Hoofdstuk 1: interacties micro-organismen en gastheer
Inleiding
Persoon heeft barrières, als MO deze barrières indringen kunnen ze je ziek maken
PATHOGEEN = MO dat ziekte kan veroorzaken
Als MO de afweer van zijn gastheer kunnen overwinnen, zal de gastheer ziek worden
Pathologie, infectie en ziekten
PATHOLOGIE = de studie van ziekten
Ziekte is niet hetzelfde als infectie:
INFECTIE = invasie en kolonisatie van de MO in de gastheer
ZIEKTE = (deel van) het lichaam functioneert niet meer door de infectie
Slide 8:
o Mazelen: besmet via lucht komt in de witte bloedcellen (wbc)(altijd aanwezig bij infectie)
terecht en zorgt daar voor ontstekingen van de kleine capillaire thv de huid veroorzaakt
huiduitslag
Normale microbiota
NORMALE MICROBIOTA = MO die permanent aanwezig zijn in of op je lichaam en ze maken je niet
ziek
Slide 9:
o Plaveiselcellen in de vagina: een zwangere mama (kind zit kiemvrij in de buik) kind wordt
geboren dus MO gaan langs alle kanten op het kind terechtkomen
Hoe komen de MO terecht op het kind?
Vlak voor de geboorte gaat het aantal lactobacillen in de vagina toenemen
Daarna via voeding, ademhaling,…
Variatie: door omgevingsfactoren, ziekten,…
! normale microbiota kunnen op één of andere manier op de foute plaats terechtkomen, dit
veroorzaakt ziekte
o Vb: Escherichia coli: zitten altijd in de normale darmflora kan terechtkomen bij de uitgang
voor het plassen veroorzaakt cystitis (blaasontsteking) (slide 10)
transiënte microbiota
Tijdelijk
Verwijderen door bv handen te wassen
! 70kg 2kg MO : je hebt 10x meer MO in je lijf dan cellen)
HUMAAN MICROBIOOM PROJECT = in kaart brengen van normale microbiota en
link brengen tussen ziekte en gezondheid
Relatie tussen normale microbiota en gastheer
1
,Interactie MO en gastheer
Microbieel antagonisme (= competitieve exclusie)
= MO tegenwerken
= normale microbiota beschermt ons tegen schadelijke MO omdat 2 species die vechten voor
dezelfde niche niet alle 2 kunnen overleven
! evenwicht verstoort ziekte ontwikkelen
Slide13: pH vagina = 4 verhindert de gistcellen (candida albicans)
door antibiotica, zeep, sperma,… kan de gistcel veroorzaakt worden
Artikel stoelgangtransplantatie:
Bij therapie resistente Clostridium difficile infectie
SYMBIOSE = relatie normale microbiotica en gastheer
Commensalisme = MO heeft voordeel voor het samenleven, maar de gastheer heeft geen
schade of voordeel ervan (vb S.epidermidis)
Mutualisme = iedereen wordt beter; zowel gastheer als MO hebben voordeel voor het
samenleven (E.coli)
Parasitisme = MO heeft voordeel, maar gastheer heeft nadeel (virussen)
Opportunistische MO’s denken vooral aan zichzelf veroorzaken geen ziekte in eigen habitat maar
wel daarbuiten (E.coli)
! sommige mensen zijn drager
Worden zelf niet ziek
Kunnen andere wel besmetten
Vb: Neisseria meningitides
Blijft goedaardig in de luchtwegen van de dragers
Kan hersenvliesontsteking veroorzaken
Vb: Streptococcus pneumoniae
Goedaardig in de neus en keel van de drager
Kan longontsteking veroorzaken
Coöperatie tussen MO = samenwerking
Vb: andere MO op tand
Streptococcen zitten er altijd (normale microbiota)
Andere MO gaan zich vasthechten aan streptococcen en gaan indringen in je tandvlees en een
abces veroorzaken
De ethiologie van infectieziekten
ETHIOLOGIE = de oorzaak van infectieziekten
Voorbeeld: tekenbeet
Kan ziekte van lyme veroorzaken
Erythema migrans = rode vlek
Borrelia burgdorferie als de teek besmet is
! soms is het meer complex
Epstein Barr virus EBV (klierkoorts)
Geassocieerd met kanker, niet duidelijk hoe
2
, Interactie MO en gastheer
! niet alle ziektes worden veroorzaakt door MO
Voorbeeld: alzheimer
Erfelijke aandoeningen
De postulaten van Koch (tussentitel 1.4.1)
= de regels
Robert Koch (2de helft v/d 19de eeuw)
1. Je moet hetzelfde MO in elk geval kunnen aantonen
2. Je moet het MO kunnen kweken en isoleren
3. Het gekweekte MO moet de ziekte verwekken in een nieuw gezond proefdier
4. Vanuit dat dier terug het MO kunnen kweken en isoleren
! uitzonderingen:
Soms lukt het kweken niet
Soms zijn symptomen zo duidelijk dat identificatie niet nodig is (vb: tetanus)
Één aandoening meerdere verwekkers (vb: longontsteking)
Soms veroorzaakt MO geen ziekte bij proefdier (vb: HIV)
Classificeren van infectieziekten
MYALGIE = spierpijn
MALAISE = zich slecht voelen
Symptomen versus klinische tekenen
Symptomen = subjectief verandering van lichaamsfunctie (voor ene heel erg, voor de andere
niet) (vb: spierpijn)
Klinische tekenen = meetbaar (vb: gezwollen lymfeknopen)
Symptomen + klinische tekenen = DIAGNOSE = identificatie van ziekten
SYNDROOM = groep van symptomen en tekenen
Overdraagbaar versus niet overdraagbaar
OVERDRAAGBAAR = van de ene naar de ander gastheer (vb: mazelen)
NIET OVERDRAAGBAAR = MO die buiten het lichaam overleven (vb:tetanus)
3 manieren om ziekte te classificeren
1. Voorkomen
2. Ernst en duur
3. Welk deel v/h lichaam is aangetast
Voorkomen:
INCIDENTIE = aantal nieuwe gevallen/ aantal mensen dat de ziekte krijgt in een bepaalde
periode
PREVALENTIE = totaal aantal mensen dat de ziekte heeft op een bepaald tijdstip
SPORADISCH = ziekte die zelden voorkomt (vb= tyfus)
ENDEMISCH = een ziekte die constant aanwezig is onder de bevolking (vb: verkoudheid)
EPIDEMIE = een stijging op korte tijd (vb: griep)
PANDEMIE = wereldwijd probleem (vb: corona, diabetes)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirtevanhoof19. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.