN STERVEN (P 13 – 15)
= afname in talendiversiteit
Nadelen:
- taal niet meer bestuderen
- ramp voor volk en cultuur (eigen rituelen en kennis) => verlies erfgoed
TALEN VOORKOMEN OM UIT TE STERVEN:
=> begrijpen waarom en hoe talen verdwijnen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sofiecoppens4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,49. Je zit daarna nergens aan vast.