2022-2023 INLEIDING TOT WETENSCHAPPELIJK WERK
Samenvatting Inleiding Tot Wetenschappelijk Werk
AFKORTINGEN:
- Van = v | Van de = vd | Van het = vh | Voor = vr | Op basis van = obv
- Waar = wr | Waardoor = wrdoor | Door = dr
- Jaar = j | PS = probleemstelling
- Kunnen = knn | Zijn = zn | Niet = nt
- Eventueel = evt | Oiv = onder invloed van
- Wetenschap/Wetenschapper/Wetenschappelijk = WS / WS’er/ WS’lijk
- Maatschappij/Maatschappelijk = MS/MS’lijk
- Afkortingen organisaties staan telkens vermeld
- B.I. = betrouwbaarheidsinterval (statistiek) | Work in Progress = WiP | Samenvatting = SV
- Oa = onder andere | Maw = met andere woorden | In functie van = ifv
- Ontwikkelen = ontw | Verschillend = versch | (On)afhankelijk = (on)afh
-
1
, 2022-2023 INLEIDING TOT WETENSCHAPPELIJK WERK
1 Wetenschappers, ethiek, fraude + plagiaat (college 1)
1.1 Wetenschappers
Staff voltijdse professoren: onderwijs (40%), onderzoek (40%), dienstverlening (20%) (kan afwijken)
1.2 Wetenschappelijk werk
Algemene beeld van wetenschappelijk onderzoek = lineair en simpel (realiteit = complexer)
Idee & vraag
probleemstelling (klad)
aftoetsen & onderbouwen
internationale conferenties,
bijschaven Peer review
repeat insturen en
publicatie in tijdschrift of boek
| dit duurt makkelijk 2j!
1.3 Wetenschappelijke integriteit
WS = gericht op excellentie, kennisopbouw maar ethisch component wint toenemend aandacht!
o Hieruit komen wetenschappelijke codes (basisregels voor wetenschappers)
Europese code: European Code of Conduct for Research Integrity (4) | (All European Academies)
Reliability Honesty Respect Accountability
Kwaliteit nastreven Volledig, eerlijk, transparant en onvertekend Gaat heel breed: tav Verantwoording knn afleggen
in alle stappen v ontwikkelen, rapporteren & communiceren medestudenten, cultuur, milieu vr elke stap in onderzoek,
onderzoek over onderzoek deelnemers, ecosystemen, alsook de impact ervan
Belgische code: Ethische Code vh Wetenschappelijk Onderzoek in België (6) |( en ook Koninklijke Vlaamse
Academie v België vr Wetenschappen en Kunsten [KVAB])
Zorgvuldigheid (Kwalitatief) Voorzichtigheid Betrouwbaarheid
Regels uit discipline zorgvuldig toepassen, je Ten allen tijde vermijden om andere schade Anderen moeten knn vertrouwen dat jij
bent niet beïnvloed door prestatiedrang + toe te brengen + altijd toestemming v regels volgde (geen vervalsing, cherry-
met begrijpbare communicatie deelnemers om mee te doen picking en plagiaat)
Verifieerbaarheid Onafhankelijkheid Onpartijdigheid
Anderen knn nagaan hoe jij te werk bent Onderzoek volgt regels vd discipline, niet Je onderzoek wordt op gn enkele wijze
gegaan ih onderzoek. & Na onderzoek: genoeg beïnvloed dr buitenaf. Open communicatie beïnvloed dr je persoonlijke visie,
2
, 2022-2023 INLEIDING TOT WETENSCHAPPELIJK WERK
tijd vr controle achteraf (archivering) over financierders/opdrachtgevers vooringenomendheid of standpunt
1.4 Fraude en plagiaat
Fraude = schending meerdere regels, “handelen gericht op Plagiaat = schending v regel “BETROUWBAARHEID”
het vormen van een juist oordeel over eigen kennis en veel voorkomende vorm van fraude
vaardigheden geheel of gedeeltelijk onmogelijk maken” = diefstal van iemands intellectuele eigendom (het werk v
= bedrog, brengt schade toe aan de opleiding en student zelf! iemand anders overnemen en als eigen werk presenteren)
3 manieren om andermans werk te gebruiken:
Citeren= ideeën letterlijk weergeven Parafraseren= ideeën in eigen Samenvatten = grote gehelen (bv.
woorden weergeven Theorie) in compacte vorm weergeven
3
, 2022-2023 INLEIDING TOT WETENSCHAPPELIJK WERK
2 Wetenschapsmodellen (College 2)
Wat is wetenschap?
1. Empirisch 2. Onpartijdig, ‘objectief’ 3. Kritische, systematische houding
Feitelijk bestaande Postieve betekenis: niet blijven staan bij Positief: wil om systematisch,
gegevens die op een onmiddellijke evidentie, werkelijkheid in methodisch te werken ifv doel
bepaalde manier verborgen samenhang vatten Negatief: eis om geen spontane
geobserveerd knn Negatief geformuleerd: afstand doen v eigen en onmiddellijke evidenties te
worden subjectiviteit, persoonlijke bias vermijden volgen
4. Gericht op verklaringen (orde, causaliteit) 5. Provisoir, voorlopig
‘Wetten’, theorieën opstellen ter verklaring v Conclusies knn weerlegd worden dr nieuwe inzichten
waargenomen verschijnselen
2.1 Wetenschappelijke & niet wetenschappelijke kennis
2.1.1 Logisch positivisme
Empirische cyclus
Stap1: empirische basis (singuliere Stap2: Empirische wetten (universele waarnemingsuitspraken)
waarnemingsuitspraken) Wetten knn deterministisch of statistisch v aard zijn
Inductieve veralgemening = enkel gerechtvaardigd als
Wetenschap begint met empirische verschijnselen
feitenmateriaal ‘confirmatie’/waarschijnlijkheid heeft verkregen
Waarneming = basis vd wetenschap
Mechanismen zoeken achter de wetten
dr Inductie (generalisatie) komt men tot
veralgemeningen (=empirische wetten)
Stap3: Theorie (theoretisch systeem) Stap4: Nieuwe hypothesen (universele waarnemingsuitspraken)
Beoogt een verklaring te geven v empirische Nieuwe hypothesen uit theorie (dmv deductie) en uit deze
regelmatigheden die vastgelegd zn in empirische nieuwe hypothesen kunnen dan weer voorspellingen worden
wetten afgeleid
Empirische regelmatigheden wdn begrepen als Als nieuwe hypothesen niet uitkomen:
manifestaties v processen gelegen op dieper, niet- 1) Waarnemer heeft zich niet als normale waarnemer
waarneembaar niveau gedragen
Deductie (nieuwe hypotheses af te leiden) 2) Theorie zelf bevat een fout
Logisch Empirisme: inductieve opbouw vd wetenschap
o Standaardmodel = vastgelegd door Wiener Kreis (1925)
Manifest: “Wissenschaftliche Weltauffassung”
=Kern logisch positivisme/empirisme
Empirische cyclus van logica en feiten = basis van alle kennis
Problemen met logisch positivisme:
o Zuiver neutrale, ‘objectieve’ waarneming: onmogelijk
Elke waarneming impliceert vooronderstellingen over waarnemingsinstrument
o Geen eenduidige band tss theorie en empirie
o Probleem van rechtvaardiging van inductie
Observatie gebeurt met bepaalde impliciete verwachtingen (weten wat een zwaan is, wat ‘wit’ is, …)
Oplossing: Kritisch rationalisme van Popper (empirische cyclus op zijn kop)
4
