HET HEELAL
13,8 miljard jaar geleden = de oerknal of big bang
Klein puntje dat enorm heet is met een oneindig grote dichtheid = een SINGULARITEIT
14 miljard jaar geleden ontplofte dit, tijd en ruimte toen ontstaan
Elementaire deeltjes waaruit alle materie op aarde en in het heelal is opgebouwd
Het puntje bevat veel energie die zich omzet naar elementaire deeltjes
Theorie = Georges Lemaître
9 miljard jaar later
ontstaan van ons
zonnestelsel en onze aarde
300 miljoen jaar later sterren en
sterrenstelsels beginnen vormen
380 000 jaar later elektronen en kernen
komen samen tot atomen
Eerste seconden na de oerknal vorming van
subatomaire deeltjes
,HET STERRENSTELSEL
Net na de oerknal, temperatuur nog 50 000 miljard graden Celsius
Heelal werd groter afkoelen
300 000 jaar na de oerknal 5700°C = oppervlaktetemperatuur van de zon
Heelal koelde af tot 3000 °C = ontstaan eerste atomen, waterstofgas
Waterstofatomen dicht op elkaar fuseren en nieuwe deeltjes gevormd:
HELIUMATOMEN = eerste sterren ongeveer 400 miljoen jaar na de oerknal
Sterren gaan groeperen ontstaan STERRENSTELSELS
Sommige stelsels = honderd miljard sterren
Aarde + andere planeten + zon + andere sterren = deel uit van MELKWEGSTELSEL
Als het donker genoeg is, zien we
de Melkweg van binnenuit als een
lichte zilveren band die de hemel
omspant.
Lichtjaar = eenheid voor afstand,
van de ene kant naar de andere
kant
Melkwegstelsel = 100 000 lichtjaar
, ONS ZONNESTELSEL
Een spiraalarm van het melkwegstelsel = zonnestelsel
Zonnestelsel of planetenstelsel = een verzameling van hemellichamen die om een
centrale ster draaien (de zon)
Zon speelt cruciale rol aangezien 8 planeten door de zwaartekracht gebonden er
omheen cirkelen
ZON – Mercurius – Venus – Aarde – Mars – Jupiter – Saturnus – Uranus – Neptunus
PLUTO = geen planeet meer
Komeet = hemellichaam dat bestaat uit gas, ijs en veel stof en dat niet heel groot is, bewegen
in ellipsvormige banen om een ster. Te dicht bij een ster = ijs omzetten naar waterdamp
= komeetstaart vormen
Planetoïde of asteroïde = grote rotsblokken die zich in de planetoïdengordel bevinden tussen
Mars en Jupiter. Ze draaien in een vaste baan om de zon.
Meteoroïden = brokstukken die geen vaste baan om de zon hebben en doelloos rondzweven.
Ze zijn afkomstig van kometen of planetoïden. Wanneer een meteoroïde de atmosfeer
binnendringt, ontbrandt deze door de grote wrijving. volledig opbranden voor
aardoppervlak te bereiken = METEOREN inslaan op het aardoppervlak = METEORIETEN
---------------------------------------------------------------------------------------------------
ONTSTAAN VAN DE ZON: door een gaswolk die in de ruimte rondzweefde en die is gaan
samenkrimpen door haar eigen zwaartekracht gaswolk bestond uit kleine atomen =
waterstof en helium
- Zon = grootste, warmste en zwaarste hemellichaam
- Alles wat een massa heeft, heeft ook energie
- E = m x c² E = energie, m = massa, c = lichtsnelheid
WERKING VAN DE ZON: In de zon vindt er een kernfusie plaats, een proces waarbij onder grote
druk en hoge temperatuur deeltjes worden samengevoegd. 4 waterstofatomen fuseren tot 1
heliumatoom. De ontbrekende massa zet zich om tot energie. Die energie ervaren wij als de
warmte van de zon.
- ZONNEVLEKKEN: Plekken op de zon die minder warm zijn
- FAKKELVELDEN: plekken die veel warmer zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper franvanlimbergen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.